Էնտեկավիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էնտեկավիր
Կլինիկական տվյալներ
Օգտագործման
եղանակներ		Պերօրալ
ԱԹԴ կոդ
Ֆարմակոկինետիկ տվյալներ
Կենսամատչելիություն(≥70)[1]
ՆյութափոխանակությունՇատ փոքր
Կիսատրոհման պարբերություն128–149 ժամ
ԴուրսբերումԵրիկամներով 62–73%
Նույնացուցիչներ
CAS համար142217-69-4
PubChem CID153941
DrugBankDB00442
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.111.234 Խմբագրել Վիքիդատայում
Քիմիական և ֆիզիկական տվյալներ
Մոլային զանգված277.279 գ/մոլ

Էնտեկավիր (ETV), հակավիրուսային դեղորայք, օգտագործվում է հեպատիտ B-ի (HBV) բուժման համար, որը վաճառվում է Բարակլուդ անվան տակ[2]։ Հեպատիտ B և ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ ունեցող մարդկանց դեպքում պետք է օգտագործվի նաև հակառետրովիրուսային դեղորայք[2]։ Էնտեկավիրը օգտագործվում է պերօրալ՝ դեղահաբի կամ լուծույթի ձևով[2]։

Հաճախակի կողմնակի ազդեցություններից են գլխացավը, սրտխառնոցը, արյան շաքարի բարձր քանակը, երիկամների թուլացած ֆունկցիան[2]։ Ծանր կողմնակի ազդեցություններից են հեպատոմեգալիան (լյարդի մեծացումը), արյան մեջ կաթնաթթվի բարձր քանակը (լակտատային ացիդոզ) և լյարդի բորբոքումը դեղորայքի դադարեցման դեպքում[2]։ Հղիության ժամանակ ախտորոշումը ընդհանուր առմամբ անվտանգ է, բայց դեռ լավ չի ուսումնասիրվել[3]։ Էնտեկավիրը նուկլեոզիդային հետադարձ տրանսկրիպտազաների ընտանիքին է պատկանում[2][4]։ Այն պաշարում է հետադարձ տրանսկրիպտազան և չի թողնում հեպատիտ B-ի վիրուսին բազմանալ[2]։

Էնտեկավիրը բժշկական կիրառման համար թույլ է տրվել 2005 թվականին[2]։ Այն ԱՀԿ դեղերի ցանկում է որպես առողջապահական համակարգում անհրաժեշտ ամենաարդյունավետ և անվտանգ դեղերից մեկն է[5]։ ԱՄՆ-ում 2015 թվականի տվյալներով այն հասանելի չէ որպես ջեներիկ դեղամիջոց[6]։ ԱՄՆ-ում 2016 թվականի տվյալներով բուժումը արժեցել է 392$ մեկ ամսվա օգտագործման համար[7]։

Բժշկական կիրառություն

Էնտեկավիրը օգտագործում են քրոնիկ հեպատիտ B ինֆեկցիան բուժելու համար մեծահասակների, 2 տարեկան և ավելի մեծ երեխաների դեպքում, որոնց մոտ առկա է վիրուսների ակտիվ կրկնապատկում և ակտիվ ընթացք՝ լյարդի ֆերմենտների մակարդակի բարձրացումով[1]։ Այն նաև օգտագործվում է հեպատիտ B վարակը կանխարգելելու համար լյարդի փոխպատվաստումից հետո[8]։ Էնտեկավիրը ունի թույլ ակտիվություն ՁԻԱՀ-ի դեմ, բայց խորհուրդ չի տրվում օգտագործել, եթե չկա ՁԻԱՀ-ՀԲՎ ինֆեկցիա և չի օգտագործվում ՁԻԱՀ ճնշող դեղորայք[9], քանզի կարող է լինել կայունություն լամիվուդինի և էմտրիցիտաբինի դեմ ՁԻԱՀ-ի դեպքում[10]։

