Ճապաղջրի գավառակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գավառակ
Ճապաղջուր
Վարչական տարածքԱրևմտյան Հայաստան
ԵրկրամասԲիթլիսի վիլայեթ
ԳավառԳենջի գավառ
Այլ անվանումներՃաբակջուր, Ճապաջուր, Չաբակչուր, Չապակչուր, Ջաբալջուր, Ջաբաքչուր, Ջաբաջուր
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն20 800[1] մարդ (1891)
Ազգային կազմմուսուլմաններ, Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)[1]
Կրոնական կազմՔրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը), մուսուլման[1]
Տեղաբնականունխուլփեցի
Ժամային գոտիUTC+3

Ճապաղջուր, գավառակ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Գենջի գավառում, Ճապաղջուր գետի հովտում։

Գավառը պատկանել է քուրդ բեկերին։

Անվանումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գավառակն ունեցել է հետևյալ անվանումները. Ճաբակ ջուր, Ճապաղջուր, Ճապաղջուրի գավառակ, Ճապաջուր, Ճապղջուր, Չաբակչուր, Չապակչուր, Ջաբալջուր, Ջաբաքչուր, Ջաբաքչուրի կազա, Ջապաղջուր։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածվում էր Ճապաղջուր գետի հովտում։

Ճապաղջուրն արևելքից սահմանակից է Գենջի գավառակին, արևմուտքից Բալուին, հյուսիսից՝ Քղիին, իսկ հարավից՝ Դիարբեքիրի վիրլայեթի Արղանամադենի գավառին։

Տարածքով համապատասխանում է նախկին Ճապաղաջուր (Հին Հաշտյանք) գավառի մի մասին։

Գավառակն ունի բերրի հողեր, անտառապատ լեռներ ու առատ ջրեր։ 19-րդ դարի վերջերին ուներ 80 գյուղ, որից 19-ը գտնվում էր հովտում, իսկ մնացածը լեռների վրա։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

17-րդ դարում, օսմանյան տիրապետության ժամանակ մտնում էր Դիարբեքիրի նահանգի (կուսակալության) կազմի մեջ, որպես նրա մի գավառը (սանջակը)։ Հետագայում էլ hաճախ անվանված է "գավառ"։ Պատկանում էր քուրդ բեկերին։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Վ. Քիների վիճակագրության 1891 թվականին սկզբին Ճապաղջուրն ուներ 20 800 բնակիչ, որից 16465-ը մուսուլմաններ, 4385՝ հայեր։ Հայերն հիմնականում ապրում էին հովտի գյուղերում։

Հայերն հիմնականում ապրում էին հովտի գյուղերում։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակիչներն զբաղվել են այգեգործությամբ, շերամապահությամբ, ջուլհակությամբ և անասնապահությամբ։

Վարչական բաժանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1909 թվականին Ճապաղջուրն ուներ 91 գյուղ[1]։

Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այստեղ էր գտնվում պատմական Կթառիճ ամրոցը, որը ոմանք նույնացնում են նույն շրջանի Ճապաղաջուր բերդաքաղաքին։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 3, էջ 603

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]