1950 թվականը գրականության մեջ

Իրադարձություն

• Մայիսին Ալեքսանդր Սոլժենիցինը տեղափոխվեց Բուտիրյան բանտ, որտեղից օգոստոսին ուղարկվեց Ստեբլագ՝ հատուկ ճամբար Էկիբաստուզում։

Մրցանակներ

Միջազգային

• Նոբելյան մրցանակի է արժանացել գրականագետ Բերտրան Ռասելը («որպես ռացիոնալիզմի և հումանիզմի փայլուն ներկայացուցիչներից մեկը, ով անվախ պայքարում է արևմուտքում մտքի ու խոսքի ազատության համար»։

ԽՍՀՄ

• Ստալինյան մրցանակ
  • Գեղարվեստական արձակ
    • Առաջին աստիճան - Սեմյոն Բաբաևսի («Լույսը երկրի վրա» վեպի առաջին գիրքը)։
    • Երկրորդ աստիճան - Ֆեոդոր Գլադկով («Պատմություն մանկության մասին»), Սադրիդին Այնի («Բուխարա» գրքի 1—2 մասերը), Էմանուել Կազակևիչ (վեպ «Գարունը Օդերի վրա»), Նատան Ռիբակ («Պերեյասլավյան Ռադա» վեպի առաջին գիրք), Կոնստանտին Սեդիխ (վեպ «Դաուրիա»), Ալեքսանդր Վոլոշին(վեպ «Կուզնեցյան հողեր»)։
    • Երրորդ աստիճան - Մեխտի Գուսեյն (վեպ «Ապշերոն»), Վասիլի Իլենկով (վեպ «Մեծ ճանապարհ»), Ալեքսանդր Չակովսկի (վեպ «Մեզ մոտ արդեն առավոտ է»), Գրիգորի Մեդինսկի (վեպ «Մարյա»), Անտոնինա Կոպտյաևա (վեպ «Իվան Իվանովիչ»), Վերա Պանովա (վիպակ «Պարզ ափը»), Իվան Վասիլենկո (վիպակ «Աստղիկ»), Կսենիա Լվովա (վիպակ «Անտառային գոտում»), Ալեքսեյ Մուսատով (վիպակ Ստոժարի»)։
  • Քնարերգություն
    • Երկրորդ աստիճան - Ալեքսանդր Յաշին (պոեմ «Ալյոնա Ֆոմինա»), Սուլեյման Ռուստամ («Երկու ափ» ժողովածու), Ագնյա Բարտո (ժողովածու «Բանաստեղծություններ երեխաների համար»), Իոսիֆ Գրիշաշվիլի (բանաստեղծությունների միհատորյակ)։
    • Երրորդ աստիճան - Եվգենի Դալմատոսկի (բանաստեղծությունների ժողովածու «Խոսքեր վաղվա մասին»), Պյոտր Կոմարով (բանաստեղծական շարք «Կանաչ գոտի», «Նոր ձուլ», «Մանչժուրսկյան տետր»), Միրսաիդ Միրշակար (պոեմ «Ոսկե Կիշլակ» և «Արհամարհական Պյանջ»), Ստեպան Օլեյնիկ (երգիծական բանաստեղծություների շարք «Մեր ծանոթները»), Մաքսիմ Ռիլսկի (Ա. Միցկևիչի «Պան Տադեուշ» պոեմի ուկրաիներեն թարգմանության համար)։
  • Դրամատուրգիա
    • Առաջին աստիճան - Վսևոլոդ Վիշնևսկի (պիես «Անմոռանալի 1919-ը»).
    • Երկրորդ աստիճան - Սերգեյ Միխալկով (պիեսներ «Ես տուն եմ ուզում գնալ» և «Իլյա Գոլովին»), Կոնստանտին Սիմոնով (պիես «Ուրիշի ստվերը»), Բորիս Լավրենև (պիես «Ամերիկայի ձայնը»)։
  • Գրականագիտություն և արվեստի պատմություն
    • Երկրորդ աստիճան - Վլադիմիր Երմիլով (գրքեր «Ա. Պ. Չեխով» և «Չեխովի դրամատուրգիան»), Սերգեյ Մակաշին (գիրք «Սալտիկով-Շչեդրին»), Յակով Էլսբերգ (գիրք «Ա.Ի.Գերցեն. Կյանքը և ստեղծագործությունը»)։
    • Երրորդ աստիճան - Եվգենի Մոզոլկով (գիրք «Յանկա Կուպալա»)։

ԱՄՆ

• Պուլիտցերյան մրցանակ
  • Գեղարվեստական ստեղծագործություն՝ գրված ամերիկացի գրողի կողմից —Ա. Բ.Գատրի-Կրտսեր, «Ճանապարհ դեպի Արևմուտք»
  • Դրամատիկական ստեղծագործություն թատրոնի համար — Ռիչարդ Ռոջերս, Օսկար Համերստեյն և Ջոշուա Լոգան, մյուզիքլ «Խաղաղ օվկիանոսի հարավը»
  • Պոեզիա — Գվենդոլին Բրուքս, պոեմ «Էննի Ալլեն»

