Jump to content

«Սարդոստայն» գործողություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Սարդոստայն» գործողություն
անօդաչուների հարձակում, հատուկ գործողություն Խմբագրել Wikidata
Մասն էUkrainian drone strikes in the Russian rear, Ռուս-ուկրաինական պատերազմ Խմբագրել Wikidata
Կոչվել է ի պատիվspider web Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՌուսաստան Խմբագրել Wikidata
ՎայրՄուրմանսկ, Իրկուտսկ, Ռյազան, Իվանովո, Ukrainka Խմբագրել Wikidata
Թվական1 հունիսի 2025 Խմբագրել Wikidata
ԿազմակերպիչՈւկրաինայի զինված ուժեր, Ուկրաինայի անվտանգության ծառայություն Խմբագրել Wikidata
Cost of damage7 000 000 000 ԱՄՆ դոլար Խմբագրել Wikidata
Փոխադրամիջոցմարտական անօդաչու թռչող սարք, FPV drone Խմբագրել Wikidata
Թիրախավիաբազա, Ռուսաստանի ռազմաօդային ուժեր, Ռուսաստանի Դաշնության օդատիեզերական ուժեր Խմբագրել Wikidata
ԻրագործողՈւկրաինայի անվտանգության ծառայություն Խմբագրել Wikidata

«Սարդոստայն» գործողություն (ուկրաիներեն՝ Операція «Павутина»), անդրսահմանային գործողություն, որ իրագործել է Ուկրաինայի Անվտանգության ծառայությունը 2025 թվականի հունիսի 1-ին Ռուսաստանի տարածքում։ Այս գործողությունը մինչ իրագործման օրը իր տեսակի մեջ ամենամեծն է՝ ուղղված Ռուսաստանի տարածքում գտնվող ռազմական ենթակառուցվածքների դեմ[1][2]։

Գործողությունը հիմնականում ներառել է շարժական բեռնատարներից իրականացված համակարգված անօդաչու թռչող սարքերի հարվածներ Ռուսաստանի տարածքում։ Թիրախավորվել են ռուսական Բելայա, Դյագիլևո, Իվանովո Սևեռնի, Օլենյա և Վոսկրեսենսկ ավիաբազաները։ Ըստ Ուկրաինայի անվտանգության ծառայության՝ այս հարվածների արդյունքում ոչնչացվել է ավելի քան 40 ռուսական ռազմական ինքնաթիռ, այդ թվում՝ A-50 վաղ նախազգուշացման և կառավարման ինքնաթիռներ և ռազմավարական ռմբակոծիչներ, ինչպիսիք են Տու-95 և Տու-22Մ ինքնաթիռները, որոնք օգտագործվել են ուկրաինական քաղաքների գիշերային ռմբակոծությունների ժամանակ[3]:

Գործողությունը տեղի է ունեցել Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև Թուրքիայում նախատեսված խաղաղության բանակցություններից մեկ օր առաջ և Ռուսաստանում երկաթուղային ենթակառուցվածքների հետ կապված երկու առանձին միջադեպերից մեկ օր անց[1]։

Նախապատրաստում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուկրաինական աղբյուրների համաձայն, գործողությունը «չափազանց բարդ» է եղել և պահանջել է 1,5 տարի նախապատրաստական աշխատանքներ։ Անօդաչու թռչող սարքերը տեղափոխվել են Ռուսաստան, տեղադրվել փայտե մեկնարկային կոնտեյներների մեջ, ապա դրանք տեղադրվել են բեռնատարների վրա։ Հարձակման սկզբում այս կոնտեյներների տանիքները հեռակառավարմամբ բացվել են, և անօդաչու թռչող սարքերը ուղղվել են դեպի իրենց նշանակետերը[4][5]։

