Մառի Պեյլերյան

Մառի Պեյլերյան արմտ. հայ.՝ Մառի Պեյլերեան
Ծնվել է	մարտի 31, 1877(1877-03-31)
Ծննդավայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	1915
Մահվան վայր	Կոստանդնուպոլիս
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն
Կրթություն	Էսայան վարժարան
Մասնագիտություն	խմբագիր, ուսուցչուհի, հասարակական գործիչ և ֆեմինիստ
Աշխատավայր	Արտեմիս, Կեդրոնական վարժարան, Էսայան վարժարան և Հնչակ
Զբաղեցրած պաշտոններ	գլխավոր խմբագիր
Կուսակցություն	Սոցիալ դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցություն

Մառի Պեյլերյան (մարտի 31, 1877(1877-03-31), Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն - 1915, Կոստանդնուպոլիս), հայ խմբագիր, մանկավարժ և հասարակական գործիչ։

Կենսագրություն

Մառի Պեյլերյանը ծնվել է 1877 թվականին, Պոլսում։ Կրթվել, և ապա դասավանդել է Կոստանդնուպոլսի Եսայան վարժարանում։ Ուսանողական տարիներից, որպես սկսնակ գրող, աշխատել է «Արևելք» թերթում։ Ներգրավված է եղել Հնչակյան կուսակցության հայ ազատագրական շարժման մեջ։ Եղել է Կոստանդնուպոլսի 1895 թվականի սեպտեմբերի 18-ի «Բաբը Ալիի» խաղաղ ցույցի կազմակերպիչներից, որի պատճառով հետապնդվել է և անցել ընդհատակ։ 1896 թվականին, ձերբակալությունից խուսափելով, ապաստանել է Եգիպտոսում։

Պաշտոնավարելով Ալեքսանդրիայի հայկական վարժարանում՝ 1902-1903 թվականներին հիմնել ու խմբագրել է «Արտեմիս» ընտանեկան, գրական հանդեսը։ Պարբերականի հրապարակումից առաջ Պեյլերյանի ամուսինը՝ Ավո Նակաշյանը, Խրիմյան Հայրիկի աջակցությունը ստանալու նպատակով այցելել է Էջմիածին և ստացել նրա լիակատար աջակցությունը, ով է համաձայնել է նաև օգնել Պեյլերյանին իր նոր նախագծի հարցում։

1908 թվականին Օսմանյան սահմանադրության վերահաստատումից հետո, Պեյլերյանը վերադարձել է Թուրքիա, դասավանդել Իզմիրի Կեդրոնական, ապա Եվդոկիայի հայկական վարժարաններում։ Աշխատել է նաև «Դէպի վեր» խորագրով իր ստեղծագործությունների հավաքածուի վրա։ Զոհվել է Մեծ եղեռնի ժամանակ։

Մառի Պեյլերյանի հրապարակախոսական, մանկավարժական երկերում, գրական ստեղծագործություններում արծածված են հայրենիքի ազատության, հայ կնոջ իրավահավասարության, մտավոր և ֆիզիկական դաստիարակության հարցեր։

Արտաքին հղումներ

• Beyond Motherhood: Armenian Feminist Writers

Աղբյուրներ

• Martyrs on Bloody Path, by Dr Yeghia Jerejian, Beirut, 1989, p. 79-80 (անգլ.)
• Victoria Rowe, A History of Armenian Women's Writing, 1880-1922, Cambridge Scholars Press: London, 2004, pp. 131–168.
• Khudaverdyan, Konstantin, ed. (1996). "Armenian Question". Armenian Concise Encyclopedia. Yerevan. p. 80.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մառի Պեյլերյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։