Էնտեկավիրի արդյունավետությունը հետազոտվել է բազմաթիվ ռանդոմիզացված, կրկնակի կույր, բազմակենտրոն հետազոտությունների ժամանակ։ Պերօրալ էնտեկավիրը հիմնականում արդյունավետ է և լավ է տարվում հիվանդի կողմից[11]։

Հղիություն և կաթնատվություն

ԱՄՆ-ում այս դեղի համար տրված է հղիության C կատեգորիան և ներկայումս չկան հղիների մոտ հստակ ուսումնասիրություններ[12]։

Կողմնակի ազդեցություններ

Էնտեկավիր ունեցող մարդկանց մոտ կողմնակի ազդեցությունները բացակայում են կամ շատ մեղմ են լինում[13]: Ամենահաճախ դիտվող կողմնակի ազդեցություններից են գլխացավը, հոգնածությունը, գլխապտույտը և սրտխառնոցը[1]։ Քիչ հանդիպող կողմնակի ազդեցություններից են անքնությունը և ստամոքսաղիքային ախտանիշները, օրինակ՝ գրգռված ստամոքս, փորլուծություն, փսխում[14]։

Լուրջ կողմնակի ազդեցություններից են կաթնաթթվային ացիդոզը, լյարդային խնդիրները, լյարդի մեծացումը և լյարդի ճարպակալումը[15]։

Լաբորատոր ցուցանիշները կարող են ցույց տալ ալանինամինատրանսֆերազայի մակարդակի բարձրացում (ԱԼԱՏ), արյունամիզություն, գլյուկոզուրիա և լիպազայի մակարդակի բարձրացում[16]։ Խորհուրդ է տրվում լյարդային ֆունկցիայի և արյան ցուցանիշների պարբերաբար հետազոտում[1]։

Ազդեցության մեխանիզմ

Էնտեկավիրը նուկլեոզիդային անալոգ է[17], իսկ ավելի կոնկրետ դեօքսիգուանոզինի անալոգ է, որը պատկանում է կարբոցիկլից նուկլեոզիդներին և պաշարում է հետադարձ տրանսկրիպցիան, ԴՆԹ կրկնապատկումը և տրանսկրիպցիան վիրուսի ռեպլիկացիայի ժամանակ։ Այլ նուկլեոզիդային և նուկլեոտիդային անալեգներից են լամիվուդինը, տելբիվուդինը, ադեֆովիր դիպիվոքսիլը և տենոֆովիրը։

Էնտեկավիրը իջեցնում արյան մեջ ՀԲՎ քանակ՝ իջեցնելով դրա բացմացման և այլ բջիջներ ախտահարելու ունակությունը[18]։

Օգտագործում

Էնտեկավիրը կիրառվում է պերօրալ եղանակով որպես դեղահաբ կամ լուծույթ։ Դեղաչափը որոշվում է կախված մարդու քաշից[15]։ Լուծույթը խորհուրդ է տրվում երեխաների կիրառության համար, որոնք 2 տարեկանիծ մեծ են և կշռում են մինչև 30 kg։ Էնտեկավիրը օգտագործում են դատարկ ստամոքսի դեպքում, կամ ուտելուց 2 ժամ առաջ, հետո՝ սովորաբար ամեն օր նույն ժամին։ Այս չի օգտագործվում 2 տարեկանից փոքր երեխաների դեպքում։ Դեղաչափը պետք է վերահսկվի երիկամի ֆունկցիաների խանգարման դեպքում[15]։

