Քաշմիրի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաշմիրի
Քաշմիրերեն

كٲشُر, कॉशुर, 𑆑𑆳𑆯𑆶𑆫𑇀
«Քոշուր» բառը պարսկական, շարադա և դևանագարի գրերով
Տեսակբնական լեզու և կենդանի լեզու
ԵնթադասԴարդյան լեզուներ
ԵրկրներՀնդկաստան Հնդկաստան
Պակիստան Պակիստան
ՇրջաններՔաշմիր
Պաշտոնական կարգավիճակՋամմու և Քաշմիր նահանգ (Հնդկաստան)
Խոսողների քանակ6 900 000 մարդ (2011)
Լեզվակիրների թիվը7,1 մլն․
ԴասակարգումԵվրասիայի լեզուներ
Հնդեվրոպական լեզվաընտանիք
Հնդիրանական լեզվաճյուղ
Դարդյան խումբ
Արևելադարդյան խումբ
Քաշմիրական ենթախումբ
Գրերի համակարգարաբերենի այբուբեն (պարսկերենի)
IETFks
ԳՕՍՏ 7.75–97քաշ 294
ISO 639-1ks
ISO 639-2kas
ISO 639-3kas

Քաշմիրի կամ Քոշուր (քաշմ.` كٲشُر, कॉशुर, 𑆑𑆳𑆯𑆶𑆫𑇀)[1][2], Ջամու և Քաշմիր նահանգի պաշտոնական լեզուներից մեկը, պատկանում է հնդեվրոպական լեզուների ընտանիքին[3]։ Քաշմիրի լեզվով խոսում են մոտավորապես 7,1 մլն. մարդ ինչպես Հնդկաստանում, այնպես էլ Պակիստանում[4][5]։

Քաշմիրի այբուբեն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաշմիրի. կենդանի խոսք

Հինդուիզմ դավանող քաշմիրի կրողները նախկինում օգտվում էին շարադայի գրերից, որը սկիզբ է առնում բրահմայի հին հնդկերեն գրերից։ Մինչև վերջերս քաշմիրին խոսակցական լեզու էր։ Գրավոր խոսքում կիրառվում են արաբերեն և դևանագարի այբուբենները[6]։

Տառ ՄՀԱ Տառ ՄՀԱ Տառ ՄՀԱ Տառ ՄՀԱ
ا /aː, ʔ, ∅/ د /d̪/ ض /z/ م /m/
ب /b/ ڈ /ɖ/ ط /t̪/ ن /n, ̃/
پ /p/ ذ /z/ ظ /z/ و /w, uː, oː, ɔː/
ت /t̪/ ر /r/ ع /aː, oː, eː, ʔ, ∅/ ھ /h, ɦ/ կամ /ʰ, ʱ/
ٹ /ʈ/ ڑ /ɽ/ غ /g/ ء /ʔ, ∅/
ث /s/ ز /z/ ف /f, pʰ/ ؠ /j, iː, aː/
ج /d͡ʒ/ ژ /t͡s/ ق /k/ ے /ɛː, eː/
چ /t͡ʃ/ س /s/ ك /k/
ح /h, ɦ/ ش /ʃ/ گ /g/
خ /kʰ/ ص /s/ ل /l/

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh
  2. «Kashmiri». Ethnologue (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 26-ին.
  3. «Kashmiri language». Encyclopædia Britannica. Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 2-ին.
  4. «Koshur: An Introduction to Spoken Kashmiri». Kashmir News Network: Language Section (koshur.org). Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 2-ին.
  5. Shakil, Mohsin (2012). «Languages of Erstwhile State of Jammu Kashmir (A Preliminary Study)».
  6. Հնդկաստան [1](ռուսերեն)