«Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինք» կուսակցություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինք» կուսակցություն
անգլ.՝ The Alliance of Liberals and Democrats for Europe Party
Изображение логотипа
ՏեսակԵվրոպական քաղաքական կուսակցություն և meta-organization?
ԱռաջնորդHans van Baalen?[1], Գրեմ Վաթսոն, Annemie Neyts-Uyttebroeck?, Werner Hoyer?, Uffe Ellemann-Jensen?, Willy De Clercq?, Colette Flesch?, Willy De Clercq? և Gaston Thorn?
Հիմնադրվածմարտի 26, 1976
Գաղափարախոսությունազատականություն, պահպանողական լիբերալիզմ և սոցիալական լիբերալիզմ
Քաղաքական հայացքցենտրիզմ
ՇտաբԲրյուսել, Բելգիա[2]
Միջազգային պատկանելությունԱզատական ինտերնացիոնալ
Եվրոպական խորհրդարան85
Կայքaldeparty.eu
 Alliance of Liberals and Democrats for Europe Party Վիքիպահեստում

«Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինք» կուսակցությունը (ԵԱԺԴ կուսակցություն) հիմնականում Եվրոպական Միությունում գործող եվրոպական քաղաքական կուսակցություն է, որի կազմում ընդգրկված են Եվրոպայի թվով 60 ազգային ազատական կուսակցություններ։ Մինչև 2012 թ. նոյեմբերի 10-ը կուսակցությունը հայտնի էր որպես Եվրոպայի ազատական, ժողովրդավարական և բարեփոխիչների կուսակցություն (ԵԱԺԲ, ELDR)[3]: ԵԱԺԴ կուսակցությունն անդամակցում է «Ազատական ինտերնացիոնալ»-ին[4]։

1970-ականների ազգային քաղաքական կուսակցությունների ազատ համադաշնության հիմքով զարգացած ԵԱԺԴ կուսակցությունն այժմ հանդես է գալիս իբրև շահույթ չհետապնդող միասնական ասոցիացիա՝ գրանցված ըստ բելգիական օրենսդրության։

2010 թ. դրությամբ ԵԱԺԴ-ն ԵՄ-ի կառույցներում ներկայացված իր մեծությամբ չորրորդ համաեվրոպական քաղաքական կուսակցությունն է, ունի 67 ԵԽՊ և Եվրոպական հանձնաժողովի 5 անդամ։ ԵՄ 28 անդամ պետություններից հինգում պաշտոնավարում են ԵԱԺԴ-ին անդամագրված վարչապետներ՝ Քսավյե Բեթելը (ԺԿ) Լյուքսեմբուրգում, Շարլ Միշելը (ԲՇ) Բելգիայում, Տաավի Ռիյվասը (ԷԲԿ) Էստոնիայում, Միրո Ցերարը (ԱԿԿ) Սլովենիայում և Մարկ Ռուտեն (ԺԿԱԺ) Նիդեռլանդներում։

Նիկ Քլեգը (ԱԴ) Միացյալ Թագավորության փոխվարչապետի պաշտոնն է զբաղեցնում։ Կառավարության կազմում ազատականներ են ընդգրկված նաև ևս հինգ ԵՄ անդամ պետություններում՝ Խորվաթիայում, Չեխիայի Հանրապետությունում, Դանիայում, Ֆինլանդիայում և Լիտվայում։

2004 թ. հուլիսի 20-ից ԵԱԺԴ կուսակցությունն իբրև քաղաքական ուժ ներկայացված է Եվրախորհրդարանում՝ Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինքի խորհրդարանական խմբակցության միջոցով, որը ձևավորվել է Եվրոպայի ժողովրդավարական կուսակցության (ԵԺԿ) հետ համատեղ։ ԵԱԺԴ-ի խորհրդարանական խմբակցությունը ղեկավարում է Գի Վերհովստադտը, նախկինում՝ Բելգիայի վարչապետ։ Մինչ 2004 թ. Եվրոպական ընտրությունները կուսակցությունը միավորված էր Եվրոպայի ազատական, ժողովրդավարական և բարեփոխիչների կուսակցության (ԵԱԺԲ) խմբակցության հետ։ ԵԱԺԴ-ի երիտասարդական թևը Եվրոպայի ազատական երիտասարդությունն է (LYMEC). այն հիմնականում գործում է երիտասարդական և ուսանողական ազատական կազմակերպությունների հենքի վրա, սակայն իր կազմում ունի նաև ոչ մեծ թվով անհատ անդամներ։ LYMEC-ի առաջնորդը 2012 թ. մայիսին երկու տարով LYMEC-ի նախագահ ընտրված Յերոեն Դիպեմաատն է (ԺԿԱԺ, Նիդեռլանդներ)։ Կազմակերպությունն ունի 200.000 անդամ։

