Ֆրիդրիխ Ռատցել

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրիդրիխ Ռատցել
գերմ.՝ Friedrich Ratzel
Ծնվել էօգոստոսի 30, 1844(1844-08-30)[1][2][3][…]
Կարլսրուե, Գերմանական միություն[4]
Մահացել էօգոստոսի 9, 1904(1904-08-09)[1][2][3] (59 տարեկան)
Ammerland (Münsing), Մյունզինգ, Բադ Տյոլց Վոլֆրատսհաուզեն, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանական կայսրություն
Քաղաքացիություն Բադենի Մեծ Դքսություն
Մասնագիտությունկենսաբան, աշխարհաքաղաքագետ, աշխարհագրագետ, կենդանաբան, քաղաքագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Մյունխենի տեխնիկական համալսարան և Լայպցիգի համալսարան
Գործունեության ոլորտաշխարհագրություն[5], հասարակագիտություն, Աշխարհաքաղաքականություն, կենդանաբանություն[5] և Քաղաքական աշխարհագրություն
ԱնդամակցությունԼեոպոլդինա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա և Deutscher Kolonialverein?
Ալմա մատերՀայդելբերգի համալսարան
Գիտական աստիճանդոկտորի աստիճան[6]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1][5]
Գիտական ղեկավարAlexander Pagenstecher?
Եղել է գիտական ղեկավարԱնաստաս Իշրիկով, Karl Weule?[7] և Friedrich Wilhelm Putzger?[7]
Հայտնի աշակերտներՖրանց Բոաս և Անաստաս Իշրիկով
Ազդվել էՉարլզ Դարվին
Ամուսին(ներ)Marie Ratzel?
Երեխա(ներ)Hedwig Ratzel? և Lila Riezler?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Friedrich Ratzel Վիքիպահեստում

Ֆրիդրիխ Ռատցել (Ratzel) (օգոստոսի 30, 1844(1844-08-30)[1][2][3][…], Կարլսրուե, Գերմանական միություն[4] - օգոստոսի 9, 1904(1904-08-09)[1][2][3], Ammerland (Münsing), Մյունզինգ, Բադ Տյոլց Վոլֆրատսհաուզեն, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանական կայսրություն), գերմանացի աշխարհագրագետ, ազգագրագետ, սոցիոլոգ։ Լայպցիգի համալսարանի պրոֆեսոր (1866 թվականից)։ Հիմնական աշխատությունները վերաբերում են մարդու և շրջակա բնության միջավայրի փոխհարաբերություններին։ Ռատցելը անթրո-պոաշխարհագրական ուղղության դպրոցի հիմնադիրներից է։ Բացահայտելով շրջակա միջավայրի հետ մարդու կապերի բարդությունը՝ Ռատցելը միաժամանակ անթրո-պոաշխարհագրության խնդիր հռչակեց «անհատների ու ժողովուրդների ոգու, մարմնի վրա բնության ազդեցության պարզաբանումը», տնտ․ զարգացման ստորին փուլից վերինին անցումը բացատրելով սոսկ բնակչության խտության աճով։ Նա անթրոպոաշխարհագրությանն էր կապում և՝ քաղ․ աշխարհագրության հասկացությունը, և՝ նույնիսկ ժողովուրդների ազգային հոգեբանությունը։ Մշակույթի և հասարակական-քաղ․ հարաբերությունների վրա բնության որոշիչ ազդեցության վերաբերյալ Ռատցելի սխալ հայեցակետը էական ազդեցություն է ունեցել գեոպուիաիկայի ձևավորման համար։ Հարավային Եվրոպայում և Հյուսիսային Ամերիկայում իր ճանապարհորդությունների հիման վրա գրել է ընդհանուր երկրագիտության վերաբերյալ աշխատություններ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Ратцель Фридрих // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  6. Deutsche Nationalbibliothek Record #118598538 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  7. 7,0 7,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդրիխ Ռատցել» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։