Թոմաս Աբտ

Թոմաս Աբտ
Ծնվել է	նոյեմբերի 25, 1738 Ուլմ, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Մահացել է	նոյեմբերի 3, 1766 (27 տարեկան) Bückeburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, գրող, փիլիսոփա և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	HU Berlin և Վիադրինա եվրոպական համալսարան
Գործունեության ոլորտ	փիլիսոփայություն
Ալմա մատեր	Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
	Thomas Abbt Վիքիպահեստում

Թոմաս Աբտ (գերմ.՝ Thomas Abbt, նոյեմբերի 25, 1738(1738-11-25)^[1]^[2], Ուլմ, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն^[2]^[1]^[3] - նոյեմբերի 3, 1766(1766-11-03)^[4]^[1]^[2], Bückeburg, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա^[2]^[3])՝ գերմանացի փիլիսոփա, գրող։ Թոմաս Աբտը ծնվել է կեղծամների վարպետի ընտանիքում։ Ուլմի գիմնազիայում սովորելուց հետո նա 1756 թվականին ընդունվում է Գալլեյի համալսարան, որտեղ ուսումնասիրում է փիլիսոփայություն և մաթեմատիկա։ 1760 թվականից Աբտը դասավանդում է փիլիսոփայություն Օդերի Ֆրանկֆուրտում, հետո մաթեմատիկա՝ Ռինտելնում, վերջապես, 1761 թվականից մինչև 1762 թվականը այս երկու առարկաներն էլ՝ Բեռլինում։

Բեռլինում դասավանդելու տարիներին Աբտը ծանոթանում է Քրիստոֆ Ֆրիդրիխ Նիկոլայի հետ և մտնում նրա «Բեռլինյան շրջան»-ը, ինչպես նաև մտերմանում է Մոզես Մենդելսոնի հետ, «Վ» կեղծանվամբ համագործակցում է «Նամակներ ժամանակակից գերմանական գրականության մասին» ամսագրի հետ։ Ֆրանսիայում համարյա մեկ տարի մնալուց հետո Աբտը Ժնևի Ֆերնեյում այցելում է Վոլտերին։

Նրան մեծ ճանաչում է բերում 1765 թվականին Բեռլինում հրատարակված «Արժանիքների մասին» («Vom Verdienst») աշխատությունը։ Նույն թվականին Աբտը ընդունում է կոմս Վիլհելմ Շաումբուրգ Լիպսկիի պալատական խորհրդական դառնալու առաջարկությունը և շատ քիչ անց մահանում թութքից։

Մահվանից հետո նրա աշխատությունները հրատարակել է Ք. Ֆ. Նիկոլայը՝ «Vermischten Werke» (6-րդ հատոր 1768-1781 թվականներ, 2-րդ հրատարակչություն 1790 թվական)։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիկոլայ, «Ehrengedächtnis Thomas A-s.» Բեռլին, 1767 թ.)
Հերդեր, «Ueber Thomas A-s Schriften» (Ռիգա, 1768 թ.)
Annie Bender՝ Thomas Abbt. Bonn, Cohen, 1922
Eva J. Engel՝ Moses Mendelssohns Briefwechsel mit Lessing, Abbt und Iselin. Leipzig, Rosa-Luxemburg-Verein 1994 ISBN 3-929994-30-5
Edmund Pentzhorn՝ Thomas Abbt. Giessen, Univ. Diss., 1884

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Аббт // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона ։ в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907. (ռուս.)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Аббт, Фома (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 19.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Abbt, Thomas (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1875. — Vol. 1. — S. 2–4.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Аббтъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 20.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ CONOR.Sl

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Աբտ» հոդվածին։

[_0c3947e7e3611ee6-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Аббт, Фома (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 19.

[_feba4a5ad4523741-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Abbt, Thomas (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1875. — Vol. 1. — S. 2–4.

[_3255f8a6f5b7c661-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Аббтъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 20.

[_5b9e6ad28d580fc0-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_1b2f1c7a0b992740-5] CONOR.Sl

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]