Պատրիկ Մուր

Պատրիկ Մուր; անգլ.՝ Alfred Patrick Caldwell-Moore
Ծնվել է	մարտի 4, 1923[…]; Փիններ, Հարրոու, Միդլեքս, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 9, 2012 (89 տարեկան); Selsey, Չիչեսթեր, Արևմտյան Սասեքս, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Գերեզման	Չիչեստեր
Բնակության վայր(եր)	Selsey?
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտություն	հեռուստահաղորդավար, աստղագետ, ինքնակենսագիր, գրող, մոնտաժող, վիպասան, գիտաֆանտաստիկ գրող, կոմպոզիտոր և օդաչու
Հաստատություն(ներ)	Թագավորական ռազմաօդային ուժեր
Գործունեության ոլորտ	աստղագիտություն
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն և Բրիտանական թագավորական աստղագիտական ընկերություն
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Պարգևներ	Ջեքսոն-Գվիլտ մեդալ Honorary Fellow of the Royal Society? ԲԱՖՏԱ պարգև դոկտոր և Fellow of the Royal Astronomical Society?
Հայր	Charles Trachsel Caldwell Moore?
Մայր	Gertrude Lilian White?
Կայք	sirpatrickmoore.com(անգլ.)
	Patrick Moore Վիքիպահեստում

Ալֆրեդ Պատրիկ Կոլդուել Մուր (անգլ.՝ Alfred Patrick Caldwell-Moore, մարտի 4, 1923(1923-03-04)^[1]^[2]^[3]^[…], Փիններ, Հարրոու, Միդլեքս, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն^[4] - դեկտեմբերի 9, 2012(2012-12-09)^[2]^[3]^[5], Selsey, Չիչեսթեր, Արևմտյան Սասեքս, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն^[4]), սըր, անգլիացի աստղագետ, բազմաթիվ գիտա-հանրամատչելի գրքերի հեղինակ և հեռուստահաղորդավար, Բրիտանական կայսրության շքանշանի ասպետ^[12]^[13]^[14]^[15]^[16]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեց տարեկանից Պատրիկ Մուրը ընտանիքի հետ ապրել է անգլիական Սասեքս կոմսությունում։ 7-ից 12 տարեկան հասակում շատ է հիվանդացել, և այդ պատճառով կրթությունը ստացել է առավելապես տանը, այլ ոչ դպրոցում^[17]^[18]։ Մոր համար մշակել է «Պատմություն արեգակնային համակարգի մասին» առաջադրանքը, որն էլ հետաքրքրություն է առաջացրել տղայի մոտ աստղագիտության հանդեպ։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Մեծ Բրիտանիայի ռմբարկոծիչ օդանավատորմում ծառայել է որպես նավագնաց նշանառու։ Օդանավատորմում ծառայության անցնելու համար, Մուրը ստիպված բժշկական հանձնաժողով ներկայանալուց տարիքը մեծ ցույց տալու համար կեղծել է փաստաթղթերը (իրականում այդ ժամանակ 17 տարեկան է եղել)^[19]։ Պատերազմից հետո Պատրիկը իր սեփական նախագծով և իր ձեռքով սարքած հայելային աստղադիտակով սկսել է իր այգուց հետևել լուսնին։ Տեսածի մանրամասն նկարագրումը, լուսնի մակերևույթի քարտեզի կազմումը և իր կատարած լուսանկարները Մուրին դարձնում են լուսնային աստղագիտության գիտակ։ Նա նաև Վեներայի, Նեպտունի, Արեգակնային համակարգի և տիեզերքի ատլասների հեղինակ է։

1959 թվականին խորհրդային Լունա-3 ուղեծրային կայանի թռիչքի վերլուծության և կայանից կատարած լուսանկարների վերծանման ժամանակ, խորհրդային աստղագետները օգտվել են Մուրի կազմած լուսնային քարտեզից։ Մուրը տիեզերագնացների վայրէջքին հարմար տեղ ընտրելու նպատակով մասնակցել է ամերիկյան Ապոլոն լուսնային ծրագրի նախապատրաստական աշխատանքներին։ 1965-1968 թվականներին Պատրիկ Մուրը Իռլանդիայի Արմա քաղաքի պլանետարիայի տնօրենն է եղել։

