Ակնոցավոր արջ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ակնոցավոր արջ
Ակնոցավոր արջ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Լատիներեն անվանում
Tremarctos ornatus
Հատուկ պահպանություն
Խոցելի տեսակ
Խոցելի տեսակ
IUCN 3.1 Vulnerable : ???
Արեալ
պատկեր

Ակնոցավոր արջը[1] (լատին․՝ Tremarctos ornatus), կաթնասունների ընտանիքի գիշատիչ կենդանի է։

Արտաքին տեսքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս կենդանին միջին չափի է։ Մարմնի երկարությունը կազմում է 150-180 սմ, պոչը` 7-10 սմ, ուսի բարձրությունը` 75-80 սմ։ Կշռում է 70-ից (էգերի) մինչև 140 (արուների) կգ։ Մաշկը լինում է մոխրագույն, սև-ածխագույն կամ սև-շագանակագույն։ Աչքերի շուրջը կան սպիտակ կամ դեղնավուն օղակներ (դրանից էլ առաջացել է նրանց անունը), որոնք կապվում են իրար կոկորդի վրա սպիտակ կիսաշրջագծով։ Այնուամենայնիվ, որոշ կենդանիներ չունեն բծեր։ Դունչը կարճ է, քան մյուս արջերինը։

Ապրում է 21 տարի։

Բնակչության տեղը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակնոցավոր արջը Հյուսթոնի կենադանաբանական այգում

Հարավային Ամերիկայում ապրող արջերի ընտանիքի միակ ներկայացուցիչն է։

Նրանք հիմնականում ապրում են Անդերի արևմտյան լանջին՝ լեռնային անտառներում (մինչև 3000 մ բարձրության վրա), բայց հաճախ հայտնվում են բաց մարգագետինների լանջերին և նույնիսկ ցածր սողանքների և թփերի մեջ։ Նրա արեալն է համարվում Վենեսուելան, Էկվադորի, Կոլումբիան, Պերուն, Բոլիվիայն և Պանամայի արևմուտքը։

Սնունդը և սովորությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակնոցավոր արջը Մոսկվայի կենդանաբանական այգում

Հատուկ արջի կենսաբանությունը վատ է հասկացվում։ Սրանք գիշերային և ցնցոտ կենդանիներ են, որոնք չեն ձմեռում (չնայած նրանք կարող են ինքնուրույն կազմակերպել շապիկները)։

Համարվում է, որ նա ամբողջ ընտանիքում ամենաշատն է բույսերով սնվում (մեծ պանդայից հետո)։ Նրանք հիմնականում սնվում են խոտերով, մրգերով. երբեմն բարձրանալով արմավենու ծառերը, կոտրելով ճյուղերը, նրանք իջնում են գետնին և սկսում ուտել կոտրած ճյուղերը։ Որոշ տեղերում Ակնոցավոր արջը վնասում է եգիպտացորենի բերքը։ Քանդում են մրջնանոցներ և տերմիտների բներ. համեմատաբար նեղ մռութը և երկար լեզուն, հնարավորություն են տալիս արջին ներխուժել կոտրած բույնը և սնվել միջատներով։ Ենթադրվում նաև, որ Ակնոցավոր արջերն հարձակվում են եղջերուների, գուանակոի և վիկուանինների վրա։

Ակնոցավոր արջերը սովորաբար միայնակ են, բայց տարածքային կենդանիներ չեն։

Բնակչության կարգավիճակը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակնոցավոր արջերի թվաքանակը քիչ է, համարվում է անհետացող տեսակ։ Նրանք ընդգրկված են Բնության Պահպանման Միջազգային Կարմիր գրքում։

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակնոցավոր արջը լատին․՝ Tremarctos- ի միակ ժամանակակից ներկայացուցիչն է։ Հյուսիսային Ամերիկայում հայտնի է Ֆլորիդայի քարանձավային արջի փորվածքների մի տեսակ (լատին․՝ Tremarctos floridanus):

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 96. — 10 000 экз.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակնոցավոր արջ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակնոցավոր արջ» հոդվածին։