Ալեքսանդր Լյապունով
Ալեքսանդր Լյապունով Александр Ляпунов | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է |
մայիսի 25 (հունիսի 6), 1857 կամ հունիսի 6, 1857[1] Յարոսլավլ, Ռուսական կայսրություն[2] |
Մահացել է |
նոյեմբերի 3, 1918[2][1] (61 տարեկանում) Օդեսա, Խերսոնի նահանգ, Ուկրաինական պետություն[2] ինքնասպանություն |
Գերեզման | 2nd Christian Cemetery in Odessa |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն |
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս և ֆիզիկոս |
Հաստատություն(ներ) | Խարկովի ազգային համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | stability theory, theory of differential equations և հավանականությունների տեսություն |
Անդամակցություն | Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ |
Գիտական աստիճան | մագիստրոս (1885) և գիտությունների դոկտոր (սեպտեմբերի 30, 1892) |
Տիրապետում է լեզուներին | ռուսերեն |
Գիտական ղեկավար | Պաֆնուտի Չեբիշև[3] |
Եղել է գիտական ղեկավար | Վլադիմիր Ստեկլով[4] և Nikolai Saltykow[4] |
Ամուսին(ներ) | չկա |
Հայր | Միխայիլ Լյապունով |
Aleksandr Lyapunov Վիքիպահեստում |
Ալեքսանդր Միխայլովիչ Լյապունով (ռուս.՝ Александр Михайлович Ляпунов, 25 մայիսի (6 հունիսի), 1857, Յարոսլավլ – 3 նոյեմբերի, 1918, Օդեսա), ռուս մաթեմատիկոս և մեխանիկ, Պետերբուրգի ԳԱ ակադեմիկոս (1901), Պ. Լ. Չեբիշնի աշակերտը։
1880-ին ավարտել է Պետերբուրգի համալսարանը։ 1892-ից Խարկովի համալսարանի պրոֆեսոր, 1902-ից աշխատել է Պետերբուրգի ԳԱ-ում։ Հիմնական վաստակը կայունության խնդիրների լուծման ընդհանուր մեթոդի մշակումն է։ Ստեղծել է վերջավոր թվով պարամետրերով որոշվող մեխանիկական համակարգերի շարժման և հավասարակշռության արդի տեսությունը։ Արժեքավոր աշխատանքներ ունի մաթեմատիկայի, ֆիզիկայի, պտտվող հեղուկի հավասարակշռության ձևերի ու կայունության վերաբերյալ։ Հավանականությունների տեսությունում առաշարկել է հետազոտման նոր՝ «բնութագրական ֆունկցիաների» մեթոդ, ապացուցել, այսպես կոչված, կենտրոնական սահմանային թեորեմը՝ բավական ընդհանուր պայմանների դեպքում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ляпунов Александр Михайлович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ 4,0 4,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 641)։ ![]() |