Կուսակցության առաջնորդը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԵԱԺԴ կուսակցության առաջնորդը Սըր Գրեմ Վաթսոնն է (ԵԽՊ)։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վարչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԵԱԺԴ կուսակցության ընթացիկ կառավարումն իրականացնում է նրա Վարչությունը հետևյալ կազմով[5]՝

Նախագահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փոխնախագահներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գանձապահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԵԱԺԴ խմբակցության ղեկավարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Գի Վերհովստադտ {{{2}}} ԵԽՊ (Բաց ՖԱԺ, Բելգիա), ԵԱԺԴ խմբակցության ղեկավար, Եվրախորհրդարան
  • Անն Բրասյըր Լյուքսեմբուրգ (ԺԿ, Լյուքսեմբուրգ), Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինքի նախագահ (ԵԱԺԴ-ԵԽԽՎ)
  • Ֆլո Կլուկաս {{{2}}} (Ազատական ժողովրդավարներ, Միացյալ Թագավորություն), ԵԱԺԴ-ի խմբակցության ղեկավար, ԵՄ Տարածաշրջանների կոմիտե

Կուսակցության այլ պաշտոնյաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջնորդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաեվրոպական ազատականության պատմությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաեվրոպական ազատականությունը հարուստ պատմություն ունի. այն սկիզբ է առել 1947 թ. ապրիլին «Ազատական ինտերնացիոնալի» հիմնադրումից։ 1976 թ. մարտին ստեղծվեց Եվրոպայի ազատական և ժողովրդավարական կուսակցությունների դաշնությունը, որն աստիճանաբար վերաճեց Եվրոպայի Ազատական, ժողովրդավարական և բարեփոխումների կուսակցության (ԵԱԺԲ)՝ Եվրախորհրդարանում համապատասխանաբար ներկայացվելով Եվրոպայի Ազատական, ժողովրդավարական և բարեփոխումների կուսակցության խմբակցության միջոցով։

Եվրոպական Միության ընդլայնման նախօրեին՝ 2004 թ. ապրիլի 30-ին Բրյուսելում կայացած արտահերթ համաժողովում, ԵԱԺԲ կուսակցությունն ըստ բելգիական օրենսդրության գրանցվեց որպես Եվրոպական քաղաքական կուսակցություն։

2004 թ. ԵԱԺԲ կուսակցությունը միավորվեց Եվրոպայի ժողովրդավարական կուսակցության հետ և կազմեց Եվրոպայի ազատականների և ժողովրդավարների դաշինքը (ԵԱԺԴ)՝ ներկայանալով Եվրախորհրդարանում ԵԱԺԴ խմբակցության միջոցով։ ԵԱԺԲ կուսակցությունն ընդունել է իր ներկայիս անվանումը 2012 թ. նոյեմբերի 10-ին՝ համաեվրոպական դաշինքի և խորհրդարանական խմբակցության ներդաշնակեցման նպատակով։

Եվրոպական խորհուրդ և Նախարարների խորհուրդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անդամ Պետություն Ներկայացուցիչ Պաշտոն Քաղաքական կուսակցություն Խորհրդի անդամ սկսած Լուսանկար
Էստոնիա Ռիյվաս, ՏաավիՏաավի Ռիյվաս Էստոնիայի վարչապետ Էստոնիայի բարեփոխումների կուսակցություն 26 մայիսի 2014
Նիդերլանդներ Ռիուտե, ՄարկՄարկ Ռիուտե Նիդեռլադների վարչապետ «Ժողովրդական կուսակցություն, ազատության և դեմոկրատիա» 14 հոկտեմբերի 2010
Լյուքսեմբուրգ Բետել, ԿսավիեԿսավիե Բետել Լյուքսեմբուրգի վարչապետ Լյուքսեմբուրգի դեմոկրտական կուսակցություն 4 դեկտեմբերի 2013
Բելգիա Միշել, ՇառլՇառլ Միշել Բելգիայի վարչապետ Բարեփոխումների շարժում 11 հոկտոմբերի 2014
Սլովենիա Ցերար, ՄիրոսլավՄիրոսլավ Ցերար Սլովենիայի վարչապետ Մոդեռն կենտրոնամետ կուսակցություն 18 սեպտեմբերի 2014
Ֆինլանդիա Սպիլիյա, ՅուհաՅուհա Սպիլիյա Ֆինլանդիայի վարչապետ Ֆինլանդիայի կենտրոնամետ կուսակցություն 29 մայիսի 2015

