Հրանտ Բատիկյան

Հրանտ Բատիկյան
Ծնվել է	դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910); Բաքու, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մարտի 31, 1983 (73 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	կենսաբան, գենետիկ և խմբագիր
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան և ՀՀ ԳԱԱ
Պաշտոն(ներ)	ռեկտոր և գլխավոր խմբագիր
Ալմա մատեր	Երևանի պետական համալսարան (1930) և Սանկտ Պետերբուրգի պետական ագրարային համալսարան
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1949)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Պարգևներ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Հրանտ Գևորգի Բատիկյան (դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910)^[1]^[2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - մարտի 31, 1983(1983-03-31)^[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[2]), հայ կենսաբան-գենետիկ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1950), պրոֆեսոր (1951), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Բաքվում։ 1926 թվականին ընդունվել է ԵՊՀ գյուղատնտեսական ֆակուլտետ, 1930 թվականին՝ Լենինգրադի (այժմ Սանկտ Պետերբուրգ) համամիութենական բուսաբուծության ինստիտուտի ասպիրանտուրա։ 1936 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական, 1950 թվականին՝ դոկտորական ատենախոսություն։ 1951 թվականին նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում։

Մինչև 1937 թվականն աշխատել է Լենինգրադի համամիութենական բուսաբուծության ինստիտուտում որպես ավագ գիտաշխատող։ 1937 թվականին վերադարձել է Հայաստան և գործուն մասնակցություն ունեցել ԽՍՀՄ ԳԱ հայկական մասնաճյուղի (Արմֆան) հիմնադրման աշխատանքներին։ Այստեղ նա սկզբում աշխատել է որպես գիտական քարտուղար, 1938-1940 թվականներին՝ Արմֆանի «Տեղեկագրի» խմբագիր, 1940-1941 թվականներին՝ նախագահության անդամ, ինչպես նաև տնօրենի՝ ակադեմիկոս Հովսեփ Օրբելու տեղակալ։ Միաժամանակ դասախոսել է ԵՊՀ-ում և գյուղատնտեսական ինստիտուտում։ 1943-1949 թվականներին եղել է Հայաստանի ԳԱ գենետիկայի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող։

1950-1980 թվականներին ղեկավարել է ԵՊՀ դարվինիզմի և գենետիկայի ամբիոնը, 1963 թվականին՝ հիմնադրել և ղեկավարել է նաև բջջաբանության պրոբլեմային լաբորատորիան։ 1950-1963 թվականներին և 1968-1978 թվականներին եղել է ԵՊՀ կենսաբանության ֆակուլտետի դեկան։ Այդ տարիներին նրա ջանքերով ստեղծվել են կենսաքիմիայի, հողագիտության և ագրոքիմիայի, կենսաֆիզիկայի ամբիոններ։

1963-1966 թվականներին եղել է ԵՊՀ ռեկտոր։

Հեղինակ է ավելի քան 150 գիտական աշխատությունների, ձեռնարկների և մենագրությունների։ Հիշարժան են նրա «Վեգետատիվ և սեռական հիբրիդների համեմատական ուսումնասիրությունը բույսերում» (ռուսերեն, Երևան, 1951) մենագրությունը, «Բույսերի գենետիկայի՝ սելեկցիայի հիմունքներով գործնական պարապմունքների ձեռնարկ» (Երևան, 1959) աշխատությունը։

Ավելի քան 30 տարի եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ «Հայաստանի կենսաբանական հանդես» (1954-1978) ամսագրի խմբագիր, միաժամանակ՝ ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի՝ գիտության և տեխնիկայի պետական կոմիտեին կից «Մարդը և կենսոլորտը» խորհրդի անդամ։

Վախճանվել է Երևանում^[3]^[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
↑ Կենսագրական հանարագիտարան, ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան, 2009, էջ 36-37։
↑ Ով ով է. Կենսագրական հանրագիտարան. Հայեր, Երևան, 2005, էջ 213։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրանտ Բատիկյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 307)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_1b6028f0d8296c44-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.

[3] Կենսագրական հանարագիտարան, ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան, 2009, էջ 36-37։

[4] Ով ով է. Կենսագրական հանրագիտարան. Հայեր, Երևան, 2005, էջ 213։

[1]

[2]

[3]

[4]