Պառավ Իզերգիլը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պառավ Իզերգիլը
ռուս.՝ Старуха Изергиль
ՀեղինակՄաքսիմ Գորկի
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Կազմված էThe Flaming Heart of Danko?
Բնօրինակ լեզուռուսերեն
Ստեղծման տարեթիվ1894
Երկիր Ռուսական կայսրություն
Հրատարակման տարեթիվապրիլ 1895
Թվային տարբերակprojekt-gutenberg.org/gorki/isergil/isergil.html
 Old Izergil Վիքիպահեստում

«Պառավ Իզերգիլը» (ռուս.՝ Старуха Изергиль), Մաքսիմ Գորկու պատմվածքը՝ գրված 1894 թվականին, բաղկացած 3 մասից։ Պատմվածքի մեջ տեղ են գտել 2 լեգենդ՝ Լարրայի մասին լեգենդը և Դանկոյի մասին լեգենդը, ինչպես նաև պառավի պատմություններն այն տղամարդկանց մասին, որոնց սիրել է կյանքի ընթացքում։

Առաջին անգամ հրատարակվել է «Սամարայի լրագրում» 1895 թվականի ապրիլի 16-ի 80 համարում, ապրիլի 23-ի 86 համարում, ապրիլի 27-ի 89 համարում։

Ըստ երևույթին գրվել է 1894 թվականի աշնանը, ինչը հաստատվում է 1894 թվականի հոկտեմբերի 4-ին Վ. Գ. Կորոլենկոյին գրված նամակով։

Դիպաշար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմվածքի հիմնական միտքը հետևյալն էր՝ «Ապրել մարդկանցից դուրս և իր համար (Լարրա)», «Ապրել մարդկանց հետ և մարդկանց համար (Դանկո)»։

Լեգենդ Լարրայի մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պառավի պատմած առաջին լեգենդի հերոսը Լարրան է՝ կնոջ և արծվի որդին։ Նա միայն արտաքինով է նման մարդու, մահ սերմանող է և կյանքին հակադրվողը։ Բնազդին անխոհեմ հետևելը, նպատակին ձգտելը ցանկացած գնով, անցյալից և ապագայից զուրկ գոյությունը. այս ամենը արժեզրկում էին նաև հպարտությունը և սկզբնապես Լարրային հատուկ գեղեցկությունը։ Նա մարմնացած անհոգիություն է. միայն իրեն է համարում կատարյալ և ոչնչացնում է իրեն անցանկալի ամեն ինչ։ Լարրան զրկված է մարդկային բախտից. նա չի մահանում, այլ դադարում է լինելուց։ Ինքնասպանության փորձը չի հաջողվում, գետինը խույս էր տալիս նրա հարվածներից։ Նրանից մնում է միայն ստվերը և «մերժվածի» անուն։ Լարրայի ճակատագիրը որոշում է մարդկային դատը։ Հենց միայնության և մարդկանցից անջատման մեջ է Գորկին տեսնում ամենասարսափելի պատիժը։

Լեգենդ Դանկոյի մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դարեր առաջ տափաստանում ապրում էր մի ցեղախումբ։ Հետո եկան ուրիշ ցեղեր և քշեցին այդ մարդկանց անտառի խորքը։ Ցեղը չէր կարող հետ գնալ տափաստան, սակայն առջևում էլ վտանգավոր անտառն էր թունավոր ճահիճներով։ Հանկարծ երևան է գալիս Դանկոն ու առաջնորդում մարդկանց անտառի միջով դեպի այլ տափաստան։ Ճանապարհին մարդիկ չարանում են նրա դեմ և ցանկանում սպանել, սակայն Դանկոն ձեռքերով պատռում է կուրծքը ու հանում բոցավառ սիրտը, մարդկանց հասցնում տափաստան, որից հետո մեռնում է։ Ոչ ոք չի նկատում, որ նա մահացավ, միայն մի մարդուց, որը, ինչ-որ բանից վախենալով, ոտքը դնում է հպարտ սրտի վրա։ Սիրտ, կայծեր ցրելով, հանգչում է, որից հետո մնում են տափաստանի կապույտ կայծերը։

Էկրանավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ханов В. А. Рассказ М. Горького «Старуха Изергиль»: культурологические аспекты // Русская словесность. — 2003. — № 4.
  • Щербина И. «Я и Старуха…»: О рассказе М. Горького «Старуха Изергиль». И. Щербина // Литература. — 2003 — № 8.
  • Гуйс, Ирина. «Старуха Изергиль» А. М. Горького [Текст] : новый взгляд / Ирина Гуйс // Литература. — 2007. — № 6 (март). — С. 38-41.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պառավ Իզերգիլը» հոդվածին։