Ֆրեդերիկ Բանտինգ

Ֆրեդերիկ Բանտինգ; Frederick Banting
Ծնվել է	նոյեմբերի 14, 1891[…]; Էլիսթոն, New Tecumseth, Simcoe County, Օնտարիո, Կանադա
Մահացել է	փետրվարի 21, 1941[…] (49 տարեկան); Musgrave Harbour, Նյուֆաունդլենդ եւ Լաբրադոր, Կանադա; մահը պատահարից
Գերեզման	Մաունթ Փլեզանթ գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Կանադա
Մասնագիտություն	բժիշկ, դեղաբան և հետազոտող
Հաստատություն(ներ)	Հիվանդ երեխաների հիվանդանոց, Տորոնտոյի համալսարան և Արևմտյան Օնտարիոի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիոլոգիա և դեղագիտություն
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Կանադայի թագավորական ընկերություն և Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա
Ալմա մատեր	Տորոնտոյի համալսարան և Temerty Faculty of Medicine, University of Toronto?
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Պարգևներ	; Կանադական բժշկական փառքի սրահ Person of National Historic Significance? Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ Ֆլեյվելի մեդալ Կանադայի թագավորական ընկերության անդամ Scott Medal? Cameron Prize of the University of Edinburgh? honorary Fellow of the Royal College of Surgeons? և F.N.G. Starr Award?
Ամուսին(ներ)	Marion Robertson? և Henrietta Banting?
	Ստորագրություն;
	Frederick Banting Վիքիպահեստում

Ֆրեդերիկ Գրանտ Բանտինգ (անգլ.՝ Frederick Grant Banting, նոյեմբերի 14, 1891(1891-11-14)^[1]^[2]^[3]^[…], Էլիսթոն, New Tecumseth, Simcoe County, Օնտարիո, Կանադա - փետրվարի 21, 1941(1941-02-21)^[3]^[4]^[5]^[…], Musgrave Harbour, Նյուֆաունդլենդ եւ Լաբրադոր, Կանադա), կանադացի ֆիզիոլոգ։

1916 թվականին ավարտել է Տորոնտոյի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը։ Ենթաստամոքսային գեղձի լանգերհասյան կղզյակների հորմոնը՝ ինսուլինը, հայտնաբերելու և մաքուր վիճակում ստանալու համար Բանտինգին (Ջոն Մակլեոդի հետ) շնորհվել է Նոբելյան մրցանակ (1923)։ Նա եղել է ֆիզիոլոգիայի և բժշկագիտության ասպարեզում այդ հեղինակավոր պարգևին արժանացած ամենաերիտասարդ գիտնականը. մրցանակի շնորհման պահին 32 տարեկան էր։ Զոհվել է օդային աղետի ժամանակ^[14]։

Որպես Ֆրեդերիկ Բանտինգի վաստակը գնահատելու նշան՝ շաքարախտի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը համապատասխանեցվել է նրա ծննդյան օրվա հետ և նշվում է նոյեմբերի 14-ին։

Բանտինգը մշտապես ընդգծել է իր օգնականի՝ Չարլզ Բեսթի ավանդը ինսուլինի հայտնաբերման գործում (ի դեպ՝ իբրև երախտագիտության նշան՝ նրա հետ կիսել էր Նոբելյան մրցանակը)։ 1934 թվականին Մեծ Բրիտանիայի Գևորգ V թագավորը Բանտինգին ասպետի տիտղոս է շնորհել։ Դափնեկիր գիտնականը եղել է Կանադայի թագավորական ընկերության (1926) և Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ (1935)^[15]։

Պարգևներ և մեծարանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1919 — Զինվորական խաչ
1923 — Ջոն Սքոթի մեդալ
1923 — Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի և բժշկագիտության ասպարեզում
1934 — Բրիտանական կայսրության ասպետ-կոմանդոր
1994 — ներառվել է Կանադայի բժշկական փառքի սրահ (Canadian Medical Hall of Fame)^[16]
2004 — ներառվել է գյուտարարների ազգային փառքի սրահ։

Նրա անունով են կոչվել Լուսնի խառնարաններից մեկը, մեկ աստերոիդ (43293) Banting^[de], սահմանվել է նրա անունը կրող մեդալ, որը 1941 թվականից սկսած՝ յուրաքանչյուր տարի շնորհվում է շաքարախտի բուժման, հաղթահարման գործում աչքի ընկած գիտնականի։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 University of Toronto, Laval University Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin — UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. — ISSN 0420-0446; 0070-4717
↑ ^2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Munk's Roll
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923 — Nobel Foundation.
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
↑ Laureates of The Canadian Medical Hall of Fame — Canadian Medical Hall of Fame.
↑ https://www.invent.org/inductees/frederick-banting
↑ Commonwealth War Graves Commission database
↑ Plarr's Lives of the Fellows
↑ https://www.cma.ca/get-involved/awards/fng-starr-award
↑ ՀՍՀ, հ. 2։
↑ Banting; Sir; Frederick Grant (1891—1941) Արխիվացված 2022-02-20 Wayback Machine(անգլ.)
↑ «Sir Frederick Banting | Canadian Medical Hall of Fame». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 20-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Bliss, M. Banting: A Biography. — 2nd paperback edition. — Toronto, ON: University of Toronto Press, 1992. — ISBN 0-8020-7387-5

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

М. С. Шойфет Бантинг (1891–1941) // 100 великих врачей. — М.: Вече, 2008. — 528 с. — (100 великих). — 5000 экз. — ISBN 978-5-9533-2931-6
Ֆրեդերիկ Բանտինգի կենսագրությունը Նոբելյան կոմիտեի կայքում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրեդերիկ Բանտինգ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 290)։

[_3a9c1747e7edfd84-1] 1,0 ^1,1 University of Toronto, Laval University Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin — UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. — ISSN 0420-0446; 0070-4717

[_636c31c6fa2cec3a-2] 2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_f4f489c70f722f20-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e85bbb32ad47f1a6-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Munk's Roll

[_c3b7250110734b88-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_8af89a9b8a463ebf-6] Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_63de272d5eb2eb0f-7] The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923 — Nobel Foundation.

[_91240182028fc537-8] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.

[_95d1a0fce31c1096-9] Laureates of The Canadian Medical Hall of Fame — Canadian Medical Hall of Fame.

[_1c2ee28ba4070d81-10] ttps://www.invent.org/inductees/frederick-banting

[_f0b2ef61cf408ed1-11] Commonwealth War Graves Commission database

[_86060b440d0b82cf-12] Plarr's Lives of the Fellows

[_eeedbf3e889de70b-13] ttps://www.cma.ca/get-involved/awards/fng-starr-award

[14] ՀՍՀ, հ. 2։

[15] Banting; Sir; Frederick Grant (1891—1941) Արխիվացված 2022-02-20 Wayback Machine(անգլ.)

[16] «Sir Frederick Banting | Canadian Medical Hall of Fame». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 20-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[11]

[7]

[8]

[9]

[10]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]