Աբդուլլահ թագավորի տնտեսական քաղաք
| Մասն է | Economic Cities and Special Zones Authorities | |
|---|---|---|
| Ստեղծում | 2005 | |
| Երկիր | Սաուդյան Արաբիա | |
| Վարչատարածքային միավոր | Մեքքայի շրջան | |
| Ժամային գոտի | UTC+3 | |
| Աշխարհագրական կոորդինատներ | 22°24′0″N 39°5′0″E | |
| Պաշտոնական կայք | www.kaec.net | |
Աբդուլլահ թագավորի տնտեսական քաղաք (KAEC, /ˈkeɪk/; արաբ․՝ مدينة الملك عبد الله الاقتصادية) Սաուդյան Արաբիայի Մաքքա նահանգում նախագծված քաղաք։ 2005 թվականին Աբդուլլահ բեն Աբդուլազիզ թագավորի կողմից այն հայտարարվել է որպես մեգանախագիծ։ Այն գտնվում է Թուվալի մոտակայքում՝ Ջիդդայից գրեթե 100 կմ (62 մղոն) հյուսիս։
Դա մեկն էր այն վեց մեգանախագծերից, որոնք հայտարարվել էին 2005 թվականին և միակն է, որ մեկնարկեց։ Մինչև 2018 թվականը The Financial Times-ը գրել էր, որ քաղաքը չի ներգրավել ներդրումներ և չի դարձել լոգիստիկայի և արտադրության կենտրոն՝ հակառակ նախագծի հիմքում ընկած մեծ պլանների[1]։ 2018 թվականին քաղաքն ուներ 7000 բնակչություն[1]։
Ընդհանուր ակնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
173 կմ² (66,8 քառակուսի մղոն) ընդհանուր զարգացման տարածքով քաղաքը ձգվում է Կարմիր ծովի ափի երկայնքով, Սաուդյան Արաբիայի առևտրային կենտրոն Ջիդդայից մոտ 100 կմ հյուսիս։ Քաղաքը նաև գտնվում է Մեքքա քաղաքից մոտավորապես մեկ ժամ 20 րոպե հեռավորության վրա, մեքենայով Մեդինայից 3 ժամ և ինքնաթիռով Մերձավոր Արևելքի բոլոր մայրաքաղաքներից մեկ ժամ հեռավորության վրա։ Քաղաքի ընդհանուր արժեքը կազմում է շուրջ 207 միլիարդ Սաուդյան Ռիալ, նախագիծը կառուցվում է Emaar Properties-ի կողմից։ Tadawul-ում գրանցված ընկերություն, որը ստեղծվել է Emaar Properties-ից, որը Դուբայում տեղակայված հանրային բաժնետիրական ընկերություն է և աշխարհի խոշորագույն անշարժ գույքի ընկերություններից մեկը, և SAGIA-ն (Սաուդյան Արաբիայի գլխավոր ներդրումային մարմին), որը հանդիսանում է ծրագրի հիմնական միջնորդը։
Քաղաքը, ևս հինգ տնտեսական քաղաքների հետ միասին, հանդիսանում է «10x10» հավակնոտ ծրագրի մի մասը՝ մինչև 2010 թվականը Սաուդյան Արաբիան SAGIA-ի կողմից ծրագրված աշխարհի լավագույն մրցունակ ներդրումային ուղղությունների տասնյակում տեղավորելու համար։ Քաղաքի առաջին փուլն ավարտվել է 2010 թվականին, և ամբողջ քաղաքը նախատեսվում էր ամբողջությամբ ավարտել մինչև 2020 թվականը։ Քաղաքը նպատակ ունի դիվերսիֆիկացնել երկրի նավթի վրա հիմնված տնտեսությունը՝ ներմուծելով ուղղակի արտաքին և ներքին ներդրումներ[2][3]։ Քաղաքը նաև ձգտում է օգնել ստեղծել մինչև մեկ միլիոն աշխատատեղ։ Ավարտից հետո KAEC-ը նախատեսվում է ունենալ 2 միլիոն բնակչություն[1][4]։ 2018 թվականին այն ուներ ընդամենը 7000 բնակչություն։ Financial Times-ը գրել է, որ քաղաքը նախազգուշացում է եղել տարածաշրջանում մեծ մեգանախագծերի համար, քանի որ նախագիծը շատ հեռու է նախագծի սկզբնական մեծ առաջարկներից[1]։
Այն կառուցվում է Սաուդյան Արաբիայի 4 այլ նոր քաղաքների հետ միասին՝ գոյություն ունեցող քաղաքներում տարածվածությունն ու գերբեռնվածությունը կարգավորելու համար[5]։
Քաղաքային նավահանգիստը ծովային Մետաքսի ճանապարհի մի մասն է, որը չինական ափից անցնում է Սուեզի ջրանցքով դեպի Միջերկրական ծով, իսկ այնտեղից դեպի վերին Ադրիատիկ Տրիեստ շրջան, որը կապում է Այն Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի հետՔաղաքային նավահանգիստը ծովային Մետաքսի ճանապարհի մի մասն է, որը չինական ափից անցնում է Սուեզի ջրանցքով դեպի Միջերկրական ծով, իսկ այնտեղից դեպի վերին Ադրիատիկ Տրիեստ շրջան, որը կապում է Այն Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի հետ[6][7][8]։
Զարգացումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2008 թվականի հունիսի 12-ին Աբդուլլահ թագավորն այցելեց քաղաք և գնահատեց ձեռք բերված առաջընթացը։ Քաղաքում առաջարկվող նախագծերից մի քանիսը ներառում էին[9]։
- Գիտահետազոտական համալիր
- Կոլումբիայի համալսարան
- Thunderbird համալսարան
- Շրջակա միջավայրի պահպանության կենտրոն
- Էթրաա, Խելացի քաղաք
- Առողջապահության քաղաք
- KAEC Media City
- Կադրային տեխնիկական քաղաք
- ԷՄԱԼ միջազգային ալյումինե ձուլման գործարան
- Total Oil գործարան
- Holiday Inn Express հյուրանոց
- Ritz-Carlton Hotel & Resort
Թագավորը նաև հանդիսավորությամբ բացել է Աբդուլլահ թագավորի անվան գիտատեխնիկական համալսարանը (ԿԱՈՒՍՏ)։ Համալսարանը գտնվում է քաղաքից 20 կմ հարավ ՝ Տուվալ գյուղում։ Այն բացվել է 2009 թվականի սեպտեմբերին։
Emaar-ը, E. C.-ն և SAGIA-ն ստորագրել են մի քանի փոխըմբռնման հուշագրեր և պայմանագրեր բազմաթիվ ոլորտներում միջազգային և տեղական կառուցապատողների հետ։
Emaar, E. C. նաև գործարկել է երկու բնակելի թաղամաս ՝ Բայ լա Սան Վիլաժ[10] և և Էսմերալդա արվարձանը[11]։
Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կայանը սպասարկում է Ալ-Հարամեյն արագընթաց գիծը[5]։ Կայանի շինարարությունն ավարտվել է 2018 թվականին։ 2018 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Սալման իբն Աբդել Ազիզ Ալ Սաուդի թագավորը հանդիսավոր կերպով բացեց նախագիծը[12]։
Գեղարվեստական գրականության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքը Ալան Քլեյի նպատակակետն է՝ Դեյվ Էգերսի 2012 թվականին հրապարակված «Հոլոգրամ թագավորի համար» վեպում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Saudi Arabia's sleepy city offers prince a cautionary tale». Financial Times. 2018 թ․ մայիսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ Thorold, Crispin (2008 թ․ հունիսի 11). «BBC - New cities rise from Saudi desert». BBC News. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ Mouawad, Jad (2008 թ․ հունվարի 20). «New York Times - The Construction Site Called Saudi Arabia». The New York Times. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ Smith, Sylvia (2015 թ․ մարտի 20). «Saudi Arabia's new desert megacity». BBC News. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 20-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «A New City in the Saudi Desert». Time. 2008 թ․ հոկտեմբերի 2.
- ↑ Saudi Arabia plans a $100 billion mega-city to help end its oil dependence
- ↑ $100 billion 'city from scratch' taking shape in Saudi Arabia
- ↑ China’s Belt and Road Initiative beacons new trade in MENAT
- ↑ «Arabian Business - King Abdullah visits KAEC; evaluates progress achieved».
- ↑ «Emaar - Emaar, E.C. unveils Bay La Sun Village at KAEC». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «AME Info - Emaar, E.C. launches Esmeralda Suburb».
- ↑ «Saudi King To Launch High-Speed Rail Line For Mecca-Medina Today». NDTV.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Alberini C. (2011), "Urbanistica e Real Estate. Il ruolo della finanza nei processi di trasformazione urbana", Milano, Franco Angeli Ed., Cap.5 - Nuove realizzazioni e fondi di investimento: KAEC new towns nel deserto fondate sul petrolio (pag. 125-132).