Նավուրի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Տավուշի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այս հոդվածը ներկայացնում է Տավուշի մարզի Նավուր գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 43 հուշարձան (24 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց «Դաշտի» Ք.ա. 1 հզ գյուղից 3 կմ հվ-ամ, Նավուր – Ճամբարակ ճանապարհից ձախ 10.46/1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Կեռ քար» Ք.ա. 1 հզ գյուղից 7 կմ ամ 10.46/2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Սըռտներ» Ք.ա. 6-4 դդ. գյուղից 6 կմ աե 10.46/3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Տանձուտ» Ք.ա. 1 հզ 1-ին կես գյուղից 5 կմ հվ, բլրի վրա 10.46/4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Ցից քար» («Բերդի գլուխ») Ք.ա. 1 հզ գյուղի հվ մասում 10.46/5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ամրոց «Քարի գլուխ» Ք.ա. 2-1 հզ գյուղից 4 կմ հս-ամ, Նավուր - Իջևան ճանապարհի ձախ կողմում 10.46/6 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ Ք.ա. 2-1 հզ ամրոցի ամ լանջին 10.46/6.1 Հ տարածքում առկա են նաև միջնադարյան թաղումներ Լուսանկար վերբեռնել


Մենհիրներ Ք.ա. 2-1 հզ 10.46/6.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-11 դդ., 18-20 դդ. գյուղի հս-աե եզրին, Բերդ տանող ճանապարհից աջ 10.46/7 Տ գործող Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 10-13 դդ. գյուղից 3.5 կմ հվ, «Տանձուտ» գյուղատեղիից 1.5 կմ աե, անտառի «Ստեփաններ» բացատում 10.46/8 Տ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 10.46/8.1 Տ ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 10.46/8.2 Տ ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14 դ. 10.46/8.3 Տ կանգնեցված գետնի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար գյուղի մեջ, հանրախանութի մոտ, տնամերձ հողամասում 10.46/9 Տ կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար գյուղից 5.7 կմ հս-ամ, Նավուր - Իջևան ճանապարհից ձախ, «Փաշիկ» («Փուշիկ») վայրում 10.46/10 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 10.46/10.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 10.46/10.2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 10.46/10.3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար գյուղից մոտ 6 կմ հս-ամ, Իջևան տանող ճանապարհից աջ, «Խաչաղբյուր» («Խաչբուլաղ») հանդամասում 10.46/11 Տ վարելահողերով տարածքը բաժանված է երկու մասի Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 19-20 դդ. գյուղի մեջ, փոստատնից ոչ հեռու 10.46/12 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 19-20 դդ. գյուղի հս եզրին 10.46/13 Տ գործող Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 19-20 դդ. գյուղի մեջ, գյուղապետարանի շենքից 150-200 մ հեռու 10.46/14 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Յոթ աղբյուր» միջնադար գյուղից 5 կմ հս-ամ, Իջևան տանող ճանապարհի մոտ, անտառում 10.46/15 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Տանձուտ» միջնադար գյուղից 3.5 կմ հվ, Տավուշ գետի ձախակողմյան վտակի ձորեզրին, անտառում 10.46/16 Տ ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար գյուղատեղիի հս մասում 10.46/16.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 11-12 դդ. գյուղից 5 կմ հս-ամ, Հախում գետի ձախափնյակում, անտառապատ լանջին, «Խաչաղբյուր» («Խաչբուլաղ») հանդամասում 10.46/17 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 11-15 դդ. եկեղեցուց հվ և աե 10.46/17.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11 դ. եկեղեցուց 2 մ հս 10.46/17.1.1 Տ ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու ամ պատուհանի մեջ 10.46/17.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. ագուցված է եկեղեցու աե պատուհանի մեջ 10.46/17.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 12-13 դդ. գյուղից 7 կմ ամ, անտառում, Իջևան տանող ճանապարհից ձախ, «Քոչարանց գոմեր» վայրում 10.46/18 Հ հվ պատին պահպանվել են որմնանկարի մնացորդներ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու շրջակայքում 10.46/18.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 16 դ., վերակառ.19դ. գյուղի մեջ, մշակույթի տնից քիչ հեռու 10.46/19 Հ պահպանվել են հս պատի ստորին շարքերը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. ագուցված է եկեղեցու հս պատին՝ մկրտարանի խորշում 10.46/19.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. նախորդի կողքին 10.46/19.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16-17 դդ. եկեղեցու մոտ 10.46/19.3 Հ կազմող` Առաքել Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի «Թրփկի վանք» 12-13 դդ. գյուղից 6 կմ հս-ամ, անտառի բացատում 10.46/20 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար եկեղեցու շրջակայքում 10.46/20.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. գյուղից 6 կմ ամ, Նավուր-Իջևան ճանապարհից ձախ, «Խաչաղբյուր» հանդամասի ամ եզրին 10.46/21 Հ վերին աջ անկյունը կոտրված է, հենած է քարաբեկորի, բերվել է Շխմուրադի վանքից Լուսանկար վերբեռնել


Կամուրջ «Քարակարմունջ» 19 դ. վերջ - 20 դ. սկիզբ գյուղից 5 կմ հս-ամ, Հախում գետի վրա, Իջևան տանող ճանապարհին 10.46/22 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1982 թ. գյուղ մտնող ճանապարհի ձախ եզրին, բարձունքի վրա 10.46/23 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան Զորավար Անդրանիկին 2002 թ. Նավուր-Իծաքար ճանապարհին, բարձունքի վրա 10.46/24 Հ Քանդակագործ Սարգիս Ազատի Այվազյան, 16 մ բարձրությամբ պղնձակոփ ձիարձանը կերտվել է 1988-1990 թ․թ․ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար ազատամարտիկ Մուշեղին 1990-ական թթ. վերջ 10.46/24.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]