Պատմություն

  • 1992: SQ-34676 Squibb-ում որպես հակահերպեսային վիրուսային ծրագրի մաս[19]։
  • 1997: BMS 200475, որը ստեղծվել է BMS դեղաբանական հետազոտման կենտրոնում որպես հակավիրուսային նուկլեոզիդային անալոգ, ցուցաբերում է ակտիվություն HBV, HSV-1, HCMV, VZV վիրուսների դեպ և աննշան ակտիվություն ՄԻԱՎ-ի դեմ[20]։
  • ՀԲՎ դեմ ակտիվությունը մղեց հետազոտությունները BMS 200475-ին, նրա հիմնական անալոգներին և ՀԲՎ-ի դեմ նրա էնանթիոմերներին[20]։
  • Այլ դեղորայքների համեմատ այն ավելի արդյունավետ միջոց է ՀԲՎ դեմ, ի շնորհիվ նրա, որ այն գուանինային է[21]։
  • 1998: Հեպադնավիրիդային պոլիմերազների արգելակումը հետազոտվել է in vitro[22]։
  • Նյութափոխանակության հետազոտությունները ցույց տվեցին ավելի արդյունավետ ֆոսֆորիլացում մինչև եռֆոսֆատի ակտիվ ձև[23]։
  • Կենդանիների 3-ամյա բուժումը տվեց դրական արդյունքներ[24]։
  • LVD ռեզիստենտ ՀԲՎ in vitro ռեպլիկացիայի արդյունավետություն [25]
  • Հիանալի ակտիվություն, համեմատած LVD-ի հետ և HBeAg+ և HBeAg− հիվանդների դեպքում[26][27]
  • CHB հիվանդների մոտ LVD ակտիվություն[28]
  • Էնտեկավիրը հաստատվել է ԱՄՆ դեղերի և սննդի վերահսկողության կողմից 2005 թվականի մարտին։

