Վիետնամերեն
 tiếng Việt | |
|---|---|
 Վիետնամերենով գրված տեքստ (ձախում) | |
| Տեսակ | լեզու և կենդանի լեզու |
| Ենթադաս | վիետնամական լեզուներ |
| Երկրներ |  Վիետնամ |
| Պաշտոնական կարգավիճակ | Վիետնամ Չեխիա (փոքրամասնության լեզու)[1] |
| Խոսողների քանակ | 76 000 000 մարդ (2019)[2] |
| Լեզվակիրների թիվը | 75 մլն |
| Ռեյտինգ | 13-17 |
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի լեզվի կարգավիճակ | անվտանգ |
| Դասակարգում | Ավստրո-ասիական ընտանիք |
| Գրերի համակարգ | լատինական այբուբեն (վիետնամական այբուբեն) |
| IETF | vi |
| ԳՕՍՏ 7.75–97 | վիե 140 |
| ISO 639-1 | vi |
| ISO 639-2 | vie |
| ISO 639-3 | vie |
 | |
| Ի ծնե վիետնամերեն լեզվակիրների (ոչ փոքրամասնություն) բնակության վայրերը Վիետնամում և Չինաստանում։ | |
| Վիետնամախոսների տոկոսը ըստ նահանգների[3]՝
<20% 20%–40% 40%–60% 60%–80% 80%–95% >95% | |
 Vietnamese language Վիքիպահեստում | |
Վիետնամերենը (tiếng Việt, կամ ավելի հազվադեպ օգտագործվող անվանումով Việt ngữ[4]), Վիետնամի ազգային և պետական լեզուն է։ Վիետնամերենը Վիետնամի բնակչության 86%-ի և մոտավորապես երեք միլիոն այլ պետություններում ապրող վիետնամացիների մայրենի լեզուն է։ Վիետնամերենը օգտագործվում է նաև որպես երկրորդ լեզու Վիետնամի բազմաթիվ ազգային փոքրամասնությունների կողմից։ Վիետնամերենը մտնում է Ավստրալազիական լեզվաընտանիքի մեջ, որոնց համեմատությամբ այն նշանակալի տարբերությամբ ամենաբազմաթիվ լեզվակիրներ ունեցող լեզուն է (մի քանի անգամ ավելի շատ քան մյուս բոլոր Ավստրալասիական լեզուները միասին վերցրած)[5] Կորեերենի և ճապոներենի նման վիետնամերենի բառապաշարը մեծաթիվ փոխառություններ ունի չինարենից, հատկապես այն բառապաշարի առումով, որը ներկայացնում է վերացական հասկացություններ (ճիշտ ինչպես եվրոպական լեզուները բառեր են փոխառնում լատիներենից և հունարենից), և մինչև վերջերս վիետնամերենը գրվում էր չինական գրային համակարգով, թեև որոշակիորեն թեթևացված ձևաչափով և ուներ տեղական արտասանություն։ Վիետնամի պատմության մեջ ֆրանսիական տիրապետության ժամանակաշրջանի արդյունքում վիետնամերենը կրել է նաև ֆրանսերենի որոշակի ազդեցությունը, և այսօր օգտագործվող Վիետնամական գրային համակարգը ըստ էության լատիներեն այբուբենի տեղայնացված տարբերակն է՝ որոշակի հնչյունային և տառային հավելումներով։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Citizens belonging to minorities, which traditionally and on long-term basis live within the territory of the Czech Republic, enjoy the right to use their language in communication with authorities and in front of the courts of law (for the list of recognized minorities see National Minorities Policy of the Government of the Czech Republic, Belorussian and Vietnamese since 4 July 2013, see Česko má nové oficiální národnostní menšiny. Vietnamce a Bělorusy). The article 25 of the Czech Charter of Fundamental Rights and Basic Freedoms ensures right of the national and ethnic minorities for education and communication with authorities in their own language. Act No. 500/2004 Coll. (The Administrative Rule) in its paragraph 16 (4) (Procedural Language) ensures, that a citizen of the Czech Republic, who belongs to a national or an ethnic minority, which traditionally and on long-term basis lives within the territory of the Czech Republic, have right to address an administrative agency and proceed before it in the language of the minority. In the case that the administrative agency doesn't have an employee with knowledge of the language, the agency is bound to obtain a translator at the agency's own expense. According to Act No. 273/2001 (About The Rights of Members of Minorities) paragraph 9 (The right to use language of a national minority in dealing with authorities and in front of the courts of law) the same applies for the members of national minorities also in front of the courts of law.
- ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 2022. — ISSN 1946-9675
- ↑ «The 2009 Vietnam Population and Housing Census: Completed Results». General Statistics Office of Vietnam: Central Population and Housing Census Steering Committee. June 2010. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
- ↑ Անվան մեկ ուրիշ տարբերակը, tiếng Việt Nam, հազվադեպ է օգտագործվում բնիկ լեզվակիրների կողմից և ըստ էության նորաբանություն օտար լեզվից արված տառացի թարգմանությունից։ Այն ավելի հաճախ օգտագործվում է ոչ բնիկ լեզվակիրների կողմից և այլ լեզվից թարգմանված փաստաթղթերում։
- ↑ [1]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիետնամերեն» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
