Մոխրագույն կաքավ

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Թռչուններ
Ընտանիք	Փասիաններ

Լատիներեն անվանում

Perdix perdix

(Linnaeus, 1758)

Հատուկ պահպանություն

Քիչ մտահոգող տեսակ
IUCN 3.1 Least Concern : 100600188

Արեալ

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Մոխրագույն կաքավ, (լատին․՝ Perdix perdix), փասիանների ընտանիքի թռչուն։ Նստակյաց է, տարածված։

Ընդհանուր բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարմնի երկարությունը՝ 29-31 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 45-48 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 350-600 գ։ Մարմինը վերևից մոխրագույն-դարչնագույն է, ներքևից՝ մոխրագույն, փորին կա սևավուն բիծ, դիմային մասը խամրած նարնջագույն է։ Պոչի եզրային փետուրները, մարմնի կողքերի ուղղահայաց շերտերը դարչնագույն-շիկակարմիր են։ Արուի դիմային մասի նարնջագույն հատվածն ավելի լայն է, փորի բիծը՝ ավելի խոշոր։ Երիտասարդի ընդհանուր գունավորումը մոխրագույն-նարնջագույն է, վերևից՝ մուգ պտերով ու խայտերով, ներքևից՝ նեղ խայտերով։ Սնվում է սերմերով, կանաչ խոտաբույսերով, միջատներով։

Բնակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորաբար մոխրագույն կաքավները հանդիպում են ոչ մեծ երամներով։ Բնակվում է ենթալպյան մարգագետիններում, մշակովի դաշտերում, չոր լեռնատափաստաններում, գետի մացառներում, պտղատու այգիներւմ։ Վարքագծի որոշ հատկանիշների, նույնիսկ պարզ իրավիճակներում մեծ զոհեր տալու, նաև հացահատիկային մշակաբույսերի ցանքատարածքների կրճատման հետևանքով թվաքանակի նվազման միտումը շարունակվում է. 1990 թվականին Խոսրովի անտառ արգելոցում, Գառնու, Ողջաբերդի, Արզնու (Կոտայքի մարզ) տարածքներում, Երևանի շրջակայքում, Մարալիկ քաղաքի (Շիրակի մարզ) ծայրամասերում, Սևանի ավազանի ցանքատարածքներում հաշվվել է ընդամենը 225 թռչուն։ Լավագույն ձմեռանոցներ են ծառայում Արաքս գետի հովտի Բագարան և Երվանդաշատ գետերի (Արմավիրի մարզ) գետափնյա տարածքները, նաև Հայաստան - Թուրքիա սահմանի ողջ երկայնքով ձգվող կիսաանապատային բուսուտները։

Բնադրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին բնադրազույգերը հայտնվում են ապրիլի վերջից, ձվադրման պատրաստ բները՝ մայիսի ընթացքում։ Բույնը ոչ խորը փորվածք է՝ գետնին, ցամքարը՝ խոտերից և այլ բույսերից։ Բնադրում է խոտաշատ դաշտերում ու ցանքատարածքների եզրամասերում։ Առաջին ձվերը կարող են հայտնվել մայիսի 1-ին տասնօրյակից հունիսին, երբեմն՝ հուլիսին։ Բների մեծ մասում ձվադրումն ավարտվում է մայիսի ընթացքում։ Դնում է 35 մմ տրամագծով, մոխրավուն 10-20 ձու։ Թխսակալում է էգը՝ 24-25 օր։ Ձագերը բնից դուրս են գալիս հունիսի վերջին։ Թռիչքին տիրապետող ձագերը հասունների հետ երամ են կազմում հուլիս-օգոստոսին և աստիճանաբար շարժվում դեպի ցածրադիր հարթավայրային ձմեռանոցներ։

Արժեքավոր որսատեսակ է, միսն ունի բարձր կարգի սննդային հատկանիշներ։ Մի շարք երկրներում բազմացվում է անազատ պայմաններում՝ ինկուբատորային եղանակով։