Մաշ

Մաշ
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Բակլածաղկավորներ (Fabales)
Ընտանիք	Բակլազգիներ (Fabaceae)
Ենթաընտանիք	Բակլայիններ (Faboideae)
Տրիբա	Phaseoleae
Ցեղ	Մաշ (Vigna) Savi

Մաշ, (լատին․՝ Vigna), բակլազգիների ընտանիքի միամյա բույս։

Կենսաբանական նկարագիր

Vigna unguiculata

Արմատն իլիկաձև է, ցողունը՝ կանգուն կամ կիսականգուն՝ 30-150 սմ բարձրությամբ, տերևները եռմասնյա են, հերթադիր, ծաղկաբույլը՝ ողկույզ, պտուղը ունդ է՝ դեղին կամ մուգ դեղին։ Սերմերը՝ ձվաձև, երիկամաձև, սպիտակ, վարդագույն, շագանակագույն։ 1000 սերմի կշիռը 300 գ է։ Ջերմասեր և խոնավասեր բույս է։

Նշանակություն և կիրառում

Օգտագործվում է որպես պարեն, կեր, ինչպես նաև կանաչ պարարտացման համար։ Ունի աֆրիկական ծագում։

Մշակում

Մշակվում է ԱՄՆ-ում, Մեքսիկայում, Կաբայում, Հնդկաստանում, Չինաստանում, Ռուսաստանում և այլուր,։ Հայաստանում մշակվում է Արարատյան դաշտում, Վայոց ձորի և Սյունիքի մարզերում։

Հոմանիշներ

• Azukia Takah. ex Ohwi
• Condylostylis Piper
• Dolichovigna Hayata
• Haydonia R. Wilczek
• Liebrechtsia De Wild.
• Plectrotropis Schumach.
• Scytalis E. Mey.
• Voandzeia Thouars

Գրականություն

• Павлова А. М. Vigna Savi — Вигна // Культурная флора СССР. — М.—Л.: Сельхозгиз, 1937. — Т. IV. Зерновые бобовые. — С. 623—646.

Արտաքին հղումներ

• Vigna. Արխիվացված 2004-09-26 Wayback Machine Integrated Taxonomic Information System (ITIS).
• GRIN Species Records of Vigna. Արխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine Germplasm Resources Information Network (GRIN).

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 258)։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաշ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաշ» հոդվածին։