Պատրիկ Մուրը հայտնի գրող և գիտության ժողովրդականացնող է։ Նա աստղագիտության ավելի քան 70 գրքերի հեղինակ է։ 1957 թվականի ապրիլ ամսից նա BBC-ի «Գիշերային երկինք» (անգլ.՝ The Sky at Night) հաղորդման վարողն է եղել^[20]։ Մուրը որպես այս հաղորդման ամենաերկար ժամանակահատվածում հաղորդավար աշխատած ընդգրկվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում։ 2010 թվականին նա նկարահանվել է ВВС-ի «Դոկտոր Ով» սերիալում (The Eleventh Hour էպիզոդում)։ Բացի գիտա-հանրամատչելի գրքերից, Մուրը ստեղծագործել է նաև ֆանտաստիկ ժանրում։ Նրա առաջին ֆանտաստիկ ժանրի պատմվածքը լույս է տեսել 1977 թվականին Scott Saunders Space Adventure ամսագրում։

Մուրի երկրորդ կիրքը ասղագիտությունից հետո եղել է երաժշտությունը։ Նա նվագել է դաշնամուր և քսիլոֆոն։

2001 թվականին Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ II-ը Պատրիկ Մուրին ասպետ է կարգել։ Մուրը Արքայական գիտական ընկերության պատվավոր և Արքայական աստղագիտական ընկերության անդամ է։

Պատրիկ Մուրը Բրայան Մեյի երկար տարիների ընկերն է, ում և Քրիս Լինթոթի համահեղինակությամբ գրել են «Մեծ պայթյուն, Տիեզերքի լրիվ պատմությունը» և «Տիեզերական զբոսաշրջիկը» գրքերը։

«Դոկտոր Ով» սերիալի հինգերորդ սեզոնի առաջին սերիայում խաղացել է իր կամեոյի դերը։

Պատրիկ Մուրը մահացել է 2012 թվականի դեկտեմբերի 9-ին Արևմտյան Սասեքսի իր տանը, երեք ամիս չապրելով մինչև իր 90-ամյակը^[21]^[22]։

Հատընտիր երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The Amateur Astronomer (1970)
The Atlas of the Universe
Guinness book of Astronomy
Atlas of Venus
Patrick Moore’s Yearbook of Astronomy (1963-81)
Atlas of the Solar System (1983)
Atlas of Neptune (1994)
The Story of the Telescope (1997)
Stargazing: Astronomy without a Telescope
Exploring the Night Sky with Binoculars
The Wondering Astronomer (2000)
The Astronomy Encyclopedia (2002)

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

A Guide to the Moon, 1953, ISBN 978-0-393-06414-8
Mission to Mars, 1955
The Voices of Mars, 1957
A Guide to the Planets, 1960, ISBN 0-393-06319-4
Stars and Space, 1960
A Guide to the Stars, 1960, Library of Congress Catalog Card No. 60-7584
Oxford Children's Reference Library Book 2: Exploring the World, 1966
The Amateur Astronomer's Glossary, 1966 (reprinted as The A-Z of Astronomy)
Observer's Book of Astronomy, 1971, ISBN 0-7232-1524-3
Can You Speak Venusian?, 1972, ISBN 0-352-39776-4
Next Fifty Years in Space, 1976, ISBN 0-86002-033-9
Astronomy Quiz Book, 1978, ISBN 0-552-54132-X
The Scott Saunders series (six juvenile science fiction novels), late 1970s
Bureaucrats: How to Annoy Them (humour) (writing as R.T.Fishall), 1982, ISBN 0-09-929370-6
New Observer's Book of Astronomy, 1983, ISBN 0-7232-1646-0
Armchair Astronomy, 1984, ISBN 0-85059-718-8
Travellers in Space and Time, 1984, ISBN 0-385-19051-4
Stargazing: Astronomy Without A Telescope, 1985, ISBN 0-906053-92-7
Explorers of Space, 1986, ISBN 0-86134-092-2
The Astronomy Encyclopaedia, 1987, ISBN 0-85533-604-8
Astronomers' Stars, 1987, ISBN 0-393-02663-9
Television Astronomer: Thirty Years of the "Sky at Night", 1987, ISBN 0-245-54531-X
Exploring the Night Sky with Binoculars, 1988, ISBN 0-521-36866-9
Space Travel for the Under Tens, 1988, ISBN 0-540-01179-7
Mission to the Planets, 1991, ISBN 0-304-34088-X