Ուկրաինական անօդաչու թռչող սարքերը թիրախավորել են ռուսական Բելայա, Դյագիլևո, Իվանովո Սևեռնի և Օլենյա ավիաբազաները, ըստ որոշ տեղեկությունների՝ ոչնչացնելով ավելի քան 40 ռուսական ռազմական ինքնաթիռ, այդ թվում՝ ռազմավարական ռմբակոծիչներ, ինչպիսիք են Տու-160-ը, Տու-95-ը և Տու-22Մ-ները, ինչպես նաև վաղ նախազգուշացման և կառավարման A-50 ինքնաթիռը[6]։ Իրկուտսկի մարզի նահանգապետը հաստատել է Բելայա ավիաբազայի գտնվելու վայրի՝ Սրեդնիի մոտակայքում անօդաչու թռչող սարքի հարձակումը և հրապարակել է ծխի ամպի տեսագրություններ[7]։ Ռուսական լրատվամիջոցները հաղորդել են Օլենյայի վրա հարձակման մասին, սակայն նշել են, որ հակաօդային պաշտպանությունը գործում է[8]։ Նույն օրը հաղորդվել է հինգերորդ հարվածի մասին՝ Մոսկվայի մարզի Վոսկրեսենսկի մոտակայքում գտնվող ավիաբազայի վրա[9]։ :

Ուկրաինական աղբյուրները պնդում են, որ վնասը կազմել է ավելի քան 2 միլիարդ ԱՄՆ դոլար[10]։

Գնահատականներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսական կառավարամետ հեռուստաալիքները միջադեպը համեմատել են Պերլ Հարբորի վրա հարձակման հետ[11]:

Deutsche Welle-ին հարցազրույց տված մի շարք փորձագետներ «Սարդոստայն» գործողությունը անվանել են պատմության մեջ ռուսական ռազմական ավիացիայի դեմ ուղղված ամենամեծ հարվածը[11]:

ՌԴ պաշտպանության նախարարությանը մոտ կանգնած «Ռայբար» հեռուստաալիքը նշեց, որ «Տու-95» և «Տու-22» ինքնաթիռները վաղուց դուրս են եկել արտադրությունից, ուստի կորուստները վերականգնելու հնարավորություն չկա[12]:

ՌԴ օդատիեզերական ուժերի հետ կապված «Fighterbomber Telegram» հեռուստաալիքը գրել է, որ անօդաչու թռչող սարքերը օգտագործվել են ամենակարճ հեռավորությունից, ուստի «անհնար էր հեռացնել ավիացիան հարձակումից, ինչպես նաև դրանց դեմ օգտագործել «Պանցիր», «Ս-300» և այլն»: Նա հարձակումը անվանել է «սև օր Ռուսաստանի հեռահար ավիացիայի համար»[12]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 «Ukraine 'targets Russian airbases' with drones». The Times. 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  2. «Ukraine hits Russian bomber bases with FPV drone swarm». Defense Blog. 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  3. «Ukraine attacks Russian nuclear-capable bombers in Siberia». Reuters. 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  4. «Спецоперацію «Павутина» готували понад півтора року - джерело». www.ukrinform.ua (ուկրաիներեն). 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  5. «FPV сховали під дахи мобільних будиночків: деталі про історичну операцію СБУ "Павутина"». LB.ua. 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  6. «Ukraine reportedly strikes down over 40 Russian strategic bombers». euronews (անգլերեն). 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  7. «Ukraine attacks Russian nuclear-capable bombers in Siberia». Reuters. 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  8. Adams, Paul; Lukiv, Jaroslav (2025 թ․ հունիսի 1). «Ukraine says at least 40 Russian warplanes hit in massive drone strikes». BBC. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  9. Hordiichuk, Ivanna (2025 թ․ հունիսի 1). СБУ уразила за день одразу п'ять військових аеродромів РФ (оновлено) [SBU struck five Russian military airfields in one day (updated)]. Glavcom (ուկրաիներեն). Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  10. «СБУ завдала удару по російських бомбардувальниках: уражено 40 літаків — джерела». hromadske (ուկրաիներեն). 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.
  11. 11,0 11,1 Эксперты: ВСУ нанесли крупнейший удар по авиации РФ//«Deutsche Welle», 1.06.2025
  12. 12,0 12,1 «Украина атаковала базы стратегических бомбардировщиков в Мурманской, Иркутской и Рязанской областях привезенными на фурах дронами». Русская служба The Moscow Times (ռուսերեն). 2025 թ․ հունիսի 1. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 1-ին.