Եվրահանձնաժողովի պատվիրակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական հանձնաժողովի 28 անդամներից 5-ը ԵԱԺԴ-ի անդամ կուսակցությունների ներկայացուցիչներն են.

Պետություն Պատվիրակ Պաշտոն Քաղաքական կուսակցություն Photo
Էստոնիա
Էստոնիա
 AnsipԱնդրուս Անսիպ Եվրահանձնաժողովի փոխնախագահ, Եվրահանձնաժողովի պատվիրակ թվային միասնական շուկայի գծով Էստոնիայի բարեփոխումների կուսակցություն
Շվեդիա
Շվեդիա
 MalmströmՍեսիլիա Մալմստրյոմ Եվրահանձնաժողովի պատվիրակ առևտրի գծով Շվեդիայի ազատական ժողովրդական կուսակցություն
Սլովենիա
Սլովենիա
 BulcՎիոլետա Բուլկ Եվրահանձնաժողովի փոխնախագահ, Եվրահանձնաժողովի պատվիրակ էներգիայի միության գծով Սլովենիայի Արդի կենտրոնամետ կուսակցություն
Չեխիա
Չեխիայի հանրապետություն
 JourováՎերա Յուրովա Եվրահանձնաժողովի պատվիրակ արտադրության, սպառողների և գենդերային հավասարության գծով ԱՆՈ 2011
Դանիա
Դանիա
 VestagerՄարգրեթ Վեսթգեր Եվրահանձնաժողովի պատվիրակ մրցակցության գծով Դանիայի սոցիալ-ազատական կուսակցություն

Անդամ կուսակցություններից ընտրված ներկայացուցիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գի Վերհովստադտ
Կազմակերպություն Կառույց Տեղերի թիվը
 Եվրոպական Միություն Եվրոպական հանձնաժողով
5 / 28
 Եվրոպական Միություն Եվրոպայի խորհուրդ
(Կառավարության ղեկավարներ)
6 / 28
 Եվրոպական Միություն ԵՄ խորհուրդ
(Մասնակցություն կառավարմանը)
10 / 28
 Եվրոպական Միություն Եվրախորհրդարան
48 / 751
 Եվրոպայի խորհուրդ Խորհրդարանական վեհաժողով
28 / 318