Ֆրանսիա

• Գոնկուրյան մրցանակ — Պոլ Կոլեն, «Վայրի խաղեր»
• Ռենոդո մրցանակ – Պիեռ Մոլաին, Les Orgues de l’enfer
• Ֆեմինա մրցանակ – Սերգե Գրոուսարդ, La Femme sans passé

Գրքեր

• «Կլերամբադ», ֆրանսիացի գրող Մարսել Էմեի ստեղծագործությունը
• «Պատմություն երկու գազանների մասին։ Իհնելատ», Ալեքսեյ Ռեմիզովի ստեղծագործությունը

Վեպեր

• «Խոդեդան», Խաչիկ Դաշտենց
• «Հուսարը կապույտ հագուստով», Ռոժե Նիմյե
• «Գետի այն կողմում` ծառերի ստվերում», Էռնեստ Հեմինգուեյ
• «Քարը երկնքում», Այզեկ Ազիմով
• «Առյուծը, կախարդուհին ու սրբիչների պահարանը», Կլայվ Սթեյպլզ Լյուիս (первая книга, вышедшая в серии «Նարնիի ժամանակագրություն» շարքի առաջին հրատարակված գիրքը, բայց երկրորդն ըստ ժամանակագրական կարգի)
• «Հայտարարված է ապանություն», Ագաթա Քրիստի
• «Ուսանողներ», Յուրի Տրիֆոնովի առաջին վեպը (Ստալինյան մրցանակ երրորդ աստիճանի, 1951)։
• «Ֆերմերը երկնքում», Ռոբերտ Էնսոն Հայնլայնի ֆանտաստիկական վեպը
• «Մեր գնդի մարդիկ», Սերո Խանզադյան։
• «98.6°» - Լևոն-Զավեն Սյուրմելյանի վեպ։

Վիպակներ

• «Պատահական ուղեկիցներ» (անգլ.՝ «Strangers on a Train»), Պատրիցիա Հայսմիթ

Փոքր արձակ

• «Մենակության լաբիրինթոս»մեքսիկացի գրող Օկտավիո Պասի արձակ ստեղծագործությունների առաջին ժողովածուն (էսսեների ժողովածու), որ նվիրված է մեքսիկացիների ազգային բնութագրին ու պատմությանը,
• «Մարսիական ժամանակագրություն», Ռեյ Բրեդբերիի գիտաֆանտաստիկական պատմվածքների ժողովածուն (26 հատ, այդ թվում՝ «Հրթիռային ամառ», «Կանաչ առավոտ», «Կլինի քնքուշ անձրև» և այլն),
• «Local Color», Տուրման ԿԱպոտեի էսսեների ժողովածուն,
• «Մեռնող Հողը», Ջեկ Վենսի ֆանտաստիկական պատմվածքների ժողովածուն։

Պիեսներ

• «Կուսակցության թեկնածու», Ալեքսանդր Կրոն,
• «Ճաղատ երգչուհին», Էժեն Իոնեսկո,
• «Տարօրինակ միսիս Սևիջը», Ջոն Պատրիկի կատակերգությունը։

Պոեզիա

• «Աշխարհի առավոտը», Վահագն Դավթյանի ժողովածուն։
• «Սլացքի մեջ», Համո Սահյանի ժողովածուն։
• «Համընդհանուր երգ» (իսպ.՝ «Canto general»), Պաբլո Ներուդայի պոեմը։

Ծնվել են

• 11 փետրվարի — Մաուրի Կունաս, ֆինն մանկագիր, ծաղրանկարիչ։
• 20 հոկտեմբերի — Անդրեյ Ստոլյարով, ռուս գրող։

Մահացել են

• 21 հունվարի — Ջորջ Օրուել (իսկական անունը՝ Էրիկ Արթուր Բլեր), անգլիացի գրող, հրատարակիչ (ծնվել է 1903 թվականին),
• 19 մարտի — Էդգար Ռայս Բերոուզ, ամերիկացի գրող, Տարզանի մասին վեպերի հեղինակը (ծնվել է 1875 թվականին),
• 24 հունիսի — Իվան Շմելյով, ռուս գրող (ծնվել է 1873 թվականին),
• 2 նոյեմբերի — Ջորջ Բեռնարդ Շոու, բրիտանացի գրող, վիպասան, դրամատուրգ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր 1925 թվականին (ծնվել է 1856 թվականին),
• 3 դեկտեմբերի — Պավել Բաժով, հեքիաթների հեղինակ (ծնվել է 1879 թվականին),
• 5 դեկտեմբերի — Շրի Աուրոբինդո, հնդիկ փիլիսոփա, պոետ, հեղափոխական գործիչ և Հնդկաստանի ազգային-ազատագրական շարժման կազմակերպիչ (ծնվել է 1872 թվականին)։