Atari DOS

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Atari DOS
ՏեսակDOS և ՕՀ
ՍտեղծողԱթարի
Վերջին տարբերակXE 1.0
Առկա էանգլերեն
Ինտերֆեյսընտրացանկ կամ Հրամանատարության գծի ինտերֆեյս
Արտոնագիրsoftware-ի սեփականություն
Զարգացման կարգավիճակպատմական

Atari DOS, հանդիսանում է ակավառակի օպերացիոն համակարգ օգտագործվում էAtari 8-bit ընտանիք համակարգիչներում։ Օպերացիոն համակարգ-ի ընդարձակումը բեռնված էր հիշողության մեջ։ անհրաժեշտ է, Atari համակարգիչը disk drive մուտք անելու համար։ Այս ընդարձակումով օպերացիոն համակարգը ավելացրեց սկավառակի բռնակ և այլ ֆայլի կառավարման հնարավորություններ։

Ամենակարևորը սկավառակի բռնակի երկարաձգումն է։ Atari DOS 2.0, սա Ֆայլի կառավարման համակարգ է (FMS), որը իրականացվում է ֆայլ համակարգը բեռնված ճկուն մագնիսական համակարգի կողմից։ Սա նշանակում է լրացուցիչ առնվազ32 kB Պատահական մուտքի հիշողղություն-ը անհրաժեշտ էր ղեկավարելու DOS ծանրաբեռնվածությունը։

Տարբերակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կային Atari DOS-ի մի քանի մատչելի տարբերակներ, առաջին տարբերակը թողարկվել 1979.[1]

DOS 1.0[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

DOS-ից Atari առաջին տարբերակի բոլոր հրամանները հասանելի էին միայն մենյուին. Դա 810սկավառակ կրիչներ կեպլեքս է. Այս տարբերակը, որը ամբողջովին հիշողության բնակիչ է, դարձրեց այն ավելի արագ, բայց հիշողությունը՝ օկուպացված տարածք.

DOS 2.0[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է նաև որպես Սավառակի օպերացիոն համակարգի II տարբերակ 2.0S

Երկրորդ ավելի հայտնի տարբերակը DOS-ից Atari –ի 810 սակավառակի կրիչներ կոմլեքսն է և ավելի վաղ 1050 սկավառակ կրիչներ. Այն համարվում է ATARI DOS-ի նվազագույն ընդհանուր հայտարարը, ինչպես ցանկացած Atari-համատեղելի սկավառակատար կարող է կարդալ այս ֆորմատը DOS 2.0S-ի հետ ։

DOS 2.0S-ը բաղկացած է DOS.SYS և DUP.SYS. DOS.SYSտեղադրված է հիշողության մեջ, իսկ DUP.SYS պարունակում է սկավառակի կոմունալ ծառայությություններ և բեռնված է միայն այն ժամանակ, երբ օգտվողը դուրս է գալիս DOS-ից։

Բացի bug ամրագրման, DOS 2.0S լավագույնը բարելավվել է NOTE/POINT աջակցությունը և ավտոմատ առաջադրվել է Atari executable ֆայլի անվանը AUTORUN.SYS։ Քանի որ օգտվողի հիշողության մեջ էր, երբ ջնջվել էր DUP.SYSբեռվածությունը, ստեղծված տարբերակին MEM.SAV ֆայլը ավելացվել է։ Այս պահվող օգտվողի հիշողությունը ժամանակավոր ֆայլ է(MEM.SAV) և վերականգնվում է այն բանից հետո, երբ DUP.SYS բեռնաթափված է։ Նախորդ ցանկի մենյուները DOS 1.0-ից, N. DEFINE DEVICE, փոխարինվել են N. CREATE MEM.SAV in DOS 2.0S։

Տարբերակ 2.0S single-density սկավառակ էր, 2.0D double-densityսկավառակ էր. 2.0D 815 Dual Disk Drive էր։

DOS 3.0[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

DOS-ի նոր տարբերակը միավորված էր Atari-ից 1050 սկավառակի կրիչների հետ . Այն օգտագործվել է նոր Enhanced Density ունակությամբ (կոչվում է նաև Atari as Dual Density) առաջարկվում է 1050 կողմից։

Կազմակերպելով հատված-ը բլոգների մեջ, Atari-ին ակնկալում էր անգործունյա սկավառակների մեծ հզորություն, բայց դա հանգեցրեց անհամատեղելիություն DOS 2.0S-ի հետ. DOS 3-ց ֆայլերը չեն կարող փոխարկվել DOS 2.0.Արդյունքում, DOS 3.0 չափազանց հայտնի է և չի ստանալու համատարած ընդունում Atari օգտվողի շրջանում։ Բողոքների շնորհիվ, Atari ազատ է արձակել DOS 2.5-ը, որը ազատ է արձակվել DOS 3.0-ից հետո, խախտում է ստանդարտ տարբերակի անվանակոչության փորձը։