Պատենտային տեղեկություն

Բրիստոլ-Մայերս Սքուիբը օրիգինալ պատենտավորողն է Բարակլուդի, որը էնտեկավիրի վաճառքային անունն է ԱՄՆ-ում և Կանադայում։ Բարակլուդի համար դեղի պատենտի ժամկետը մինչև 2015 թվականն էր[29][30]։ 2014 թվականի Օգոստոսի 26-ին Teva Pharmaceuticals USA ստացավ ԱՄՆ դեղերի և սննդի վերահսկողության թույլտվությունը Բարակլուդի 0.5 մգ և 1 մգ դեղահաբերի համար[31]։ Hetero Labs-ը ստացավ նման թույլտվություն 2015 թվականի Օգոստոսի 21-ին[32] և Aurobindo Pharma-ն 2015 թվականի Օգոստոսի 26-ին[33]։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "Baraclude (entecavir) Tablets for Oral Use & Oral Solution. U.S. Full Prescribing Information. Արխիվացված 2014-02-22 Wayback Machine" Bristol-Myers Squibb Company, 2005. Revised December 2013.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Entecavir». The American Society of Health-System Pharmacists. Արխիվացված է օրիգինալից 20 December 2016-ին. Վերցված է 28 November 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ «Entecavir (Baraclude) Use During Pregnancy». www.drugs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 7 November 2016-ին. Վերցված է 6 December 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ Shetty, Kirti; Wu, George Y. (2009). Chronic Viral Hepatitis: Diagnosis and Therapeutics (անգլերեն). Springer Science & Business Media. էջ 34. ISBN 9781597455657.
  5. ↑ «WHO Model List of Essential Medicines (19th List)» (PDF). World Health Organization. April 2015. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 13 December 2016-ին. Վերցված է 8 December 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. էջ 76. ISBN 9781284057560.
  7. ↑ «NADAC as of 2016-11-30 | Data.Medicaid.gov». Centers for Medicare and Medicaid Services. Արխիվացված է օրիգինալից 30 November 2016-ին. Վերցված է 6 December 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ Fung, J; Cheung, C; Chan, SC; և այլք: (2011). «Entecavir Monotherapy is Effective in Suppressing Hepatitis B Virus After Liver Transplantation». Gastroenterology. 141 (4): 1212–9. doi:10.1053/j.gastro.2011.06.083. PMID 21762659.
  9. ↑ «Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents» (PDF). Panel on Antiretroviral Guidelines for Adults and Adolescents. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 1 November 2016-ին. Վերցված է 15 March 2015-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. ↑ McMahon, Moira (21 June 2007). «The Anti-Hepatitis B Drug Entecavir Inhibits HIV-1 Replication and Can Select HIV-1 Variants Resistant to Antiretroviral Drugs». N Engl J Med. 356 (25): 2614–2621. doi:10.1056/NEJMoa067710. PMC 3069686. PMID 17582071.
  11. ↑ Scott, LJ; Keating, GM (2009). «Entecavir». Drugs. 69 (8): 1003–1033. doi:10.2165/00003495-200969080-00005. PMID 19496629. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-10-08-ին. {{cite journal}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. ↑ «Entecavir (Baraclude) Use During Pregnancy». www.drugs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-07-ին. Վերցված է 2016-11-07-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  13. ↑ «Entecavir: Indications, Side Effects, Warnings - Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-07-ին. Վերցված է 2016-11-10-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  14. ↑ «Entecavir Side Effects in Detail - Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-10-ին. Վերցված է 2016-11-10-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 «DailyMed - BARACLUDE- entecavir tablet, film coated BARACLUDE- entecavir solution». dailymed.nlm.nih.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-08-ին. Վերցված է 2016-11-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  16. ↑ «DailyMed - BARACLUDE- entecavir tablet, film coated BARACLUDE- entecavir solution». dailymed.nlm.nih.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-09-ին. Վերցված է 2016-11-10-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  17. ↑ Sims KA, Woodland AM (December 2006). «Entecavir: a new nucleoside analog for the treatment of chronic hepatitis B infection». Pharmacotherapy. 26 (12): 1745–57. doi:10.1592/phco.26.12.1745. PMID 17125436.
  18. ↑ «Entecavir: Indications, Side Effects, Warnings - Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-07-ին. Վերցված է 2016-11-07-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  19. ↑ Slusarchyk, W. A., A. K. Field, J. A. Greytok, P. Taunk, A. V. Tooumari, M. G. Young, and R. Zahler. 4-Hydroxy-3-(hydroxymethyl)-2-methylcyclopentyl purines and pyrimidines, a novel class of anti-herpesvirus agents. Abstract from the Fifth International Conference on Antiviral Research. Antivir Res 1992.17(Suppl. 1):98
