Այվանոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Աղվանիսից)
Գյուղ
Այվանոս
Վարչական տարածքԱրևմտյան Հայաստան
ՎիլայեթՍեբաստիայի վիլայեթ
ԳավառՇապին Գարահիսարի գավառ
Այլ անվանումներԱղվանիս, Աղվանից, Այվանուս
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Ազգային կազմՀայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմՔրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականունաղվանիսցի
Ժամային գոտիUTC+3

Աղվանիս, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Սեբաստիայի վիլայեթի Շապին Գարահիսարի գավառում[1]։ Գտնվում էր Շապին Գարահիսար քաղաքից 27 կմ հարավ-արևելք, Աշխարօվայի դաշտում, գետակի ափին։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի հայ բնակչության մեծամասնությունը ոչնչացվեց 1915 թվականի Մեծ եղեռնի ժամանակ։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1872-1873 թվականներին ուներ 40 տուն հայ և 20 տուն թուրք բնակիչ, իսկ 1915 թվականի նախօրյակին՝ 1300 հայ բնակիչ։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը անասնապահություն, երկրագործությունն ու արհեստագործությունն էր։

Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այվանոսն ուներ Ս. Գևորգ անունով հայկական եկեղեցի, որը կառուցված էր 679 թվականին։ Գյուղում և նրա շրջակայքում կան շատ հնություններ։ Գերզմանոցում հայտնաբերվել է մեկ մղոնաքար՝ Վաղենտիանոս, Վաղե, Գրատիանոս կայսրների անունների հիշատակմամբ։ Հայտնաբերվել է մեկ մարմարյա հսկայական ծակ քար, որը հավանաբար ունեցել է պաշտամունքային նշանակություն։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղն ուներ հայկական վարժարան, որտեղ սովորում էին 30 սաներ[2]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Սեբաստիայի նահանգի Շապին Գարահիսարի գավառ». Վերցված է 2015 ապրիլի 14-ին.
  2. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 238

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]