Ահաբեկչություն Լոնդոնում (2005)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ահաբեկչություն Լոնդոնում
Տեսակմահապարտ ահաբեկիչ
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
Գրոհի վայրՔամդեն
ՏեղադրանքԹավիսթոք սքուեր, Լիվերպուլ սթրիթ, Էդջուեր ռոուդ և Փիքադիլի գիծ
Գրոհի նպատակԽաղաղ բնակչություն
Տարեթիվհուլիսի 7, 2005
Զոհվածներ56 մարդ
Վիրավորներմոտ 700
 London bombing, July 2005 Վիքիպահեստում
Պայթյունների վայրերը մետրոյի սխեմայում

Ահաբեկչություն Լոնդոնում 2005 թվականին (անգլ.՝ 2005 London bombings), իսլամի կողմնակիցների կողմից կատարված մի շարք ահաբեկչական գործողություններ։ Որպես իրադարձությունների շղթայի բաղկացուցիչ մաս, որը հայտնի է որպես Ահաբեկչության դեմ պատերազմ[1]։

Ահաբեկչությունների առաջին շարք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2005 թվականի հուլիսի 7-ին Լոնդոնում պիկ ժամին 4 համակարգված պայթյուն է տեղի ունեցել, որոնք իրականացրել են իսլամիստ մահապարտ ահաբեկիչները։ Առավոտյան ժամը 8:50-ին, 50 վայրկյան ընդմիջումով, սինխրոն պայթեցվել են Լոնդոնի մետրոպոլիտենի երեք գնացքները։ Գրեթե մեկ ժամ անց՝ ժամը 9:47-ին, Տեվիստոկ-սքվերում ավտոբուսում չորրորդ պայթյունն է տեղի ունեցել։

Մահացել է 56 մարդ, վիրավորվել է մոտ 700-ը։ Զոհվել են նաև 4 ինքնասպանության ահաբեկիչներ՝ Հաբիբ Օնֆը, Մոհամեդ Սիդիկ Խանը, Ջերմեն Լինդսին և Շեխզադ Թանները։ Մեծ արձագանք է գտել հասարակության մեջ այն փաստը, որ մահապարտները Միացյալ Թագավորության քաղաքացիներ են եղել։ Ավելին, նրանք բոլորը, բացի Լինդսիից, ծնվել և մեծացել են Մեծ Բրիտանիայում, սովորել են բրիտանական դպրոցներում[2]։

Ահաբեկչական գործողությունը հանգեցրել է նրան, որ Լոնդոնում հասարակական տրանսպորտի համակարգը կաթվածահար է եղել մեկ օրով՝ մինչև հուլիսի 8-ը։ Բջջային կապը նույնպես չի աշխատել։

Հետևանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դա Մեծ Բրիտանիայի պատմության մեջ ամենամեծ ահաբեկչությունն է՝ 1988 թվականի դեկտեմբերին Լոքերբիի երկնքում ինքնաթիռի պայթյունի ժամանակներից ի վեր (ռումբ օդանավում, 270 զոհ) և զոհերի թվով ամենամեծ պայթյունը Լոնդոնում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակներից ի վեր։ Բացի այդ, այդ իրադարձությունը երբեմն համարում են Արևմտյան Եվրոպայում մահապարտների իրականացրած առաջին ահաբեկչությունը։

Պայթյունները տեղի են ունեցել Մեծ Բրիտանիայում Մեծ ութնյակի գագաթնաժողովի առաջին օրը։ Բացի այդ, պայթյունների նախօրեին, 2005 թվականի հուլիսի 6-ին Լոնդոնը իրավունք ստացավ անցկացնել 2012 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերը։ Պայթյուններից ուղիղ չորս տարի առաջ Բրեդֆորդ քաղաքում տեղի են ունեցել անկարգություններ ռասայական հողի վրա։

Ահաբեկչությունների երկրորդ շարք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2005 թվականի հուլիսի 21-ին՝ ահաբեկչությունների առաջին շարքից 2 շաբաթ անց, Լոնդոնում ահաբեկչական գործողության փորձ է տեղի ունեցել, նաև մետրոյում և ավտոբուսում։ Ռումբերը գործողության մեջ են դրվել, պայթյունները գործել են, բայց չորս ռումբերից ոչ մեկը չի պայթեցրել, իսկ ահաբեկիչներից 5-րդը նետել է՝ այդպես էլ այն գործողության չբերելով։ Մահացածներ չեն եղել։ Կասկածյալ ահաբեկիչները փորձել են թաքնվել, սակայն բոլորն էլ ձերբակալվել և հանձնվել են արդարադատությանը։ Մյուս օրը՝ 2005 թվականի հուլիսի 22-ին, Լոնդոնի քաղաքային ոստիկանությունը մետրոյի «Սթոքուել» կայարանում սխալմամբ սպանվել է բրազիլացի քաղաքացի Ժան Շառլ դե Մենեզեսը, որն ընդունվել է ահաբեկիչներից մեկի տեղը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Рост исламского экстремизма в Великобритании вызван внешней политикой правительства страны на Ближнем Востоке и участием британской армии в иракской кампании, — указывал за год до терактов дипломат Майкл Джей [1].
  2. Плещунов Ф. Мусульмане Великобритании: поиск новой идентичности // Азия и Африка сегодня. 2008. № 10. C. 16.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]