Աբու ալ-Ֆիդա

Աբու ալ-Ֆիդա; արաբ․՝ إسماعيل بن علي بن محمود بن مُحمَّد بن عُمر بن شاهنشاه الأيُّوبي‎‎
Ծնվել է	նոյեմբեր 1273 Դամասկոս, Մամլուքների սուլթանություն, Եգիպտոս
Մահացել է	հոկտեմբերի 27, 1331 (57 տարեկան) Համա, Սիրիա
Ազգություն	քուրդ
Դավանանք	սուննի իսլամ
Մասնագիտություն	աշխարհագրագետ, պատմաբան, աստղագետ, աստղագուշակ, քաղաքական գործիչ, կառավարիչ և գրող
Գործունեության ոլորտ	Իսլամական փիլիսոփայություն, աշխարհագրություն և իսլամի պատմություն
Պաշտոն(ներ)	Emir of Hama?
Տիրապետում է լեզուներին	արաբերեն
Երեխա(ներ)	Al-Afdal Muhammad?
	Abulfeda Վիքիպահեստում

Աբու-լ-Ֆիդա Իսմայիլ իբն Ալի (Ismāʿīl b. ʿAlī b. Maḥmūd b. Muḥammad b. ʿUmar b. Shāhanshāh b. Ayyūb b. Shādī b. Marwān^[3] (արաբ․՝ إسماعيل بن علي بن محمود بن محمد بن عمر بن شاهنشاه بن أيوب بن شادي بن مروان‎‎), առավել հայտնի որպես Աբու ալ-Ֆիդաʾ (արաբ․՝ أبو الفداء‎‎, լատինացված՝ Abulfeda (Աբուլֆեդա), նոյեմբեր 1273, Դամասկոս, Մամլուքների սուլթանություն, Եգիպտոս - հոկտեմբերի 27, 1331, Համա, Սիրիա^[1])^[4], մամլուքների դարաշրջանի արաբ պատմիչ և աշխարհագրագետ՝ ծագումով քրդական Այուբյան տոհմից^[5]^[6], 1310-1331 թվականներին՝ սիրիական Համայի կառավարիչը, սկզբում՝ իշխանի, այնուհետև՝ սուլթանի կոչումով ու կարգավիճակով^[7]^[8]։

Կազմել է «Համառոտ պատմություն մարդկային ցեղի» ժողովածուն, որտեղ նկարագրված դեպքերը ավարտվում են 1329 թվականով։ Որպես մասնակից՝ տեղեկություններ է հաղորդում Կիլիկիայի Հայկական թագավորության դեմ մամլուքյան արշավանքների մասին։ Անձամբ մասնակցել է խաչակիրների դեմ մի շարք մարտերի^[7]։

Ի պատիվ նրա՝ Աբուլֆեդա է անվանվել Լուսնի խառնարաններից մեկը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118500333 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ Bibliothèque nationale de France Record #13015615p // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
↑ Encyclopaedia Islamica.
↑ Gibbs (1986), p. 119
↑ Field, Henry (1939). Field Museum of Natural History. Vol. 29. Field Museum of Natural History of Chicago. էջ 79. ISBN 9785873406647.
↑ Jett, Stephen C. (2017). Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas. University of Alabama Press. էջ 30. ISBN 9780817319397. The Kurds: A Concise Handbook, p. 45, at Google Books
↑ ^7,0 ^7,1 One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Abulfeda». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 80.
↑ Encyclopedia of the History of Science, Technology and Medicine in Non-Western Cultures, (edited by) Helaine Selin, pp. 7–8, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, 1997 Identifiants et Référentiels Sudoc Pour L'Enseignement Supérieur et la Recherche – Abū al-Fidā (1273–1331) (fr)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արաբական աղբյուրները Հայաստանի և հարևան երկրների մասին, կազմ. Հ. Նալբանդյան, Ե., 1965
Abulfedae Annales Moslemici Latinos ex arabicis fecit J. J. Reiske, Lipsiae, 1754;
Géographie d’Aboulféde. Trad. de l’arabe en français… par M. Reinaud, t. 1—2, P., 1837—83;
Китаб аль-Мухтасар фи ахбар аль-башар, 1—4, Каир, 1325 г. х. (1907).
Крачковский И. Ю., Избранные сочинения, т. 4, М. — Л., 1957, с. 386—94.
«Абулфеда». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Абу-л-Фида. Книга упорядочения стран». Восточная литература. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 18 февраля 2011-ին.
«Абу-л-Фида. Книга упорядочения стран / Древние и средневековые источники по этнографии и истории Африки южнее Сахары. Т. 4. Арабские источники XIII-XIV вв. Восточная литература. 2002». Восточная литература. Վերցված է 18 февраля 2011-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբու ալ-Ֆիդա» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 46)։

[_21f79f2ba8784491-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118500333 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_db7289547b866a28-2] Bibliothèque nationale de France Record #13015615p // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.

[3] Encyclopaedia Islamica.

[4] Gibbs (1986), p. 119

[5] Field, Henry (1939). Field Museum of Natural History. Vol. 29. Field Museum of Natural History of Chicago. էջ 79. ISBN 9785873406647.

[6] Jett, Stephen C. (2017). Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas. University of Alabama Press. էջ 30. ISBN 9780817319397. The Kurds: A Concise Handbook, p. 45, at Google Books

[EB1911-7] 7,0 ^7,1 One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Abulfeda». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 80.

[8] Encyclopedia of the History of Science, Technology and Medicine in Non-Western Cultures, (edited by) Helaine Selin, pp. 7–8, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, 1997 Identifiants et Référentiels Sudoc Pour L'Enseignement Supérieur et la Recherche – Abū al-Fidā (1273–1331) (fr)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]