Ջերմաէներգետիկան Հայաստանում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ջերմաէներգետիկա։ Բնագավառի առաջին թերմոդինամիկական հետազոտությունները կատարվել են Երևանի Պետական Համալսարանում և Երևանի Պետական Ինստիտուտում (Հակոբյան և ուրիշներ)։ Հետազոտվել են ՋԷԿ-երի ռեժիմների լավարկան հարցեր, մշակվել արտադրվող էլեկտրա-ջերմային էներգիաների միավորի համար վառելիքի տեսակարար ծախսի նվազեցման միջոցառումներ, վառելիքաէներգետիկական պաշարների օգտագործման արդյունավետության գնահատման մեթոդ (Ղուլոյան)։ Էներգետիկայի ԳՀԻ ջերմաէներգետիկայի լաբորատորիայում (Արշակյան և ուրիշներ) հետազոտվել են ջերմաֆիկացման, կենտրոնացված ջերմամատակարարման, էլեկտրական և այլ եռակի էներգամատակարարման համակարգերի զարգացման հարցեր։ ԵՊԻ-ում առաջարկվել են սառնասպառման տեսակարար չափաքանակների որոշման և սառնամատակարարման համակարգի հաշվարկի մեթոդներ, մշակվել են սառնա-ջերմասառնամատակարարման համակցված համակարգեր (Ղուլոյան, «Ջերմաև սառնամատակարարումը տաք կլիմայի պայմաններում», ուսումնական, 1973)։ Հետազոտվել է ջրի խորացող սակավության շրջաններում աշխատող ջէկի և ԱԷԿ-ի համար ցածր պոտենցիալ ունեցող լավագույն համալիրի ընտրության հարցը։ Խտացման (կոնդենսացում) հովացնող տեղակայանքների արդյունավետությունը բարձրացնելու և ջերմային թափոններն ագրոտեխնիկայում օգտագործելու նպատակով առաջարկվել են այդ տեղակայանքների վերակառուցման մեթոդներ, որոնք ներդրվել են Հրազդանի ՊՇԷԿ-ում։ ՀՀ-ում էներգետիկ, ճգնաժամի տարիներին (1992-1995) կենտրոնացված ջերմամատակարարման համակարգերի արտադրական ծավալները և ջերմամատակարարման աղբյուրների թիվը կրճատվել է մոտ 20 անգամ։ 1995-1996 թվականներին ֆրանսիական ԲՍԵՕՄ ընկերության և էներգետիկայի ԳՀհ-ի համատեղ հետազոտություններով բացահայտվել է Երևան և Մասիս քաղաքների ջերմամատակարարման համակարգերի շատ ցածր արդյունավետությունը (համապատասխանաբար՝ 50 և 57 %), որը ջերմային էներգիայի շուկայի ձևավորման պայմաններում կենտրոնացված ջերմամատակարարման համակարգերը դարձնում էր անմրցունակ։ ՀՀ Կառավարության «ՀՀ բնակավայրերի ջերմամատակարարման բնագավառի բարեփոխումների մասին» 2002 թվականի որոշմամբ հավանություն է տրվել 4 քաղաքների ջերմամատակարարման ռազմավար, նախագծին։ Հետազոտվել են շուկայի ջերմամատակարարման տարբեր սխեմաների և տեխնոլոգիաների տնտեսական ու մրցակցային առանձնահատկությունները, բացահայտվել է, որ և՝ կենտրոնացված, և՝ ապակենտրոնացված (անհատ, կամ խմբային) ջերմամատակարարման համակարգերը կարող են մրցունակ լինել ձևավորվող շուկայական միջավայրում։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստան հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։