Jump to content

Ազատ և արդար ընտրություններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ազատ և արդար ընտրությունները քաղաքագետ Ռոբերտ Դալը սահմանում է որպես ընտրություններ, որտեղ «պարտադրանքը համեմատաբար հազվադեպ է»։ Ազատ և արդար ընտրությունները ներառում են քաղաքական ազատություններ և արդար գործընթացներ, որոնք տանում են դեպի քվեարկություն, քվեարկությանը մասնակցած ընտրողների արդարացի հաշվարկ, ընտրակեղծիքների կամ ընտրողներին ճնշելու բացակայություն և ընտրությունների արդյունքների ընդունում բոլոր կողմերի կողմից։ Ընտրությունները կարող են մասամբ համապատասխանել ազատ և արդար ընտրությունների միջազգային չափանիշներին կամ կարող են համապատասխանել որոշ չափանիշների, բայց ոչ մյուս չափանիշներին[1]։

2016 թվականի ուսումնասիրությունը գնահատել է ընտրությունների անցկացման տասը չափորոշիչներ 1975-2011 թվականներին[2].

  1. իրավական դաշտը
  2. ընտրական կառավարում
  3. ընտրական իրավունքներ
  4. ընտրողների գրանցամատյաններ
  5. առաջադրման կանոններ/քվեաթերթիկների հասանելիություն
  6. քարոզարշավի գործընթաց ;
  7. լրատվամիջոցների հասանելիություն
  8. քվեարկության գործընթաց
  9. պաշտոնյաների դերը
  10. ձայների հաշվարկ

V-Dem Democracy Indeces-ը կոդավորում է ազատ և արդար ընտրությունները՝ ակտիվ ընտրական իրավունքից ազատ կերպով[3]։


Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Elklit, Jorgen; Svensson, Palle (1997). «What Makes Elections Free and Fair?» (PDF). Journal of Democracy. 8 (3): 32–46. doi:10.1353/jod.1997.0041. S2CID 154766533.
  2. Bishop, Sylvia; Hoeffler, Anke (2016). «Free and fair elections: A new database». Journal of Peace Research. 53 (4): 608–616. doi:10.1177/0022343316642508. S2CID 110571606.
  3. https://www.v-dem.net/documents/24/codebook_v13.pdf Coppedge, Michael, John Gerring, Carl Henrik Knutsen, Staffan I. Lindberg, Jan Teorell, David Altman, Michael Bernhard, Agnes Cornell, M. Steven Fish, Lisa Gastaldi, Haakon Gjerløw, Adam Glynn, Sandra Grahn, Allen Hicken, Katrin Kinzelbach, Kyle L. Marquardt, Kelly McMann, Valeriya Mechkova, Anja Neundorf, Pamela Paxton, Daniel Pemstein, Oskar Rydén, Johannes von Römer, Brigitte Seim, Rachel Sigman, Svend-Erik Skaaning, Jeffrey Staton, Aksel Sundström, Eitan Tzelgov, Luca Uberti, Yi-ting Wang, Tore Wig, and Daniel Ziblatt. 2023. V-Dem Codebook v13, Varieties of Democracy (V-Dem) Project.