Աբամելիքներ

Աբամելիքներ
Տեսակ	ազնվական տոհմ
Երկիր	Ռուսական կայսրություն
Ծագում	Բագրատիոնիներ
Մեծագույն ներկայացուցիչ	Դավիթ Աբամելիք
Հիմնում	17-րդ դար
Ազգային պատկանելիություն	Հայ
Դավանանք	Հայ Առաքելական եկեղեցի

Աբամելիքներ, հայկական իշխանական տոհմ Ռուսաստանում և Վրաստանում 17-20-րդ դարերի նշանավոր իշխանական տոհմերից։ Նրանցից սերել են գիտության, ռազմական գործի, մշակույթի և այլ ոլորտների բազմաթիվ հանրահայտ դեմքեր։

Աբամելիքները, Լազարյանների հետ ազգակցական կապեր հաստատելով (Խաչատուր Լազարյանի դուստր Եղիսաբեթն ամուսնացել է Սիմեոն Դավթի Աբամելիքի հետ), 1873 թվականից կրել են Աբամելիք-Լազարյաններ (Աբամելիք-Լազարևներ) ազգանունը։ Տոհմի առավել հայտնի ներկայացուցիչներից Սիմեոն Սիմեոնի Աբամելիք-Լազարևը (1857-1916) նշանավոր հնագետ էր, երկրաբան, կալվածատեր և արդյունաբերող (ունեցել է երկաթի ձուլման գործարաններ Ուրալում)։ Եղել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի խնամակալ և պատվավոր հոգաբարձու։ Հռոմում նրա «Վիլլա Աբամելիք» դղյակն այժմ Ռուսաստանի սեփականությունն է։

Ռուսաստանի կայսրը Աբամելիք-Լազարյաններին 1850 թվականին շնորհել է ազնվականի կոչում և զինանշան։

Աննա Դավթի Աբամելիք-Լազարևան (ամուսնական ազգանունը՝ Բարատինսկայա) թարգմանչուհի էր։ Անգլերեն, ֆրանսերեն, գերմաներեն է թարգմանել և Եվրոպայում հրատարակել Ալեքսանդր Պուշկինի, Միխայիլ Լերմոնտովի, Ֆեոդոր Տյուտչևի, Ալեքսեյ Տոլստոյի, Նիկոլայ Նեկրասովի ստեղծագործություններից։ Ռուսերեն է թարգմանել Հայնրիխ Հայնեի, Ֆրիդրիխ Շիլլերի և ուրիշների գործերից։ Մտերիմ էր Ալեքսանդր Պուշկինի հետ և ծանոթ՝ նրա շրջապատին։

Իվան (1768-1829) և Դավիթ (1774-1833) Սիմեոնի, Սողոմոն Հովսեփի (1853-1911) Աբամելիքները, Արտեմ (1823-1885) և Սիմեոն (1815-1888) Դավթի Աբամելիք-Լազարևները եղել են ռուսական բանակի գեներալներ։

Տես նաև

• Լազարյաններ

Արտաքին հղումներ

• Աբամելիքների մասին Հայկական Հանրագիտարանում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբամելիքներ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 14)։