Վերա Բուլիչ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վերա Բուլիչ
Ծնվել է1898[1]
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[2][3]
Վախճանվել է1954[1]
Վախճանի վայրՀելսինկի, Ֆինլանդիա[4]
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի, գրող և քննադատ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Ֆինլանդիա
Ստեղծագործական շրջան1926-1952
Ուշագրավ աշխատանքներ«Հեքիաթ փոքրիկ արքայադստեր մասին»
«Փարոս»

Վերա Սերգեևնա Բուլիչ (ռուս.՝ Вера Сергеевна Булич, 1898[1], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[2][3] - 1954[1], Հելսինկի, Ֆինլանդիա[4]), ռուս գրող, բանաստեղծուհի, գրաքննադատ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերա Բուլիչը ծնվել է 1898 թվականի փետրվարի 17-ին (մարտի 2-ին) Սանկտ Պետերբուրգում։

Հայրը՝ հայտնի բանասեր ու երաժշտագետ Սերգեյ Կոնստանտինի Բուլիչը (ռուս.՝ Сергей Константинович Булич, 1859—1921), Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի պրոֆեսոր, որոշ ժամանակ զբաղեցրել է Կանանց բարձրագույն կուրսերի ղեկավարի պաշտոնը, եղել է Ռուսաստանի արվեստների պատմության ինստիտուտի երաժշտական բաժնի առաջին դեկանը։ Բուլիչների տանը հավաքվել են արվեստի ու գիտության ականավոր գործիչներ։ Սերգեյ Բուլիչի մոտ ընկերն էր, մասնավորապես, բանաստեղծ Ինոկենտի Անեսկին։

1918 թվականի աշնանը Վերա Բուլիչը լքում է Պետրոգրադն ու մոր, ավագ քրոջ ու երկու եղբայրների հետ տեղափոխվում Կուոլեմայարվիի ամառանոցը։

1924 թվականին՝ հոր մահից կարճ ժամանակ անց, Վերա Բուլիչը ու նրա քույրը՝ Սոֆյան, աշխատանք գտնելու նպատակով տեղափոխվում են Հելսինկի։ Այնտեղ Վերան կատարում է տարբեր աշխատանքներ. նվագում է կինոթատրոնում, զբաղվում դերձակությամբ, տալիս մասնավոր դասեր, որպես քարտուղար ծառայում սերբ դիվանագետ ու բանաստեղծ Իվան Շայկովիչի մոտ։

1930 թվականին (այլ տվյալներով՝ 1932 թվականին) աշխատանքի է անցնում Հելսինկիի համալսարանի գրադարանի սլավոնական բաժնում և աշխատում է այնտեղ ավելի քան 20 տարի՝ մինչև իր մահը։ Դրանից բացի՝ 1947 թվականից աշխատել է նաև Ֆինլանդիա-ԽՍՀՄ մշակութային կապերի ինստիտուտի գրադարանում։

Վերա Բուլիչը մահացել է թոքերի քաղցկեղից 1954 թվականի հուլիսի 21-ին Հելսինկիում։ Թաղված է Հելսինկիի ռուսական ուղղափառական գերեզմանատանը[5]։ Ձեռագիր գրական ժառանգությունն ու արխիվը պահպանվում են Հելսինկիի համալսարանի գրադարանում։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերա Բուլիչը գրական գործունեությամբ զբաղվել սկսել է դեռ վաղ տարիքից, սակայն ստեղծագործությունները տպագրվել են Հելսինկի տեղափոխվելուց հետո՝ 1920-ական թվականներին։ Սկզբում նրա պատմվածքները, հեքիաթները, թարգմանություններն ու գրաքննադատական հոդվածները տպագրվել են «Новая русская жизнь» թերթում, ապա նաև ռուսական արտասահմանյան այլ լրագրերում։

Իր առաջին գիրքը՝ «Հեքիաթ փոքրիկ արքայադստեր մասին» (ռուս.՝ «Сказка о крошечной принцессе»), Վերա Բուլիչը 1927 թվականին WSOY հրատարակչությունում հրատարակել է Vera Bull կեղծանունով, ֆիններեն։ 1931 թվականին Իվան Շայկովիչը Վերա Բուլիչին օգնում է Բելգրադում հրատարակել ռուսերեն հեքիաթների երկուհատորանոց ժողովածուն։

1934 թվականին Հելսինկիում լույս է տեսնում Վերա Բուլիչի բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Փարոս» (ռուս.՝ «Маятник»)անունով, իսկ 1938 թվականին Տալլինում հրատարակվում է երկրորդը՝ «Пленный ветер»-ը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Վերա Բուլիչը հրատարակել է բանաստեղծությունների ևս երկու գիրք՝ «Бурелом» (Հելսինկի, 1947) և «Ветви» (Փարիզ, 1954)։

Եղել է «Светлица» գրական-փիլիսոփայական խմբակի հիմնադիրներից ու ակտիվ մասնակիցներից մեկը։ Խմբակը ձևավորվել է 1930-ական թվականներին ու գործել մինչ «Ձմեռային պատերազմը»։

Բերա Բուլչիը գրել է շվեդերեն, շվեդ ու ֆինն բանաստեղծ-մոդեռնիստների ստեղծագործությունները թարգմանել է ռուսերեն։

