Քոդոմո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մանկական մանգան (子供向け漫画, կոդոմոմուկե մանգա) և մանկական անիմեն (子供向けアニメ կոդոմոմուկե անիմե) ճապոնական տերմիններ են, որ բառացի թարգմանվում են որպես «մանգա (և համապատասխանաբար` անիմե) ` ուղղված երեխաներին»։ Մանկական մանգան նաև հայտնի է «քոդոմո» կամ «երեխա» անունով։ Այս գործերը առանձնանում են նրանով, որ հաճախ բարոյականություն են քարոզում, սովորեցնում են երեխաներին իրենց դրսևորել որպես լավ և քաղաքավարի մարդիկ և օգնում նրանց չշեղվել կյանքի ճիշտ ուղուց։ Ֆուջիկո Ֆ. Ֆուջիոյի «Դորաեմոն»-ը նմանատիպ մեդիայի ամենափայլուն օրինակն է։

Առանձնահատկությունները և օրինակները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամենաառաջին անիմեները հենց այս ոճին են պատկանել։ Ոճը ձևավորվել է հեռավոր 19-րդ դարում փոքրիկ, մոտ 15-էջանոց կոմիքսների տեսքով, որոնք տպագրվում էին ամսագրերում և ուղղված լինում թե' տղաներին, թե' աղջիկներին։ Այս կարճ մանգաները ստեղծվում էին Մեյջիի ժամանակաշրջանում` որպես փորձ` խրախուսելու գրագիտությունը ճապոնացի երեխաների և երիտասարդների շրջանում։

Սրանց առաջին կարգն ներառում է արևմտյան լեգենդրերի հիման վրա ստեղծված անիմեներ և մանգաներ։ Օրինակ՝ «Համաշխարհային գլուխգործոցների թատրոնը»։ Այս գործերը շատ հեշտ են ընկալվում ոչ ճապոնացի հանդիսատեսի կողմից։ Դրանց մեծ մասը հեռուստասերիալներ են։ Չնայած բավականին տարածված լինելուն՝ դրանք այնքան էլ ցայտուն չեն դրսևորում ճապոնական անիմեների առանձնահատկությունները։ Դրանք ստեղծվում են ամերիկյան և սովետական դասական մուլտֆիլմերի օրինակով՝ համապատասխան ձևով փոխանցելով ընտրված աշխատանքի ոգին և սյուժեն։

Երկրորդ կարգը ներառում է Ճապոնիային խիստ բնորոշ տարրեր և այդ պատճառով դժվարընկալելի ` ոչ ճապոնացի հանդիսատեսի համար։ Սրանք մանգա-ադապտացիաներն են և օրիգինալ գործերը։ Այնտեղ կարող են օգտագործվել ճապոներենին հատուկ հումորային արտահայտություններ և ճապոնական իրականությանը վերաբերող իրավիճակներ։ Այնուամենայնիվ ամերիկյան անիմացիայում նույնպես առկա են նմանատիպ գործեր, ինչպես օրինակ` South Park-ը կամ The Simpsons-ը, սակայն դրանք նպատակաուղղված են ավելի ավագ հանդիսատեսին։ Այս տիպին պատկանող մանգայի օրինակ է «Մարուկո փոքրիկը» (ちびまる子ちゃん)։ Բովանդակությանը նայելիս կարելի է նկատել, որ այս գործերում առկա են այսպես կոչված 'շոնեն' տարրեր. ներկայացվում են կռվի տեսարաններ, որոնք թաթախված են հումորով։

Երրորդ կարգին են պատկանում «պուպուշ» անիմեները, որոնք տարածված են աղջիկների շրջանում։ Օրինակ՝ «Ողջույն, փիսիկ» (Hello Kitty) կամ «Շշի փերին»։ Շոնենին մոտ գտնվող մյուս կարգը ներառում է «Պոկեմոնը»։ Սրանք մեծ կապեր ունեն վիդեոխաղեր և խաղալիքներ պատրաստող հայտնի կազմակերպությունների հետ և կոմերցյալ առումով առաջատարն են անիմեների և մանգաների բոլոր տեսակների մեջ։ Այսօր կան այնպիսի ամսագրեր, ինչպես օրինակ CoroCoro Comic-ը (コロコロコミック KoroKoro Komikku)` առաջին անգամ տպագրված Շոգակուկան ընկերության կողմից, որն ուղղված է հատկապես տարրական դպրոցում սովորող տղա հանդիսատեսին։ Comic BomBom-ը (コミックボンボン Komikku Bonbon) նույնպես զբաղվում է երեխաների համար նախատեսված մանգաների թողարկմամբ։ Այս երկու ամսագրերն էլ ամեն ամիս լույս են տեսնում Ճապոնիայում։ Երեխաների շրջանում տարածում գտած մի շարք մանգաներ հաճախ վերաթողարկվում են անիմեների ձևով, ինչն էլ ուղեկցվում է տարատեսակ մանր-մունր ապրանքների արտադրությամբ։ Օրինակ` Sonic X-ը ունի իր համանուն վիդեոխաղը։ Չնայած այն բանին, որ այս անիմեները և մանգաները նախատեսված են երեխաների համար, դրանք բավականին տարածված են ավագ հանդիսատեսի շրջաններում։

Կորեական կոմիքսների տեսակների մեջ կա համարժեքը, որ կոչվում է «մյոննան մանհվա» (명랑만화 (明朗漫畵))։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամեն տարի անցկացվող Shogakukan Manga Award-ը և Kodansha Manga Award-ը ներառում են նաև մանկական մանգայի բնագավառում հատկացվող մրցանակներ։ The Shogakukan Manga Award-ը առաջին անգամ այս բնագավառում հաջողություններ գրանցած ստեղծագործողներին մրցանակներ շնորհեց 1981 թ.-ին, մինչդեռ Kodansha Manga Award-ը շնորհեց 2003-ին։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]