  20. ↑ 20,0 20,1 Bisacchi, G. S.; Chao, S. T.; Bachard, C.; Daris, J. P.; Innaimo, S. F.; Jacobs, J. A.; Kocy, O.; Lapointe, P.; Martel, A.; Merchant, Z.; Slusarchyk, W. A.; Sundeen, J. E.; Young, M. G.; Colonno, R.; Zahler, R. (1997). «BMS-200475, a novel carbocyclic 29-deoxyguanosine analog with potent and selective antihepatitis B virus activity in vitro». Bioorg. Med. Chem. Lett. 7 (2): 127–132. doi:10.1016/s0960-894x(96)00594-x.
  21. ↑ Innaimo, S F; Seifer, M; Bisacchi, G S; Standring, D N; Zahler, R; Colonno, R J (1997). «Identification of BMS-200475 as a Potent and Selective Inhibitor of Hepatitis B Virus. Antimicrob». Agents Chemother. 41 (7): 1444–1448. doi:10.1128/AAC.41.7.1444. PMID 9210663.
  22. ↑ Seifer, M.; Hamatake, R. K.; Colonno, R. J.; Standring, D. N. (1998). «In vitro inhibition of hepadnavirus polymerases by the triphosphates of BMS-200475 and lobucavir. Antimicrob». Agents Chemother. 42 (12): 3200–3208. doi:10.1128/AAC.42.12.3200.
  23. ↑ Yamanaka, G.; Wilson, T.; Innaimo, S.; Bisacchi, G. S.; Egli, P.; Rinehart, J. K.; Zahler, R.; Colonno, R. J. (1999). «Metabolic studies on BMS-200475, a new antiviral compound active against hepatitis B virus. Antimicrob». Agents Chemother. 43: 190–193. doi:10.1128/AAC.43.1.190.
  24. ↑ Colonno, R. J.; Genovesi, E. V.; Medina, I.; Lamb, L.; Durham, S. K.; Huang, M. L.; Corey, L.; Littlejohn, M.; Locarnini, S.; Tennant, B. C.; Rose, B.; Clark, J. M. (2001). «Long-term entecavir treatment results in sustained antiviral efficacy and prolonged life span in the woodchuck model of chronic hepatitis infection». J. Infect. Dis. 184 (10): 1236–1245. doi:10.1086/324003. PMID 11679911.
  25. ↑ Levine, S.; Hernandez, D.; Yamanaka, G.; Zhang, S.; Rose, R.; Weinheimer, S.; Colonno, R. J. (2002). «Efficacies of entecavir against lamivudine-resistant hepatitis B virus replication and recombinant polymerases in vitro. Antimicrob». Agents Chemother. 46 (8): 2525–2532. doi:10.1128/aac.46.8.2525-2532.2002. PMC 127388. PMID 12121928.
  26. ↑ Chang, T. T. (2006). «A comparison of entecavir and lamivudine for HBeAg-positive chronic hepatitis B.». N. Engl. J. Med. 354 (10): 1001–1010. doi:10.1056/nejmoa051285. PMID 16525137.
  27. ↑ Lai CL, Shouval D, Lok AS, Chang TT, Cheinquer H, Goodman Z, DeHertogh D, Wilber R, Zink RC, Cross A, Colonno R, Fernandes L (9 March 2006). «Entecavir versus Lamivudine for Patients with HBeAg-Negative Chronic Hepatitis B». The New England Journal of Medicine. 354 (10): 1011–20. doi:10.1056/NEJMoa051287. PMID 16525138.
  28. ↑ Sherman, M.; Yurdaydin, C.; Sollano, J.; Silva, M.; Liaw, Y. F.; Cianciara, J.; Boron-Kaczmarska, A.; Martin, P.; Goodman, Z.; Colonno, R. J.; Cross, A.; Denisky, G.; Kreter, B.; Hindes, R. (2006). «Entecavir for the treatment of lamivudine-refractory, HBeAg-positive chronic hepatitis B.». Gastroenterology. 130 (7): 2039–2049. doi:10.1053/j.gastro.2006.04.007. PMID 16762627.
  29. ↑ «Orange Book: Approved Drug Products with Therapeutic Equivalence Evaluations». www.accessdata.fda.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին. Վերցված է 2015-08-29-ին.
  30. ↑ «Orange Book: Approved Drug Products with Therapeutic Equivalence Evaluations». Orange Book. Patent and Exclusivity for: N021798. Արխիվացված է օրիգինալից 15 November 2016-ին. Վերցված է 14 November 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  31. ↑ «Orange Book: Approved Drug Products with Therapeutic Equivalence Evaluations». www.accessdata.fda.gov. Search results from the "OB_Rx" table for query on "202122.". Արխիվացված է օրիգինալից 22 December 2015-ին. Վերցված է 2015-08-29-ին.
  32. ↑ «Orange Book: Approved Drug Products with Therapeutic Equivalence Evaluations». www.accessdata.fda.gov. Search results from the "OB_Rx" table for query on "205740.". Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին. Վերցված է 2015-08-29-ին.
  33. ↑ «Orange Book: Approved Drug Products with Therapeutic Equivalence Evaluations». www.accessdata.fda.gov. Search results from the "OB_Rx" table for query on "206217.". Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին. Վերցված է 2015-08-29-ին.

Աչտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էնտեկավիր» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Microsoft: 2776175608
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Էնտեկավիր&oldid=6321463» էջից