Աբովյանը Արարատի բարձունքներում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աբովյանը Արարատի բարձունքներում
տեսակգեղանկար
նկարիչԷդուարդ Իսաբեկյան
տարի1950
բարձրություն61,5 սանտիմետր
լայնություն50 սանտիմետր
նյութկտավ և յուղաներկ
գտնվում էՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
հավաքածուՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
սեփականատերՀայաստանի ազգային պատկերասրահ
Ծանոթագրություններ

«Աբովյանը Արարատի բարձունքներում», ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Էդուարդ Իսաբեկյանի 1950 թվականին ստեղծած կտավը։ Գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[1]։ Կտավի 1944 թվականին ստեղծված նախապատրաստական էսքիզային «Աբովյանը Արարատի գագաթին» տարբերակը (1944, կտավ, յուղաներկ, 49×53, Q55423745), գտնվում է Էդուարդ Իսաբեկյան ցուցասրահում[2]։ Արժանացել է Հանրապետական մրցանակի։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1829 թվականին Էջմիածին է ժամանում Դորպատի համալսարանի պրոֆեսոր Ֆրիդրիխ Պարրոտը՝ Արարատ լեռը բարձրանալու նպատակով։ Եփրեմ կաթողիկոսն իր քարտուղար և սինոդի թարգմանիչ Խաչատուր Աբովյանին հանձնարարում է ուղեկցել Պարրոտի արշավախմբին։ 1829 թվականի հոկտեմբերի 9-ին նրանք բարձրանում են Մեծ Մասիսի գագաթը[3][4]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդուարդ Իսաբեկյանը «Աբովյանը Արարատի բարձունքներում» կտավում պատկերել է Արարատ լեռը բարձրացած Խաչատուր Աբովյանին, Ֆրիդրիխ Պարրոտին և ծեր գյուղացուն, որոնք լեռան բարձունքից նայում են հայրենի երկրին։ Գյուղացու համար տասնամյակներ շարունակ աննվաճելի հսկա է թվացել ձյունապատ Արարատը, և այժմ նա այդ բարձունքից նայում է աշխարհին, որը մինչ այդ շատ նեղ ու փոքր էր թվում, այժմ դարձել է անսահման մեծ ու զորեղ։ Ծերունու աչքերում փայլատակում է հայրենի երկրի մինչ այդ չգիտակցված հզորության ու վեհության հպարտությունը… Դառնությամբ ու սիրով է նայում այդ նույն երկրին երիտասարդ Աբովյանը, գեղեցիկ է հայրենի երկիրը, սակայն ինչու՞ այնքան դառն է կյանքը այնտեղ։

Իսաբեկյանի պատկերած Արարատի բարձունքը դառնում է յուրատիպ խորհրդանիշ՝ մարդկային մտքի բարձունքի խորհրդանիշ, որտեղից ծնվում են հայրենի երկրի ճակատագրի հանդեպ նոր խոհեր, զգացմունքներ, հույզեր, որոնք պայքարի են կոչում[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Իսաբեկյան Էդուարդ Հմայակի | Խ. Աբովյանը Արարատի բարձունքներում - Շտեմարան - Հավաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ». www.gallery.am (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 7-ին.
  2. «Էդուարդ Իսաբեկյան Ցուցասրահ 2013». izi.TRAVEL. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 8-ին.
  3. «Հայկական Հանրագիտարան». www.encyclopedia.am (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 7-ին.
  4. «Հայոց լեզվի պահապան Խաչատուր Աբովյանը». Hayern Aysor (ամհարերեն). 2014 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 7-ին.
  5. «Խաչատուր Աբովյանը Արարատի բարձունքներում. 1950, կտ., յուղ., 61×50, ՀԱՊ / Kh. Abovyan on the top of Mount Ararat | Eduard Isabekyan». eduardisabekyan.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 7-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]