Ստեփան Իսահակյան

Ստեփան Իսահակյան;
Ծնվել է	հոկտեմբերի 31, 1919
Ծննդավայր	Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն
Մահացել է	մարտի 16, 2017 (97 տարեկան)
Մահվան վայր	Մոսկվա, Ռուսաստան
Գերեզման	Միտինսկի գերեզմանոց
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Ռուսաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	կրկեսի դերասան, animal trainer, ռեժիսոր, դերասան և կինոռեժիսոր
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Պարգևներ և ; մրցանակներ	; ; և

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Իսահակյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ստեփան Իսահակի Իսահակյան (Սերեբրյակով) (հոկտեմբերի 31, 1919(1919-10-31)^[1]^[2], Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն^[1]^[2] - մարտի 16, 2017(2017-03-16), Մոսկվա, Ռուսաստան^[3], Մոսկվա), կրկեսի հայ խորհրդային արտիստ, ռեժիսոր, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)։ 1956 թվականին մասնակցել է հայկական կրկեսի ստեղծմանը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստեփան Իսահակյանը ծնվել է 1919 թվականին Լենինականում (այժմ՝ Գյումրի)։ 1935 թվականին ընտանիքը տեղափոխվում է Թիֆլիս, որտեղ անցնում են Ստեփանի մանկությունն ու երիտասարդությունը։ Հենց այստեղ է նա սկսում զբաղվել մարմնամարզությամբ և ակրոբատիկայով։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվում է համալասարան Բաքվում։

1938 թվականից ծառայել է Կարմիր բանակում։ Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակից է, պաշտպանել է Ղրիմը, Կերչ և Սևաստոպոլ քաղաքները։ 1942 թվականին Սևաստոպոլի ճակատամարտում ծանր վիրավորվում է ոտքից։ Տեղափոխվում է հոսպիտալ, բուժվում և վերադառնում ռազմաճակատ։ Կրկին վիրավորվում է և ազատվում ծառայությունից հաշմանդամության պատճառով։

Սկսում է աշխատել ատրակցիոնում՝ մոտոցիկլով 60 կմ/ժ արագությամբ բարձրանում է պատի վրա։ Առաջին հյուրախաղերը եղել են 1951 թվականին Սախալինում։ Այնուհետև Համամիութենական պետկրկեսի ղեկավարությունը Իսահակյանին առաջարկում է գլխավորել կենդանիներով ատրակցիոնը, որը ստեղծվելու էր Երևանում 1956 թվականին։ 1958 թվականին նա ստեղծում է «Էկզոտիկ կենդանիների ծիծաղաշարժ խումբը» ատրակցիոնը (ռեժիսոր՝ Վ․ Միրոնով, խորհրդատու՝ Բ․ Էդեր, նկարիչ՝ Մ․ Ասլամազյան, գործըկեր՝ Ա․ Այվազյան, Երևանի կրկես)։ Համարում մասնակցում էին գետաձիեր, այծեղջերուներ, շիմպանզեներ, վիշապ և թռչուններ (թութակներ, ճնճղուկներ, սիրամարգեր, արագիլներ)։ Իսահակյանը ԽՍՀՄ-ում առաջինն էր, ով սկսեց աշխատել գետաձիերի հետ^[4]։ 1956-1966 թվականներին ատրակցիոնը մտնում էր Հայկական ընկերակցության կազմի մեջ։

Լենինգրադի կրկեսում Իսահակյանը երեխաների համար նախատեսված «Բժիշկ Այբոլիտ» մնջախաղում խաղում էր գլխավոր դերը։ 1990 թվականին նա իր ատրակցիոնը փոխանցեց Ա․ Գարագինյանին։ 1991 թվականին ստեղծեց նոր համար՝ կենդանիների նոր խմբով՝ 2 շիմպանզե և օրանգուտան, ովքեր կենդանավարժի հետ հումորային տարբեր ներկայացումներ էին բեմադրում։

Իսահակյանը հեռացել է կրկեսից 1994 թվականին։ Ապրում էր Մոսկվայում։

2003 թվականին Մոսկվայի «Գալա պրես» հրատարակչությունում լույս է տեսել «Կրկեսը և կյանքը» գիրքը, որտեղ Ստեփան Իսահակյանը պատմում է իր կյանքի մասին։ Հանդիսավոր նշվել է արտիստի 90^[5] և 93-ամյակները^[6]։ Մահացել է Մոսկվայում 2017 թվականի մարտի 16-ին։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)
Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան
Կարմիր աստղի շքանշան
ԽՍՀՄ և ՌԴ մեդալներ
2006 թվականի դեկտեմբերին Մոսկվայի քաղաքապետարանի կողմից պարգևատրվել է շքանշանով՝ «Ռուսաստանի վերածնման․ 21-րդ դարի համար»։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեժիսոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարեթիվ	Ֆիլմ
1973	Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները
1972	Գողացել են զեբր

Դերերը կինոյում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարեթիվ	Ֆիլմ	Դեր
1973	Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները	կենդանավարժ
1972	Գողացել են զեբր	կենդանավարժ
1963	Ճանապարհ դեպի կրկես	կենդանավարժ

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Исаакян С. И., Арена и жизнь, М., 2004.
Իսահակյան Ս. Ի., Էկզոտիկ կենդանիների խառը խումբ, ազգային ատրակցիոն, Երևան, 1957։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Благов Ю. Н., Дрессировщик Степан Исаакян, М., 1970.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 466.
↑ В Москве попрощались с легендарным циркачом(չաշխատող հղում)
↑ Журнал «ИМЕНА»; №11, ноябрь, 2009
↑ Народный артист Армянской ССР Степан Исаакян (Серебряков) празднует свой 90-летний юбилей(չաշխատող հղում)
↑ «Дрессировщик Степан Исаакян-Серебряков отмечает 93-летие». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 3-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսահակյանի կենսագրությունը Հայազգ հանրագիտարանում (ռուս.)
Ով ով է հայկական աշխարհում Արխիվացված 2013-05-31 Wayback Machine (ռուս.)
Ստեփան Իսահակյան «Մանկուց երազել եմ կենդանավարժ դառնալ․․․ Արխիվացված 2014-11-17 Wayback Machine (ռուս.)

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստեփան Իսահակյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 393)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_a96621b934087634-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 466.

[3] В Москве попрощались с легендарным циркачом(չաշխատող հղում)

[4] Журнал «ИМЕНА»; №11, ноябрь, 2009

[5] Народный артист Армянской ССР Степан Исаакян (Серебряков) празднует свой 90-летний юбилей(չաշխատող հղում)

[6] «Дрессировщик Степан Исаакян-Серебряков отмечает 93-летие». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 3-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]