Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի
Ադրբեջան-Չիրագ-Գյունեշլի (ադրբ.՝ Azəri-Çıraq-Günəşli), նավթամթերքի և գազի կոնդենսատների խումբ, որը գտնվում է Բաքվից 90 կմ արևելքից, Կասպից ծովի հարավային ջրային տարածքում։
Տարածքի ծովի խորությունը տատանվում է 110-ից մինչև 450 մետր։ Գյունեշլին հայտնաբերվել է 1981 թվականին, «Չիրագը», 1985 թ., Ադրբեջանցիները`1987 թ .:
Հանքավայրն ընդգրկվում է հարավային Կասպիական նավթի և գազի ավազանի մեջ։
1994 թվականի սեպտեմբերի 20-ին Բաքվում ստորագրվեց Ադրբեջանի Հանրապետության կառավարության և միջազգային կոնսորցիումի միջև ստորագրվեց «Կասպից ծովի Ազերի (Խազար), Չիրագ (Օսման) և Գյունեշլի խորքային հատվածի հետազոտման և զարգացման համաձայնագիր։
Գյունեշլի մեղմ ջրի մասը մշակվել է 1980 թվականից «Ազնավթի» կողմից։
Նավթի արդյունահանումը հասել է իր գագաթնակետին, օրական 835.1 հազար բարելի, 2010 թ. երրորդ եռամսյակում[1]։ 2012 թվականին միջին օրական նավթի արդյունահանումը կազմել է օրական 664.4 հազար բարել[2]։
Պաշարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
մլն․ տոննա[3] | |
|---|---|
Ընդհանուր պաշարները գնահատվում են 930 մլն տոննա նավթ և 0,6 տրիլիոն խորանարդ մետր բնական գազ: Մինչև 1994 թ. համաձայնագրի մեկնարկը, պաշարները գնահատվել են 500 մլն տոննա նավթ։
Հանքավայրի մշակման մասնակիցները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանքավայրի զարգացումը իրականացվում է կոնսորցիումի կողմից, որի ներկա մասը ներառում է հետևյալ ընկերությունները.
- BP (35,78 %) — օպերատոր
- ChevronTexaco (11,27 %)
- SOCAR Ադրբեջան (11,65 %)
- INPEX (10,96 %)
- Statoil (8,5633 %)
- ExxonMobil (8,006 %)
- TPAO (6,75 %)
- Itochu (3,9205 %)
- ONGC (2,7213 %)
Նավթը արտահանվում է հետևյալ ուղղությամբ՝ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղով դեպի Եվրոպա, Բաքու-Սուպսա՝ Վրաստան և Բաքու-Նովոռոսիյսկ՝ Ռուսաստան արտահանվող նավթ։
Արդյունահանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Չիրագ» դաշտում արտադրությունը սկսվել է 1997 թվականին, Կենտրոնական Ադրբեջանում` 2005 թ. սկզբին, Արևմտյան Ադրբեջանում` 2006 թ., իսկ «Արևելյան Ազերի» 2006 թ.։ 2008 թ. ապրիլին «Գյունեշլի» դաշտի խորը ջրի հատվածում սկսվեց արտադրությունը[9]։
Ադրբեջանական նավթարդյունահումը սկսվելուց ի վեր (1997 թ.-ին) «Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի» բլոկում մինչև 2012 թ. կեսերին արտադրվել էր 272 մլն տոննա նավթ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Добыча на АЧГ падает, несмотря на ввод эксплуатационных и технических скважин». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 28-ին.
- ↑ Затраты на разработку блока АЧГ в Азербайджане в 2012 г выросли на 23,3%, до $3,22 млрд.(չաշխատող հղում)
- ↑ Чемпион теряет форму Արխիվացված 2015-06-10 Wayback Machine
- ↑ Затраты на разработку блока АЧГ в Азербайджане в 2012 г выросли на 23,3%, до $3,22 млрд.(չաշխատող հղում)
- ↑ В 2013 году с «Азери-Чираг-Гюнешли» добыто 32,2 млн. тонн нефти
- ↑ В 2014 году добыча нефти с Азери-Чираг-Гюнешли снизилась на 2,2%
- ↑ В 2016 году добыча нефти с блока «Азери-Чираг-Гюнешли» на Каспии незначительно снизилась
- ↑ Добыча нефти на блоке АЧГ в 2017г сократилась на 7%
- ↑ С «Азери-Чираг-Гюнешли» добыто 272 млн. тонн нефти
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Гюлистанский договор
- Азербайджанский компромисс Արխիվացված 2012-04-07 Wayback Machine
- Запасы
- eia
- BP расширяет добычу нефти с морских месторождений Азербайджана
- Месторождение Чираг истощается
- Туркменистан и Азербайджан планируют урегулировать вопросы о спорных месторождениях на Каспии
- Принадлежность спорных месторождений на Каспии определит Международный арбитражный суд
- Азербайджан: обнародован объем нефти, полученный с месторождений АЧГ с 1997 г.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Глумов И. Ф., Маловицкий Я. П., Новиков А. А., Сенин Б. В.. Региональная геология и нефтегазоносность Каспийского моря. — М.: ООО «Недра-Бизнесцентр», 2004.
- Каламкаров Л.В. Нефтегазоносные провинции и облати России и сопредельных стран. — М.: Издательство "Нефть и газ" РГУ нефти и газа им. И.М.Губкина, 2005