Ալբերտ Մուշեղյան

Ալբերտ Մուշեղյան
Ծնվել է	սեպտեմբերի 27, 1931(1931-09-27) (92 տարեկան)
Ծննդավայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրականագետ, բանասեր և թարգմանիչ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Կրթություն	Երևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների դոկտոր
Անդամակցություն	ՀԳՄ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Պարգևներ	և
Ամուսին	Ռիմա Հարությունյան
Albert Musheghyan Վիքիպահեստում

Ալբերտ Վարազդատի Մուշեղյան (սեպտեմբերի 27, 1931(1931-09-27), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գրականագետ, բանասեր, թարգմանիչ։ Բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1996)։ Հայաստանի գրողների միության անդամ (1979)։

Կենսագրություն

Ալբերտ Մուշեղյանը ծնվել է 1931 թվականին Երևանում։ Վեց տարեկանում դինամիտի պայթյունից կորցրել է տեսողությունը։ 1939-1946 թվականներին սովորել է Երևանի կույր երեխաների գիշերօթիկ յոթնամյա դպրոցում։ 1949 թվականին ավարտել է Երևանի N3 երեկոյան դպրոցը։ 1949 թվականին ընդունվել և 1954 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի ռոմանո-գերմանական բաժինը, այնուհետև՝ ասպիրանտուրան՝ ավստրո-գերմանական գրականության գծով։

1965-1973 թվականներին եղել է Հայաստանի կույրերի միավորման կենտրոնական վարչության նախագահը։ Ուսումնասիրությունները կատարել է կնոջ՝ բանասեր, թարգմանչուհի Ռիմա Հարությունյանի (1932-1997) օգնությամբ։ 1956 թվականին կազմակերպել է բրայլյան տպարան՝ կույրերի համար ուռուցիկ տառերով գրքեր տպագրելու համար և նշանակվել է գլխավոր խմբագիր, տպագրության պատրաստել և լույս է ընծայել հայկական առաջին բրայլյան գրքերը (Րաֆֆու «Սամվել» վեպը, Եղիշե Չարենցի բանաստեղծությունների ժողովածուն, Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմությունը» և այլն)։ 1958-1973 թվականներին եղել է Կույրերի միավորման բրայլյան ամսագրի հիմնադիր-խմբագիրը, 1963-1975 թվականներին՝ բրայլյան հրատարակչության պետ, 1974 թվականից աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ արվեստի ինստիտուտում, 1978 թվականից՝ ՀՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող։ Բնական և հասարակական գիտությունների միջազգային ակադեմիայի անդամ է։ ԽՄԿԿ անդամ 1957 թվականից։

1980 թվականին «Ավետիք Իսահակյանի կյանքի և ստեղծագործության վաղ շրջանը» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։

Հեղինակ է շուրջ 100 գրականագիտական և հայագիտական ուսումնասիրությունների՝ նվիրված հատկապես հայ հին գրականության չլուծված խնդիրներին։

Երկեր

• Տիգրան Մեծը Մովսես Խորենացու և հունա-հռոմեական աղբյուրների գնահատմամբ, Երևան, 2011։
• Մովսես Խորենացու դարը (մենագրություն), Երևան, 2008։
• «Սուրբ գիրքը հայերեն թարգմանելու հանգամանքները և Մեսրոպ Մաշտոցի համառոտ աստվածաշունչը» («Հայ գրականությունը և քրիստոնեությունը») ժողովածու, 2002։
• «Հայ եկեղեցու և հայոց պետության փոխհարաբերությունները 5-րդ դարի հայ մատենագրության մեջ» («Հայոց եկեղեցի և պետություն») ժողովածուներ, 2000։
• Դարի հայ մատենագրության ժամանակագրական խնդիրներ, Երևան, 1996։
• «Ավետիք Իսահակյան. վաղ տարիներ. 1875-1898» (մենագրություն), Երևան, 1983։

Թարգմանություններ (գերմաներենից)

Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում

• Արմին Թ. Վեգներ, Ճանապարհ առանց տունդարձի, (համահեղինակ), Երևան, 2000։
• Վոլֆգանգ Գյոթե, Բանաստեղծություններ, Երևան, 1993։
• Վոլֆգանգ Գյոթե, Վայմարյան քնար, Երևան, 1985։
• Հայնրիխ Հայնե, Բանաստեղծություններ և գեղոններ, Երևան, 1983։
• Հայնրիխ Հայնե, Գերմանիա, Ձմեռային հեքիաթ (պոեմ), Երևան, 1959։

Պարգևներ

• «Պատվո նշան» շքանշան, 1967
• ԵՊՀ Ոսկե մեդալ, 2010
• ՀԳՄ «Գրական վաստակի համար» մեդալ, 2009
• Մանուկ Աբեղյանի անվան արծաթե մեդալ, 2009
• Մովսես Խորենացու մեդալ, 2020։

Արտաքին հղումներ

• Ալբերտ Մուշեղյան. «Չտեսնող մարդիկ ոչ մի արտոնություն չունեն»

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալբերտ Մուշեղյան» հոդվածին։