DOS 3.0 ներառում է Atari HELP օգնությունը և/կամ հակառակ ստեղնը։ Օգնություն ֆակլերը անհրաժեշտ է ներկայացնել dos սկավառակի ուշադրությանը։

DOS 2.5[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է նաև որպես Սկավառակի օպերացիոն համակարգ II տարբերակ 2.5

Իրենց հաճախորդներին լսելուց հետո, Atari-ին արձակեց իրենց նախորդ DOS-ի բարելավված տարբերակը։ Սա թույլ է տալիս օգտագործել Enhanced Density սկավառակները, և այնտեղ օգտակար է կարդալ DOS 3 սկավառակը. Լրացուցիչ տարբերակը ավելացված էր մենյուին (P. FORMAT SINGLE) single-density սկավառակի ֆորմատով։ DOS 2.5 էր առաքվել 1050 սկավառակի կրիչներ, իսկ ավելի վաղ XF551 սկավառակի կրիչներ։

Կոմունալ ծառայություններից ներառված են DISKFIX.COM, COPY32.COM, SETUP.COM և RAMDISK.COM։

DOS 4.0[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոդի անունը արտադրության ժամանակ։ QDOS

DOS 4.0 –ը նախատեսված էր 1450XLD-ի համար։ Իրավունքները վերադարձվում են Michael Barall-ին, ով տեղադրում է այն հանրության սեփականությունում։ Այն ավելի ուշ հրատարակվել է ANTIC Software-ի կողմից։ DOS 4.0 բլոկների փոխարեն օգտագործվել է միալնակ ոլորտը, և աջակցել է միայնակ, ընդլայնված, և կրկնակի խտությունը, ինչպես նաև թե' միայնակ և, թե' կրկնակի երկկողմանի կրիչներ։ DOS 4.0-ը համատեղելի չէր DOS 2 կամ 3 սկավառակների հետ, բայց կարող էր կարդալ դրանց ֆայլերը։ Այն նաև ինքնաբերաբար չի ընտրի խտությունը, և անհրաժեշտ է գնալ և ընտրել ճիշտ խտությունը ընտրացանկից։

DOS XE[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոդի անունը արտադրության ընթացքում։ ADOS

Երբ Atari XF551-ը դուրս եկավ, ոչ միայն եղել է Atari-ի առաջին drive-ը որ կարող էր կարդալ կրկնակի խտությունսկավառակները, այլ նաև կրկնակի միակողմանի։ Այսպեսով, DOS-ի համար ավելացված էր կրկնակի խտության աջակցություն և կրկնակի միակողմանիսկավառակ։

Նոր սեփականության սկավառակի ֆորմատը DOS XE –ը անհամատեղելի է արել DOS 2.0S-ի կամ DOS 2.5-ի հետ։ Անհրաժեշտ էր առանձին կոմունալ, 2.0 ֆայլերից ավել կարդալու համար։

Միայն XL/XE համակարգիչներն են աջակցել, որ DOS XE-ը չի աշխատի ավելի քան 400/800 համակարգիչների վրա։

DOS XE նաև ֆայլերին ամսաթվերը դրոշմելու, ենթահանձնաժողովները և տեղեկագրքերը I/O XF551-ի համար է։

DOS XE –ը վերջին DOS-ն է Atari-ի կողմից Atari 8-bit ընտանիքի համար։

Երրորդ կողմի DOS ծրագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շատերը այս DOS-ից ազատ են արձակվել արտադրողների երրորդ կողմի կրիչներից, ովքեր վարում էին փոփոխություններ, կամ նրանց համար, ովքեր դժգոհ էին առկա DOS-ից։ Հաճախ, այս DOS-երը կարող էին կարդալ սկավառակների բարձրագույն զբաղվածությամբ, և կարող են արագ սահմանել սկավառակների ուղղությունը դեպի կարդալ սկավառակը (օգտագործելով Warp Speed կամ Ultra-Speed տեխնիկան). Այս DOS-ից շատերը (բացառությամբ Sparta DOS) DOS 2.0-ի հետ համատեղելի են։

SmartDOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մենյու պայմանավորված DOS էր, որը համատեղելի էր DOS 2.0-ի հետ։ Առաջինը երրորդ կողմի DOS ծրագրերը աջակցել են կրկնակի խտություն կրիչներին։

Շատերը ներառում են լրացուցիչ հատվածի պատճենահանում և հավաստում, արագության ստուգում, ֆայլի հաստատելու կամ վերածելու մասին։

Գրված է John Chenoweth –ի և Ron Beiber-ի կողմից։

OS/A+ և DOS XL[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

DOS –ը արտադրվել է Optimized Systems Software-ի կողմից։ Համատեղելի է DOS 2.0-ի հետ - թույլ է տալիս օգտագործել Double Density floppy-ին։ Ի տարբերություն ATARI DOS-ի մեծ մասին, սա օգտագործում է տիրապետումը գծի մենյուի փոխարեն։ DOS XL տրամադրել է ծրագիրը հրամանատարության գծին։

SuperDOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս DOS –ը կարող է կարդալ SS/ED/DD/DS սկավառակները, և օգտագործել սկավառակը արագացնելու բոլոր հայտնի մեթոդները-ասվում է երրորդ կողմի drive արտադրողների կողմից։

Հրատարակված է Technical Support-ի կողմից։ Գրված է Paul Nicholls-ի կողմից։

TopDOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մենյուն պայմանավորված DOS է ուժեղացված հնարավորություններով։ Սկավառակը տեղեկատու սարքերի տեսակ է և կարող է սահմանել, ցուցադրել հնարավորությունները. Ֆայլը կարող է սեղմված լինել։ Կարող է ցուցադրված ջնջված ֆայլերը վերականգնել։ Որոշ առաջավոր պարտավորությունների սեփականություն TOPDOS ձևաչափով։

Հրապարակված է Eclipse Software-ի կողմից։

MyDOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս DOS-ը ավելացնում է օգտագործման ենթաբաժնի տեղեկագրքեր և աջակցում դժվար կրիչներին։

Հրապարակված է Wordmark Systems-ի կողմից, ներառում է ամբողջական կոդով։

SpartaDOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս DOS-ը օգտագործվում է տիրապետում-line ինտերֆայսում։ Անհամատեղելի է DOS 2.0-ի հետ, բայց կարող է կարդալ DOS 2.0 սկավառակը։ Աջակցում է ենթահանձնաժողովներին և տեղեկագրքերին և կոշտ սկավառակներին՝ լինելով ընդունակ կառավարելու համակարգերի ֆայլերի չափը մինչև 16 ՄԲ։ Ներառված կարողությունը ստեղծում է ֆայլերի պարզունակ խմբաքանակ։

SpartaDOS X[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Գլխավոր Ավելի բարդ տարբերակը SpartaDOS-ն է, որը խիստ նման է MS-DOS-ին իր տեսքով։ Այն առաքվել է 64K ROM cartridge։

Real.Dos[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

SpartaDOS-ը համատեղելի է DOS-ին (փաստորեն, վերանվանված տարբերակը SpartaDOS 3.x, շնորհիվ իրական պատճառների)։

RealDOS is Shareware ըստ Stephen J. Carden և Ken Ames։

BW-DOS[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

SpartaDOS-ը համատեղելի է DOS-ին, վերջին 1.30 տարբերակը հրատարակվել է 1995-ի դեկտեմբերին։ Այն ունի շատ ցածր հիշողություն համեմատ բնօրինակ SpartaDOS-ի և չի օգտագործում RAM-ը ROM-ի տակ XL/XE մեքենաները, այսպիսով նա կարող է օգտագործել Atari 400/800-ի հին մոդելները։

BW-DOS is Freeware Jiří Bernasek-ի կողմից։

DOS 2.6[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Atari-ի համայնքը փոխվել է DOS 2.0-ին ավելացել է մի քանի առանձնահատկություններ և թույլ է տալիս երկակ օգտագործման խտություն սկավառակի կրիչների համար, "look and feel" DOS 2.0-ի համար։ Մի նոր առանձնահատկություն է ավելացել "RADIX"-ին, որը կարելի է օգտագործել թարգմանելու hexadecimal թվերը բազայի 10 կամ 10-ից մինչև բազային hex։

Disk ձևաչափեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մի շարք տարբեր ձևաչափեր գոյություն ունի Atari սկավառակի համար։ Ստանդարտ Atari մեկ երկկողմանի, մեկ սկավառակի խտություն էր 720 հատվածների բաժանված 40 հետքերը. Հետո ձևավորման հետ Atari 2 համատեղելի է DOS-ին, 707 ոլորտներում ազատ են . Յուրաքանչյուր 128 բայթ հատվածը օգտագործվում է վերջին 3 բայթի housekeeping data-ի համար (բայթերը օգտագործվում են, ֆայլի համարը, հաջորդ ոլորտները), թողնելով 125 բայթ տվյալների համար։

  • Մեկ երկկողմանի, միայնակ խտության։ 40 հետքերը 18 հատվածներին մեկ շավղի հետ, 128 բայթ մեկ հատվածում։ 90Kկարողություններ։
  • Մեկ երկկողմանի, կրկնակի խտության։ 40 հետքերը 18 հատվածների մեկ շավղի հետ, 256 բայթ մեկ հատվածում։ 180K կարողություններ։
  • Մեկ երկկողմանի, ընդլայնված խտության։ 40 հետքերը 26հատվածների մեկ շավղի հետ, 128 բայթ մեկ հատվածում. 127K կարողություններ։
  • Կրկնակի միակողմանի, կրկնակի խտության։ 80 հետքերը (մի կողմի 40 հետքերը) 18հատվածների մեկ շավղի հետ, 256 բայթ մեկ հատվածում․ 360K կարողություններ։

Հիշատակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]