Ագուա (հրաբուխ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ագուա
իսպ․ Agua
Հրաբուխի տեսարանը Անտիգուա-Գուատեմալա քաղաքից
Տեսակհրաբուխ
ԵրկիրԳվաթեմալա
ՏեղադրությունՍակատեպեկես
Լեռնային համակարգԿորդիլերներ
ՁևավորումԺամանակակից շրջան
Բարձրություն (ԲԾՄ)3760 մետր մ
Երկարություն3761[1] կմ
Սմիթսոնիան կոդ342100
Ագուա (հրաբուխ) (Գվաթեմալա)##
Ագուա (հրաբուխ) (Գվաթեմալա)

Ագուա (իսպ.՝ Agua), հրաբուխ Կենտրոնական Ամերիկայում, Սակատեպելես երկրամասում, Գվատեմալայում։

Ագուան ստրատոհրաբուխ է, որի երկարությունը 3761 մետր է։ Տեղակայված է Անտիգուա-Գուատեմալա քաղաքից ոչ շատ հեռու, Ֆուեգո և Ակատենանգո հրաբուխների դիմաց։ Գտնվում է Ամատիտլան ծովից ավելի արևմուտք։ Հրաբուխի կառուցվածքը համաչափ է։ Ագուայի լանջերը անտառապատ են։ Բաղկացած է անդեզիտներից և բազալտից։ Հրաբուխը պատված է խառնարաններով։ Հրաբխի հյուսիս-արևելքում տեղակայված է 280 մետրանոց խառնարան, 6 խառնարան՝ հյուսիս-արևմուտքում և 2 խառնարան՝ հրաբխի հարավային լանջին։ Պաշտոնապես գրանցված ժայթքումներ չկան, բայց ի շնորհիվ տեֆրաների հետազոտության, պարզ է դարձել որ վերջին ժայթքումը տեղի է ունեցել ժամանակակից շրջանում։

Հրաբուխն ունի նաև այլ անվանում՝ «Ջրային հրաբուխ»։ Այդ անվանումը կապված է առաջացած ավերիչ սելավի հետ, որը բաղկացած էր ջրից և հրաբխային ապարներից, տեղի է ունեցել 1541 թվականի սեպտեմբերի 11-ին։ Այդ ժամանակ սելավը ոչնչացրեց Գվատեմալայի առաջին մայրաքաղաքը՝ Սյուդադ-Վյեխուն, մահացավ 600 մարդ։ Արդյունքում մայրաքաղաք դարձավ Անտիգուան։

Այդ իրադարձությունների վկան այսպես է նկարագրում կատարվածը․

«Ջրի բուռն տարափ եկավ հրաբուխի գագաթից, որ մեր քաղաքին մոտ էր։ Դա այնքան ամսպասելի էր, որ մենք չկարողացանք կանխել մահը և վնասվածքները․․․ նրանք, ովքեր տեսան դա, ապշած էին։ Այն մտավ Դոն Պեդրո Ալվարդոյի «Ադելանտադո» տունը, և այն տարավ պատերը և տանիքը․․․»[2]

Ի տարբերություն այլ հրաբուխների, ներկայումս Ագուան ավելի վտանգավոր է սելավային տեղումներով, քան հրաբխային ակտիվությամբ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ագուա (հրաբուխ)» հոդվածին։