Եվրոպական Միության անդամ երկրների ազգային խորհրդարաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարկ Ռիուտե
Տաավի Ռիյվաս
Մարգրեթ Վեստագեր
Նիկ Քլեգ
Երկիր Մարմին Տեղերի թիվը Անդամ կուսակցություններ
 Ավստրիա Ազգային խորհուրդ
9 / 183
 ՆԵՈՍ
Բելգիա Բելգիա Ներկայացուցիչների պալատ
Ստորին պալատ
34 / 150
 ԲՇ, Բաց ՖԱԺ
Սենատ
Վերին պալատ
13 / 60
 ԲՇ, Բաց ՖԱԺ
 Բուլղարիա Ազգային ժողով
38 / 240
 ԻԱՇ
{{{2}}} Խորվաթիա Սաբոր
16 / 151
 ԽԺԿ, ԻԺՎ
 Չեխիա Պատգամավորների պալատ
47 / 200
 ԱՆՈ 2011
{{{2}}} Դանիա Ֆոլկետինգ
64 / 175
 Ազատականներ, ԱԱ
{{{2}}} Էստոնիա Պետական խորհուրդ
57 / 101
 ԷԲԿ, ԷԿԿ
 Ֆինլանդիա խորհրդարան
58 / 200
 ԿԿ, ՇԺԿ
{{{2}}} Գերմանիա Բունդեստագ
0 / 631
 ԱԴԿ
{{{2}}} Իռլանդիա Դոյլ Էրեն
Ստորին պալատ
20 / 166
 ՖՖ
սենատ
Վերին պալատ
14 / 60
 ՖՖ
{{{2}}} Իտալիա Պատգամավորների պալատ
Ստորին պալատ
0 / 630
 ԱԻ, Իտալիայի արմատականներ
Հանրապետության սենատ
Վերին պալատ
0 / 315
 ԱԻ, Իտալիայի արմատականներ
{{{2}}} Լիտվա Սեյմ
39 / 141
 ԱՇ, ԱԿ
{{{2}}} Լյուքսեմբուրգ ներկայացուցիչների պալատ
13 / 60
 ԴԿ
 Նիդերլանդներ ներկայացուցիչների պալատ
Ստորին պալատ
53 / 150
 ԱԺԺԿ, Դ66
Սենատ
Վերին պալատ
21 / 75
 ԱԺԺԿ, Դ66
{{{2}}} Ռումինիա Ներկայացուցիչների պալատ
Ստորին պալատ
22 / 412
 ԱԲԿ
Սենատ
Վերին պալատ
6 / 176
 ԱԲԿ
 Սլովենիա Ազգային ժողով
40 / 90
 ԱԿԿ, ԱԲԴ
{{{2}}} Իսպանիա Իսպանիայի ներկայացուցիչների կոնգրես
Ստորին պալատ
15 / 350
 ՄԱԺ, ԿԺՄ
Սենատ
Վերին պալատ
10 / 266
 ՄԱԺ, ԿԺՄ
{{{2}}} Շվեդիա Ռիկսդագ
41 / 349
 ԿԿ, ԱԺԿ
Մեծ Բրիտանիա Մեծ Բրիտանիա Համայնքների պալատ
Ստորին պալատ
8 / 650
 Ազատական դեմոկրատներ
Լորդերի պալատ
Վերին պալատ
105 / 793
 Ազատական դեմոկրատներ

Ազգային խորհրդարաններ՝ Եվրոպական Միությունից դուրս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր Մարմին Տեղերի թիվը Անդամ կուսակցություններ
{{{2}}} Անդորրա Գլխավոր խորհուրդ
8 / 28
 ԱԱԿ
{{{2}}} Ադրբեջան Ազգային ժողով
0 / 125
 Մուսավաթ
 Վրաստան Խորհրդարան
17 / 150
 Հանրապետական, ԱԴ[6][7]
{{{2}}} Իսլանդիա Ալթինգ
6 / 63
 ՊԱ
{{{2}}} Հայաստան ՀՀ Ազգային ժողով
7 / 131
 ՀԱԿ
{{{2}}} Մոլդովա Խորհրդարան
13 / 101
 ՄԱԿ
{{{2}}} Չեռնոգորիա Ժողով
1 / 81
 ՄԱԿ
{{{2}}} Նորվեգիա Ստորտինգ
9 / 169
 Նորվեգիայի ազատական կուսակցություն
{{{2}}} Շվեյցարիա Ազգային խորհուրդ
Ստորին պալատ
31 / 200
 ԱԺԿ․ Ազատականներ
Կանտոնների խորհուրդ
Վերին պալատ
12 / 46
 ԱԺԿ․ Ազատականներ

