Հայերը Մեծ Բրիտանիայում

Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։
Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։
Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։

**Հայ-անգլիական հարաբերություններ**

Միացյալ Թագավորություն	Հայաստան

Մեծ Բրիտանիայում հայկական համայնքներ ստեղծվել են 1830-ական թվականներին Լոնդոնում, Մանչեստրում և Լիվերպուլում։ Առաջին հայերն այստեղ Կոստանդնուպոլսից և Հնդկաստանից ժամանած վաճառականներն էին։ 1870 թվականին Մանչեստրում կառուցվել է հայկական եկեղեցի (Սուրբ Երրորդություն)։ Մեծ Բրիտանիայի հայ գաղութն ստվարացել է Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո, երբ այնտեղ հաստատվել են Թուրքիայից, Արևմտյան Հայաստանից, Իրանից և Կովկասից գաղթած բազմաթիվ հայեր։ 1960-70-ական թվականներին հայերի հոսքը Մեծ Բրիտանիա ավելացավ հատկապես Կիպրոսից, Լիբանանից, Սիրիայից և Եգիպտոսից։

21-րդ դարի սկզբին հայերի թիվը մոտ 30 հզ է հիմնականում Լոնդոնում, Մանչեստրում, Լիվերպուլում, Բիրմինգհեմում, ինչպես նաև Էդինբուրգ, Բելֆաստ, Գլազգո քաղաքներում։

Լոնդոնում գործում է Հայ տունը, որը կազմակերպում է մշակութային միջոցառումներ։ Այնտեղ է գտնվում նաև 1992 թվականին բացված ՀՀ դեսպանատունը։ Համայնքում գործում է Հայ առաքելական 3 եկեղեցի և 1 Ավետարանական եկեղեցի։ Հայաստանեայց Առաքելական եկեղեցու Անգլիայի թեմի առաջնորդանիստը Լոնդոնի Սուրբ Սարգիս եկեղեցին է։ Մայրաքաղաքում և Մանչեստրում հայ մանուկների համար բացվել են նաև շաբաթօրյա և կիրակնօրյա դպրոցներ։ 1998 թվականից լույս է տեսնում Նոր սերունդի ձայն պարբերականը։ Գործում են նաև Անգլո-հայկական, Հայկական առաջադիմական, Լոնդոնի հայ երիտասարդաց միությունները, ՀԲԸՄ և ՀՕՄ-ի Լոնդոնյան մասնաճյուղերը և այլ կազմակերպություններ։

դ ք խ Հայկական սփյուռք

Նախկին ԽՍՀՄ (Ներքին սփյուռք)	Ադրբեջան (Բաքու / Շամախի / Շաքի / Նախիջևան) • Բելառուս • Էստոնիա • Թուրքմենստան • Լատվիա • Լիտվա • Ղազախստան • Ղրղզստան • Մոլդովա • Ռուսաստան (Մոսկվա/ Սանկտ Պետերբուրգ / Նոր Նախիջևան) • Վրաստան (Աբխազիա / Թբիլիսի / Ցխինվալ) • Տաջիկստան • Ուզբեկստան • Ուկրաինա ( Բելգորոդ-Դնեստրովսկի/ Թեոդոսիա / Ղրիմ)

Եվրոպա	Ալբանիա • Ավստրիա • Բելգիա • Բուլղարիա • Գերմանիա • Դանիա • Իսպանիա • Իտալիա (Հռավեննա/ Վենետիկ) • Լեհաստան • Հունաստան • Հունգարիա • Մալթա • Մեծ Բրիտանիա • Նիդերլանդներ • Նորվեգիա • Շվեդիա • Շվեյցարիա • Չեխիա • Ռումինիա • Սլովակիա • Ֆինլանդիա • Ֆրանսիա

Ամերիկա	ԱՄՆ (Բոստոն / Լոս Անջելես / Նյու Յորք / Չիկագո / Վաշինգտոն / Փրովիդենս ) • Արգենտինա • Բրազիլիա • Էկվադոր • Կանադա • Կուբա • Մեքսիկա • Չիլի • Վենեսուելա • Ուրուգվայ

Ասիա	Արաբական Միացյալ Էմիրություններ • Աֆղանստան • Բահրեյն • Թաիլանդ • Թուրքիա • Ինդոնեզիա • Իսրայել (Երուսաղեմ) • Իրան • Իրաք • Լիբանան • Կիպրոս • Հնդկաստան • Հորդանան • Ճապոնիա • Մալայզիա • Մյանմա • Չինաստան • Պակիստան • Սինգապուր • Սիրիա • Կատար • Քուվեյթ • Ֆիլիպիններ

Աֆրիկա	Եգիպտոս • Եթովպիա • Հարավ-Աֆրիկյան Հանրապետություն • Սուդան

Ավստրալիա	Ավստրալիա • Նոր Զելանդիա

Այլ նյութեր	Բնակավայրեր: (Նախկին ԽՍՀՄ): Արմյանսկ, Ուկրաինա • Հայկաձոր, Ռուսաստան • Նոր Նախիջևան, Ռուսաստան Բնակավայրեր: (Սփյուռք): Անջար, Լիբանան • Դեր Զոր, Սիրիա • Նոր Ջուղա, Իրան • Վաքըֆ, Թուրքիա • Քեսաբ, Սիրիա Եկեղեցիներ: Հայ Առաքելական Եկեղեցի • ( Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին • Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութիւն • Պատրիարքութիւն Հայոց յԵրուսաղէմ • Պատրիարքութիւն Հայոց Կոստանդնուպոլսոյ ) • Հայ Ավետարանական Եկեղեցի • Հայ Կաթողիկե Եկեղեցի Կուսակցություններ: Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն (ՀՅԴ) • Ռամկավար ազատական կուսակցություն (ՌԱԿ) • Սոցիալ դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցություն (ՍԴՀԿ) • Արմենական-Ռամկավար Ազատական Կուսակցություն Կազմակերպություններ: Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միություն (ՀԲԸՄ) • Հայ Մարմնամարզական Միություն (ՀՄՄ) • Հայ Մարմնակրթական Ընդհանուր Միություն (ՀՄԸՄ)