Ադեմ Դեմաչի

Ադեմ Դեմաչի; ալբ․՝ Adem Demaçi
Ծնվել է	փետրվարի 26, 1936
Ծննդավայր	Podujeva, Morava Banovina, Հարավսլավիայի Թագավորություն
Մահացել է	հուլիսի 26, 2018 (82 տարեկան)
Մահվան վայր	Պրիշտինա, Prishtina Municipality
Քաղաքացիություն	Հարավսլավիայի Թագավորություն, Italian protectorate of Albania, Albanian Kingdom, Democratic Federal Yugoslavia, Հարավսլավիայի Դաշնային Ժողովրդական Հանրապետություն, ՀՍՖՀ, Սերբիա և Չեռնոգորիա, Սերբիա և Կոսովո
Կրթություն	Պրիշտինայի համալսարան
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ, գրող և իրավապաշտպան
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Սախարովի մրցանակ և
	Ստորագրություն;
	Adem Demaçi Վիքիպահեստում

Ադեմ Դեմաչի (ալբ․՝ Adem Demaçi, փետրվարի 26, 1936(1936-02-26)^[1], Podujeva, Morava Banovina, Հարավսլավիայի Թագավորություն - հուլիսի 26, 2018(2018-07-26)^[2], Պրիշտինա, Prishtina Municipality), ալբանական ծագմամբ կոսովացի գրող և քաղաքագետ։

Կյանք

28 տարի անց է կացրել բանտում` Հարավսլավիայում ալբանական ժողովրդի նկատմամաբ վատ վերաբերմունքի դեմ արտահայտվելու, ինչպես նաև կոմունիզմի և Իոսիպ Բրո Տիտոյի վարչակարգը քննադատելու պատճառով։ Բանտարկության ժամանակ ճանաչվել է «Amnesty International» խղճի բանտարկյալ։ Հայտնի էր «Կոսովացի Նելսոն Մանդելա» մականվամբ^[3]։

Բանտից ազատվելուց հետո՝ դարձել է մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատության պաշտպանության խորհրդի նախագահ։ 1992 թվականին Եվրոպական խորհրդարանի կողմից պարգևատրվել է Սախարովի անվան մրցանակով։ 1966 թվականին առաջադրվել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի։

1988-1999 թվականներին Կոսովոյի ազատագրության բանակի քաղաքական ներկայացուցիչն էր։ Պատերազմի ժամանակ նա չի լքել Կոսովոն։

Հանդես է եկել Կոսովոյի փոքրամասնությունների իրավունքի պաշտպանի դերում։ Մինչև 2004 թվականը Կոսովոյի ռադիոյի և հեռուստատեսության տնօրենն էր, Կոսովոյի գրողների միության նախագահը` 2005-2007 թվականներին։ Նա «Ինքնորոշում» կուսակցության անդամ Ալբինա Կուրտի համախոհն էր։

Մահ

Ադամ Դեմիչին մահացել է 2018 թվականի հուլիսի 26-ին, 82 տարեկան հասակում, Պրիշտինայում։ Նրա մահը նշանավորել են եռօրյա ազգային սգով։ 2018 թվականի հուլիսի 28-ին Դեմեչիին հուղարկավորել են Պրիշտինայի նահատակների գերեզմանատանը։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Elhunyt Adem Demaçi koszovói politikus
↑ 'Kosovo’s Mandela' on hunger strike: Adem Demaci is among 14 ethnic Albanians protesting at growing Serbian oppression, Tony Barber reports, Independent

Արտաքին հղումներ

Սախարովի անվան մրցանակի դափնեկիր 1991

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ադեմ Դեմաչի» հոդվածին։

[_9ff6c0377756b33d-1] 1,0 ^1,1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.

[_e22adb2707f52ddf-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Elhunyt Adem Demaçi koszovói politikus

[3] 'Kosovo’s Mandela' on hunger strike: Adem Demaci is among 14 ethnic Albanians protesting at growing Serbian oppression, Tony Barber reports, Independent

[1]

[2]

[3]