Անդամ կուսակցություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր կամ Տարածաշրջան Կուսակցություն Պատգամավորներ
 Ավստրիա ՆԵՈՍ – Նոր Ավստրիա և Ազատական ֆորում
1 / 18
Բելգիա Բելգիա (Dutch) Բաց Ֆլամանդական ազատականներ և ժողովրդավարներ
3 / 12
Բելգիա Բելգիա (French) Բարեփոխումների շարժում
3 / 8
 Բուլղարիա Իրավունքների և ազատությունների շարժում
4 / 17
 Բուլղարիա Ազգային շարժում հանուն կայունության և առաջընթացի
0 / 17
{{{2}}} Խորվաթիա Խորվաթիայի ժողովրդական կուսակցություն – Ազատական ժողովրդավարներ
1 / 11
{{{2}}} Խորվաթիա Խորվաթիայի սոցիալ-ազատական կուսակցություն
0 / 11
{{{2}}} Խորվաթիա Իստրիայի ժողովրդավարական ժողով
1 / 11
 Կիպրոս Միացյալ ժողովրդավարներ
0 / 6
 Չեխիա ԱՆՈ 2011
4 / 21
{{{2}}} Դանիա Դանիայի սոցիալ-ազատական կուսակցություն
1 / 13
{{{2}}} Դանիա Ազատականներ – Դանիայի ազատական կուսակցություն
2 / 13
{{{2}}} Էստոնիա Էստոնիայի կենտրոնամետ կուսակցություն
1 / 6
{{{2}}} Էստոնիա Էստոնիայի բարեփոխումների կուսակցություն
2 / 6
 Ֆինլանդիա Կենտրոնամետ կուսակցություն
3 / 13
 Ֆինլանդիա Ֆինլանդիայի շվեդական ժողովրդական կուսակցություն
1 / 13
 Ֆինլանդիա
{{{2}}} Ալանդյան կղզիներ		 Ալանդյան կենտրոն
0 / 13
{{{2}}} Գերմանիա Ազատ ժողովրդավարական կուսակցություն
3 / 96
{{{2}}} Հունաստան Դրասի
0 / 21
{{{2}}} Իռլանդիա Ֆիաննա Ֆոյլ
1 / 11
{{{2}}} Իտալիա Իտալիայի արմատականներ
0 / 73
{{{2}}} Իտալիա Արժեքների Իտալիա
0 / 73
{{{2}}} Լատվիա Լատվիայի զարգացում
0 / 8
{{{2}}} Լիտվա Աշխատանքային կուսակցություն
1 / 11
{{{2}}} Լիտվա Լիտվայի Ազատության միություն
0 / 11
{{{2}}} Լիտվա Լիտվայի Հանրապետության ազատականների շարժում
2 / 11
{{{2}}} Լյուքսեմբուրգ Ժողովրդավարական կուսակցություն
1 / 6
 Նիդերլանդներ Դեմոկրատներ 66
4 / 26
 Նիդերլանդներ Ժողովրդական կուսակցություն հանուն ազատության և ժողովրդավարության
3 / 26
 Լեհաստան Ժողովրդավարական կուսակցություն – demokraci.pl
0 / 51
{{{2}}} Պորտուգալիա Հողի կուսակցություն
2 / 21
 Սլովենիա Արդի կենտրոնամետ կուսակցություն
0 / 8
 Սլովենիա Ալենկա Բրատուշեկի դաշինք
0 / 8
 Սլովենիա Քաղաքացիական ցանկ
0 / 8
 Սլովենիա Սլովենիայի ազատական ժողովրդավարություն
0 / 8
 Սլովենիա Զարես – Սոցիալ-ազատականներ
0 / 8
{{{2}}} Իսպանիա Կատալոնիայի ժողովրդավարական կոնվերգենցիա
1 / 54
{{{2}}} Շվեդիա Կենտրոնամետ կուսակցություն
1 / 20
{{{2}}} Շվեդիա Ազատական ժողովրդական կուսակցություն
2 / 20
Մեծ Բրիտանիա Մեծ Բրիտանիա Ազատական ժողովրդավարներ
1 / 73

ԵՄ-ից դուրս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

{{{2}}} Անդորրա

{{{2}}} Հայաստան

{{{2}}} Ադրբեջան

{{{2}}} Բելառուս

 Վրաստան

{{{2}}} Իսլանդիա

{{{2}}} Kosovo

{{{2}}} Մոլդովա

{{{2}}} Չեռնոգորիա

{{{2}}} Նորվեգիա

 Ռուսաստան

 Սերբիա

{{{2}}} Շվեյցարիա

{{{2}}} Ուկրաինա

Տե՛ս նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ VVD-prominent Hans van Baalen (60) overleden (նիդերլ.)
  2. ↑ Contact
  3. ↑ «European Liberal Democrats change party name to ALDE Party | ALDE Party»։ Eldr.eu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-02-13-ին։ Վերցված է 2013-09-23 
  4. ↑ «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-11-13-ին։ Վերցված է 2015-06-17 
  5. ↑ «Members of the Bureau | ALDE Party»։ Aldeparty.eu։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-08-ին։ Վերցված է 2013-09-23 
  6. ↑ «Members of Faction»։ Parliament.ge։ Վերցված է 2013-09-23 
  7. ↑ «Members of Faction»։ Parliament.ge։ Վերցված է 2013-09-23 
  8. ↑ «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-12-17-ին։ Վերցված է 2015-06-18 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=«Եվրոպայի_ազատականների_և_ժողովրդավարների_դաշինք»_կուսակցություն&oldid=8821125» էջից