Մաներհայմի գիծ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մաներհայմի գիծ
Տեսակֆորտիֆիկացիա, ամրաշինական գիծ և պատմության հուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունԼենինգրադի մարզ
Շինանյութերկաթբետոն
Հիմնադրված է1920
Քանդվել է1945
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի մշակութային ժառանգության հայտնաբերված օբյեկտ[1]
Քարտեզ
Քարտեզ
Մաներհայմի գիծը Ֆիննական ծոցից դեպի Լադոգա լիճ

Մաներհայմի գիծ (ֆիններեն՝ Mannerheim-linja, շվեդ.՝ Mannerheimlinjen), Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Խորհրդա-ֆիննական ռազմաճակատի («Ձմեռային պատերազմ», 1939-1940) գործողությունների ժամանակ Ֆինլանդիայի կողմից խորհրդային ներխուժման դեմ կառուցված սահմանային ամրությունների համակարգ Կարելյան պարանոցում։ Անվանումը ստացել է ֆինն մարշալ Կարլ Գուստավ Էմիլ Մաներհեյմի անունով։ Կառուցվել է 1927-1939 թվականներին։ Շինարարությունն ավարտվել է բելգիացի գեներալ Բադուի (մասնակցել է «Մաժինոյի գծի» կառուցմանը) ղեկավարությամբ։ Մաներհայմի գիծը ճակատի գծով ուներ 135 կմ լայնություն և 95 կմ խորություն։

Ռազմական գործողությունների ժամանակ խորհրդային զորքերը ճեղքեցին մաներհայմի գիծը։ Երկրորդ աշխարհամարտի հետագա փուլերում ֆիննական զորքերը մասամբ վերականգնեցին մաներհայմի գծի ամրությունները, սակայն 1944 թվականին խորհրդային զորքերը երկրորդ անգամ ճեղքեցին այն (վիբորգյան ուղղությամբ) և այնուհետև հիմնովին ոչնչացրին դրա պաշտպանական կառույցները։

Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կառուցման սկզբնական փուլում՝ 1920-1924 թվականներին, ֆիննական մամուլը հաճախ այն անվանել է «Էնկելի գիծ»[2]։ «Մաներհայմի գիծ» անվանումը հայտնվել է համալիրի ստեղծումից հետո՝ 1939 թվականի դեկտեմբերի ձմեռային խորհրդա-ֆիննական պատերազմի սկզբին, երբ ֆիննական զորքերը սկսեցին համառ պաշտպանությունը։ Դրանից առաջ աշնանը, մի խումբ արտասահմանցի լրագրողներ ժամանեցին՝ ծանոթանալու համալիրի ամրացման աշխատանքներին։ Այդ ժամանակ շատ է գրվել ֆրանսիական Մաժինոյի գիծի և գերմանական Զիգֆրիդի գիծի մասին։ Մաններհայմի նախկին օգնական Ակսելի Գալլեն-Կալլելաի որդին՝ Ջորմա Գալեն-Կալլելան, ով ուղեկցում էր լրագրողներին, զրույցի ընթացքում պաշտպանական կառույցների համալիրն անվանել է «Մաներհայմի գիծ»։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Приказ Комитета по культуре Ленинградской области № 01-03/15-63 от 01.12.2015
  2. Носов К. С. Фортификационная лихорадка в Европе между двумя мировыми войнами. // Военно-исторический журнал . — 2017. — № 3. — С. 42—50.


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 221
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մաներհայմի գիծ» հոդվածին։