Ամֆիբոլներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ամֆիբոլներ
Կատեգորիաmineral supergroup?
Ենթակատեգորիաինոսիլիկատներ

Ամֆիբոլներ (հին հունարեն՝ ἀμφίβολος - երկակի), ապար կազմող միներալների մեծ խումբ՝ մագնեզիումի, երկաթի, կալցիումի, ավելի քիչ՝ ալյումինի և ալկալիների սիլիկաթթվածնային միացություններ։ Ստրուկտուրայի հիմքն են կազմում տեսքի անվերջ շղթայական սիլիկատները՝ խմբի պարտադիր մասնակցությամբ։

Հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամֆիբոլ (Сa2Mg5Si8O22(OH)2)

Բյուրեղանում են մոնոկլինային կամ ռոմբային համակարգերում պրիզմատիկ, ասեղնաձև բյուրեղներով, երբեմն տալիս են թելավոր ագրեգատներ։

Գույնը տարբեր է՝ անգույնից մինչև սև։ Սովորաբար հանդիպում են՝ սև, կանաչ, կապույտ և գորշ ամֆիբոլներ։ Կարծրությունը՝ 5-6, խտությունը՝ 2800-3460 կգ/մ3։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բյուրեղաքիմիական հատկանիշներով ամֆիբոլները լինում են՝

  • հողալկալային
  • ալկալային։

Ծագմամբ լինում են՝

  • մագմատիկ
  • մետամորֆային։

Ստացվում են նաև արհեստական ճանապարհով։ Ամֆիբոլների նուրբ թելավոր տեսակները կոչվում են ամֆիբոլասբեստ։

Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամֆիբոլները առավելապես տարածված են հրային և մետամորֆայիև ապարներում։ Հաճախ հանդիսանում են երկրորդային միներալներ՝ տեղակալելով, օրինակ, պիրոքսեններին։ Ամֆիբոլները քայքայվելով վերածվում են քլորիտի, էպիդոտի, երկաթի օքսիդի և կավահողի։

Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամֆիբոլասբեստը օգտագործվում է տեխնիկայում՝ որպես հրակայուն նյութ։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 338