Վերա Բուլիչի բանաստեղծությունները, հոդվածներն ու էսսեները տպագրվել են «Журнал содружества», «Новая русская жизнь», «Русский голос», «Нова», «Новоселье», «Таллинский русский голос», ինչպես նաև հետպատերազմյան «Русский журнал» ամսագրերում։ Վերա Բուլիչի մահից հետո նրա ստեղծագործությունները տպագրել են «Грани» ու «Новый журнал» ամսագրերը։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայրը - Սերգեյ Բուլիչ (1859—1921), Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի պրոֆեսոր, որոշ ժամանակ զբաղեցրել է Կանանց բարձրագույն կուրսերի ղեկավարի պաշտոնը, եղել է Ռուսաստանի արվեստների պատմության ինստիտուտի երաժշտական բաժնի առաջին դեկանը։
  • Մայրը- Մարիա Բուլիչ (5 ապրիլի, 1871 - 17 նոյեմբերի, 1961)
  • Քույրը - Սոֆյա Բուլիչ (9 դեկտեմբերի, 1892 -19 հունիսի, 1950)
  • Եղբայրը - Կոնստանտին Բուլիչ (6 սեպտեմբերի, 1894 -12 հունիսի, 1957)

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Сказка о маленькой принцессе. Porvoo, 1927.
  • Сказки. Белград, 1931.
  • Маятник. Гельсингфорс, 1934.
  • Пленный ветер. Таллин, 1938.
  • Бурелом. Хельсинки, 1947.

«Бурелом» ժողովածուի բանաստեղծությունները կայքերում. Uusi Kotimaa — Новая Родина http://uusikotimaa.org/4/016.htm Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine; Kolumbus.fi: http://www.kolumbus.fi/edvard.hamalainen/docs/bulich.htm

  • Ветви. Париж, 1954.
  • Переводы стихотворений финских поэтов // http://www.vekperevoda.com/1887/bulich.htm
  • Стихотворения // Новый журнал. № 71. Нью-Йорк, 1963.
  • Четвёртое измерение. Памяти Андрея Белого (1934) // Наше Наследие. № 75-76. 2005. http://www.nasledie-rus.ru/podshivka/7511.php
  • Вернуться в России — стихами… 200 поэтов эмиграции։ Антология / Сост., авт. предисл., коммент. и биогр. сведений В. Крейд. — М.։ Республика, 1995.
  • Чужая весна. — Рудня-Смоленск։ Мнемозина, 2010. 388 стр. (Серия «Серебряный пепел»). (Գրքում ընդգրկված են «Маятник», «Пленный ветер», «Бурелом», «Ветви» ժողովածուները, ինչպես նաև Վ. Բուլիչի թարգմանությունները, նրա հոդվածները, ինչպես նաև բանաստեղծուհու ստեղծագործությունների ժողովածուների գրախոսականները)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Dictionary of Women Worldwide: 25,000 Women Through the Ages / A. Commire, D. Klezmer — Detroit: Gale, Yorkin Publications, 2006. — 2572 p. — ISBN 978-0-7876-7585-1
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 https://academic.oup.com/book/27074/chapter-abstract/196413107
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 https://global.oup.com/academic/product/a-history-of-russian-womens-writing-1820-1992-9780198159643
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 https://global.oup.com/academic/product/a-history-of-russian-womens-writing-1820-1992-9780198159643?cc=it&lang=en&
  5. ↑ Հելսինկիի ռուսական գերեզմանատանը թաղվածների ցանկ

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Еськина Л. А. Булич Вера Сергеевна // Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / Под ред. Н. Н. Скатова. — Москва: ОЛМА-Пресс Инвест, 2005. — Т. 1: А—Ж. — С. 301—303. — 733 с. — 5000 экз. — ISBN 5-94848-245-6
  • А. Б. (Бахрах А.) Ночная душа // Русские новости. Париж. 1947. 26 дек.
  • Адамович Г. Литературные заметки // Последние новости. Париж. 1938. 12 мая.
  • Еськина Л. А. Вера Булич. Из истории русской литературы в Финляндии // Российский литературоведческий журнал 1994. № 4.
  • Исаков С. Г. Переписка К. К. Гершельмана и В. С. Булич // Studia Slavica Finlandensia. 1994. Vol. XI.
  • Мандельштам Ю. Вера Булич. «Маятник» // Современные записки. 1934. № 1.
  • Пахмусс Т. Вера Булич, русский поэт в Финляндии // Современник. Торонто. 1979. № 41.
  • Пильский П. «Пленный ветер» // Сегодня. Рига. 1938. 28 марта.
  • Пресас Г. Поэтесса настроения и красоты природы // Русский листок в Финляндии. Хельсинки. 1984. № 1.
  • Сойнинен-Егоренков М. Вера Сергеевна Булич (1898—1954). Особенности эмигрантского писателя на периферии русской диаспоры // Зарубежная литература 1917—1939 гг. Сборник статей. Санкт-Петербург, 2000.
  • Струве Г. П. «Периферийные» поэты // Струве Г. П. Русская литература в изгнании. Изд. 3-е. Нью-Йорк, 1996.
  • Таубер Е. Ветви // Грани. Мюнхен. 1954. № 22.
  • Терапиано Ю. Стихи Веры Булич // Новое русское слово. Нью-Йорк. 1949. 2 янв.
  • Тиандер К. О творчестве В.Булич // Журнал Содружества. Выборг. 1938. № 3.
  • Ходасевич В. Пленный ветер // Возрождение. Париж. 1938. № 4135.
  • Цетлин М. В. Булич. «Маятник» // Современные записки. 1936. № 50.
  • Kelly C.A History of Russian Womens Writing 1820—1992. Oxford, 1994.
  • Pachmuss T. A Moving River of Tears. Russia’s Experience in Finland. New York, 1992.
  • Pachmuss T. Russian Literature in the Baltic between the World Wars. Ohio, 1987.
  • Terras V. Bulich V. S. // Handbook of Russian Literature. London, 1989.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վերա_Բուլիչ&oldid=9570132» էջից