Մաքս Բրոդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մաքս Բրոդ
գերմ.՝ Max Brod
Ծնվել էմայիսի 27, 1884(1884-05-27)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՊրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4][5][6]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 20, 1968(1968-12-20)[1][2][3][…] (84 տարեկան)
Վախճանի վայրԹել Ավիվ, Իսրայել[7]
ԳերեզմանՏրումպելդոր
Մասնագիտությունլեզվաբան, կոմպոզիտոր, դաշնակահար, վիպասան, թարգմանիչ, լրագրող, երգերի հեղինակ, բանաստեղծ-փաստաբան, գրող, կենսագիր, հրապարակախոս, դրամատուրգ, բանաստեղծ, երաժիշտ, թատերական քննադատ և պաշտոնյա
Քաղաքացիություն Իսրայել և  Ցիսլեյտանիա
ԿրթությունՊրահայի Կարլի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ և Faculty of Law, German University in Prague?[5]
Գրական ուղղություններexpressionism?
ԱնդամակցությունDer Kraal? և Q108092396?
Պարգևներ
ԱմուսինElsa Brod?
Изображение автографа
 Max Brod Վիքիպահեստում

Մաքս Բրոդ (գերմ.՝ Max Brod, 27 մայիսի, 1884, Պրահա, Ավստրո-Հունգարիա20 դեկտեմբերի, 1968, Թել Ավիվ, Իսրայել), չեխ ու հրեա գերմանալեզու գրող, փիլիսոփա, հրատարակիչ ու լրագրող, «Պրահայի դպրոցի» ներկայացուցիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաքս Բրոդը ծնվել է 1884 թվականի մայիսի 27-ին Պրահայում, գերմանախոս հրեաների ընտանիքում։ 1912 թվականից հարել է սիոնիզմի, իսկ 1918 թվականից հետո եղել է Հրեական ազգային խորհրդի փոխնախագահ։ 1902 թվականին ծանոթացել է Ֆրանց Կաֆկայի հետ ու մտերմացել նրա հետ՝ հետագայում դառնալով կտակակատարն ու նրա ստեղծագործությունների հրատարակիչը, ինչպես նաև գրել է Կաֆկայի կենսագրությունը ու նրա մասին մի քանի գրքեր։ Մաքս Բրոդը գրել է նաև գերմաներեն մենագրություն Պրահայի գրականության վերաբերյալ։ Ծանոթ է եղել Ալբերտ Այնշտայնի հետ։ 1939 թվականին կնոջ հետ տեղափոխվել է Պաղեստին։ Գրել է «Գաբիմա» թատրոնի համար։

Ստեղծագործությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաքս Բրոդը հեղինակել է մի շարք վեպեր ու նովելների ժողովածուներ, ինչպես նաև գրել է դրամատիկական ստեղծագործություններ։ Զբաղվել է Ֆրանց Վերֆելի, շվեյցարացի գրող Յարոսլավ Հաշեկի, Լեոշ Յանաչեկի ստեղծագործությունների պրոպագանդայով (վերջինիս մասին գիրք է գրել)։ Հանդես է եկել որպես երաժիշտ ու երաժշտական քննադատ, գերմաներեն է թարգմանել Բեդրժիխ Սմետանայի ու Լեոշ Յանաչեկի օպերաների լիբրետոները, հեղինակել է մենագրություն Գուստավ Մալերի մասին, գրել է Հայնրիխ Հայնեի կենսագրությունը։

Մաքս Բրոդի հուշատախտակը Ֆրանց Կաֆկայի շիրմի մոտ

Վեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Schloss Nornepygge (1908)
  • Ein tschechisches Dienstmädchen (1909)
  • Jüdinnen (1911)
  • Tycho Brahes Weg zu Gott (1916)
  • Reubeni, Fürst der Juden (1925)
  • Die Frau, nach der man sich sehnt (1927)
  • Galilei in Gefangenschaft (1948)
  • Unambo (1949)
  • Der Meister (1952, роман о жизни Христа)
  • Prager Tagblatt (1957)
  • Mira (1958)
  • Die Rosenkoralle. Ein Prager Roman (1961)

Նովելներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Die Erziehung zur Hetäre (1909)
  • Weiberwirtschaft. Novellen (1913)
  • Novellen aus Böhmen (1936)

Էսսեներ, հոդվածներ, կենսագրական երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Heidentum, Christentum und Judentum (1922)
  • Sternenhimmel. Musik- und Theatererlebnisse (1923)
  • Leoš Janáček։ Leben und Werk (1924)
  • Heinrich Heine (1934)
  • Rassentheorie und Judentum (1936)
  • Franz Kafka, eine Biographie (1937)
  • Von der Krisis der Seelen und vom Weltbildes der neuen Naturwissenschaft (1946)
  • Von der Unsterblichkeit der Seele, der Gerechtigkeit Gottes und einer neuen Politik (1947)
  • Franz Kafkas Glauben und Lehre (1948)
  • Israels Musik (1951)
  • Streitbares Leben։ Autobiographie (1960)
  • Beispiel einer Deutsch-Jüdischen Symbiose (1961)
  • Der Prager Kreis (1966)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Kayser W. Max Brod. Hamburg։ Hans Christians, 1972
  • Dorn A.M. Leiden als Gottesproblem։ eine Untersuchung zum Werk von Max Brod. Freiburg im Breisgau։ Herder, 1981
  • Wessling B.W. Max Brod։ Ein Portrait zum 100. Geburtstag. Gerlingen։ Bleicher, 1984
  • Max Brod 1884—1984. Untersuchungen zu Max Brods literarischen und philosophischen Schriften/ Margarita Pazi (Hrsg.). Frankfurt/Main։ Peter Lang, 1987
  • Bärsch C.-E. Max Brod im Kampf um das Judentum։ zum Leben und Werk eines deutsch-jüdischen Dichters aus Prag. Wien։ Passagen Verlag, 1992
  • Doležal P. Tomáš G. Masaryk, Max Brod und das Prager Tageblatt (1918-1938)։ deutsch-tschechische Annäherung als publizistische Aufgabe.Frankfurt/Main։ P. Lang, 2004

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Max Brod» - հոդված Answers.com կայքում (անգլ.)
  • «Max Brod // Biographie». geo.uni-bonn.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. (գերմ.)
  • Архив Кафки передан израильской библиотеке, 14.10.12(չաշխատող հղում)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաքս Բրոդ» հոդվածին։