New Guide to the Planets, 1993, ISBN 0-283-06145-6
The Sun and the Moon (Starry Sky), 1996, ISBN 0-09-967911-6
The Guinness Book of Astronomy, 1995, ISBN 0-85112-643-X
The Stars (Starry Sky), 1996, ISBN 0-09-967881-0
The Sun and the Moon (Starry Sky), 1996, ISBN 0-09-967911-6
The Planets (Starry Sky), 1996, ISBN 0-09-967891-8
Eyes on the Universe: Story of the Telescope, 1997, ISBN 3-540-76164-0
Exploring the Earth and Moon, 1997, ISBN 1-85361-447-5
Philip's Guide to Stars and Planets, 1997, ISBN 0-540-07235-4
Brilliant Stars, 1997, ISBN 0-304-34972-0
Patrick Moore on Mars, 1998, ISBN 0-304-35069-9
Patrick Moore's Guide to the 1999 Total Eclipse , 1999, ISBN 0-7522-1814-X
Countdown!, or, How nigh is the end?, 1999, ISBN 0-7181-2291-7
The Star of Bethlehem, 2001, ISBN 0-9537868-2-X
80 Not Out: The Autobiography, 2003, ISBN 978-0-7509-4014-6
2004 The Yearbook of Astronomy, 2003, ISBN 0-333-98941-4 (editor)
Our Universe: Facts, Figures and Fun, 2007, ISBN 1-904332-41-2

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 NooSFere (ֆր.) — 1999.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 https://www.bbc.com/news/uk-20657939
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Երաժշտություն (ֆր.)
↑ CONOR.Sl
↑ https://ras.ac.uk/sites/default/files/2021-03/Jackson-Gwilt%20%20Medal_medallists.pdf
↑ https://web.archive.org/web/20091207124540/http://royalsociety.org/Honorary-Fellows/
↑ http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/1093206.stm
↑ http://awards.bafta.org/award/2001/television/special-award-2
↑ ^11,0 ^11,1 Pas L. v. Genealogics — 2003.
↑ «MOORE, Sir Patrick (Alfred) Caldwell». Who's Who 2013. A & C Black. 2012.
↑ «Sir Patrick Moore dies aged 89». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
↑ «BBC iPlayer - Sir Patrick Moore: Astronomer, Broadcaster and Eccentric». Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
↑ Պատրիկ Մուր Internet Movie Database կայքում
↑ «Sir Patrick Moore obituary». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
↑ Moore, Patrick (2003). The Autobiography. Sutton Publishing. ISBN 978-0-7509-4014-6
↑ Moore, Patrick (1997). Exploring the night sky with binoculars. Cambridge, UK: Cambridge University Press. էջ 1. ISBN 1-85361-447-5.
↑ Moore 2003, էջ. 2
↑ Melinda C. Shepherd. «Sir Patrick Moore (British amateur astronomer, author, and television personality) dies». Britannica.com. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 15-ին.
↑ «Sir Patrick Moore, astronomer and broadcaster, dies aged 89». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
↑ «Умер британский астроном Патрик Мур». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաշտոնական կայքը

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պատրիկ Մուր» հոդվածին։

[_f38a4e5d18d47b19-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_3af96158e5e0f11b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_5af11e03737dc215-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 NooSFere (ֆր.) — 1999.

[_9dc98a7d8429c4c1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 https://www.bbc.com/news/uk-20657939

[_01811cc114a557a9-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Երաժշտություն (ֆր.)

[_35aa72f7e62cee89-6] CONOR.Sl

[_24c80b64bac4826f-7] ttps://ras.ac.uk/sites/default/files/2021-03/Jackson-Gwilt%20%20Medal_medallists.pdf

[_8e2d1b1a88153e05-8] ttps://web.archive.org/web/20091207124540/http://royalsociety.org/Honorary-Fellows/

[_57acad015c7c3af3-9] ttp://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/1093206.stm

[_cc991f915d3fbfc3-10] ttp://awards.bafta.org/award/2001/television/special-award-2

[_d12eb13225cc3bd2-11] 11,0 ^11,1 Pas L. v. Genealogics — 2003.

[whoswho-12] «MOORE, Sir Patrick (Alfred) Caldwell». Who's Who 2013. A & C Black. 2012.

[13] «Sir Patrick Moore dies aged 89». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.

[bbcprofile-14] «BBC iPlayer - Sir Patrick Moore: Astronomer, Broadcaster and Eccentric». Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.

[imdb-15] Պատրիկ Մուր Internet Movie Database կայքում

[bbcbiog-16] «Sir Patrick Moore obituary». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.

[Մոր-17] Moore, Patrick (2003). The Autobiography. Sutton Publishing. ISBN 978-0-7509-4014-6

[18] Moore, Patrick (1997). Exploring the night sky with binoculars. Cambridge, UK: Cambridge University Press. էջ 1. ISBN 1-85361-447-5.

[19] Moore 2003, էջ. 2

[20] Melinda C. Shepherd. «Sir Patrick Moore (British amateur astronomer, author, and television personality) dies». Britannica.com. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 15-ին.

[21] «Sir Patrick Moore, astronomer and broadcaster, dies aged 89». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.

[22] «Умер британский астроном Патрик Мур». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[9]

[7]

[8]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]