Ֆրենսիս Բրեթ Հարթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրենսիս Բրեթ Հարթ
անգլ.՝ Francis Bret Harte
Ծննդյան անունանգլ.՝ Francis Brett Hart
Ծնվել էօգոստոսի 25, 1836(1836-08-25)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՕլբանի, ԱՄՆ[4][5][1]
Վախճանվել էմայիսի 5, 1902(1902-05-05)[1][2][6] (65 տարեկան)
Վախճանի վայրԼոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1]
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ, լրագրող, գրաշար, դրամատուրգ և արձակագիր
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն ԱՄՆ[1]
Ուշագրավ աշխատանքներThe Luck of Roaring Camp?, The Outcasts of Poker Flat?, Tennessee's Partner?, The Idyl of Red Gulch? և What the Chimney Sang?
ԱնդամակցությունԱրվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա
Изображение автографа
 Bret Harte Վիքիպահեստում

Ֆրենսիս Բրեթ Հարթ (անգլ.՝ Francis Bret Harte) (օգոստոսի 25, 1836(1836-08-25)[1][2][3][…], Օլբանի, ԱՄՆ[4][5][1] - մայիսի 5, 1902(1902-05-05)[1][2][6], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1]), ամերիկացի գրող։ Եղել է ոսկեխույզ։ 1870-ական թվականներին մեկնել է Եվրոպա։ «Կալիֆոռնիական պատմվածքներ» (1857-1871) շարքում պատկերել է ոսկի որոնողների կենցաղն ու բարքերը։ Ռոմանտիկ և սենտիմենտալ գրականության ներկայացուցիչներին ուղղված սրամիտ պարոդիաներում («Շատ հակիրճ շարադրված վեպեր», 1867) հանդես է եկել որպես ռեալիզմի կողմնակից։ Հրատարակել է «Մռնչացող ճամբարի ճակատագիրը» (1868), «Ինչպես Սանթա Քլաուսը եկավ Սիմփսոնի բարը» (1872), «Մլիս» (1860, հայերեն հրատարակությունը 1910 թվականին) գրքերը, «Գաբրիել Կոնրոյ» (1875-1876) վեպը, «Թենքֆուլ Բլոսսըմ» (1877) վիպակը և այլն։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բրեթ Հարթի հուշահամալիրը Սան Ֆրանցիսկոյում[7]
  • Մարկ Տվենի և Բրեթ Հարթի անունը կրող հետիոտն արշավի պատմական ուղին[8]
  • Կալիֆոռնիայի Մոդեստո քաղաքի տարրական դպրոցներից մեկը կրում է Բրեթ Հարթի անունը[9]
  • 1987 թվականին ԱՄՆ-ի փոստային ծառայությունը թողարկել է Բրեթ Հարթի դիմապատկերով նամականիշ, որը «Մեծ ամերիկացիներ» շարքի մաս է կազմել[10]։

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում և Անգլիայում Բրեթ Հարթի անունով են կոչվել բազմաթիվ դպրոցներ, փողոցներ։

Երկերի ընտրանի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրեթ Հարթի շիրիմը Անգլիայում՝ Սուրրեյ քաղաքի Սբ. Պետրոս եկեղեցու բակում
Շիրմաքարի արձանագրությունը՝ "Death shall reap the braver harvest."
  • Outcroppings (1865), խմբագիր
  • Condensed Novels and Other Papers (1867)
  • Tennessee's Partner (պատմվածք, 1869)
  • The Luck of Roaring Camp, and Other Sketches (1870)
  • "Plain Language from Truthful James", aka "The Heathen Chinee" (1870)
  • Poems (1871)
  • The Tales of the Argonauts (1875)
  • Gabriel Conroy (1876)
  • Two Men of Sandy Bar (1876)
  • Thankful Blossom (1877)
  • Drift from Two Shores (1878)
  • An Heiress of Red Dog, and Other Tales (1879)
  • Flip and Found at Blazing Star (1882)
  • By Shore and Sedge (1885)
  • A Millionaire of Rough-And-Ready and Devil's Ford (1887)
  • The Crusade of the Excelsior (1887)
  • The Argonauts of North Liberty (1888)
  • Cressy_novel|Cressy (1889)
  • A First Family of Tasajara (1892)
  • Colonel Starbottle's Client, and some other people (1892)
  • A Protégée of Jack Hamlin's; and Other Stories (1894)
  • Barker's Luck etc. (1896)
  • Under the Red-Woods (1901)
  • Her Letter, His Answer, and Her Last Letter[11] (1905)

Հայերեն թարգմանությամբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • "Իննսուն և ութը տարի առաջ", Թ., 1902։
  • "Կալիֆոռնիական պատմվածքներ", Ե., 1945։
  • "Տափաստանի ընկեցիկը", Ե., 1959։
  • Երեքը թափառում էին Թրինիդադում (պատմվածքներ, թարգմ.` Մադլեն Քարաջյան), Եր., «Սովետական գրող» հրատարակչություն, 1979 թ.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 Брет-Гарт, Фрэнсис (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. АндреевскийСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IVа. — С. 662.
  5. 5,0 5,1 5,2 Rines G. E. Harte, Francis Bret // The Encyclopedia Americana — 1920.
  6. 6,0 6,1 6,2 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
  7. «Bret Harte Memorial, (sculpture)». Save Outdoor Sculpture!. Smithsonian American Art Museum. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 9-ին.
  8. «Mark Twain Bret Harte Historic Trail». HMDB.org.
  9. «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 20-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  10. Scott catalog # 2196.
  11. Harte, Bret; Keller, Arthur I. [Illustrator] (1905). Her Letter, His Answer, and Her Last Letter. Houghton, Mifflin & Company.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Վիքիդարանը
Վիքիդարանը
Վիքիդարանը ունի բնօրինակ գործեր, որոնց հեղինակն է՝
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրենսիս Բրեթ Հարթ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 304