Կարմիր հսկա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Կարմիր գիգանտից)
Բետելգեյզեն՝ կարմիր գիգանտներից մեկը

Կարմիր հսկա կյանքի վերջնափուլին հասած աստղ։ Այս շրջանում վերջանում է աստղի վառելիքը՝ ջրածին, պակասում է էներգիայի արտադրությունը. աստղը սառչում է և կենտրոնաձիգ ձգողականության ուժի ներգործությամբ սկսում է սեղմվել, ինչի արդյունքում միջուկը սկսում է տաքանալ և տաքացնել աստղի ներքին շերտերը։ Տաքացած գազը սկսում է ընդարձակվել։ Աստղի տրամագիծը այս փուլում կարող է շեշտակի մեծանալ, ինչի արդյունքում աստղը դառնում է կարմիր հսկա։ Բայց դրա արդյունքում աստղի միջուկը դառնում է անկայուն և շատ վտանգավոր։ Էներգիայի սինթեզի համար այլևս ջրածին չկա, և աստղը սկսում է հելիում այրել և առաջացնել ածխածին։ Սրա հետևանքով դուրս է մղվում մեծ քանակով էներգետիկ ալիքներ, որոնք և ճեղքում են նրա արտաքին շերտերը և այն սկսում է կամաց-կամաց ցրվել։ Աստղը մահանում է։ Նրանից մնում է միայն շատ տաք և խիտ միջուկը։ Կարմիր հսկան դառնում է սպիտակ թզուկ։ Աջ կողմում պատկերված է այդ աստղերից մեկը՝ Բետելգեյզեն։ Այն լինելով կարմիր հսկա՝ շատ անկայուն է։ Այն կարող է ամեն վայրկյան պայթել, բայց կարող է պայթել նաև միլիոն տարի հետո։ Հավանականությունը, որ այս աստղը կպայթի այսօր կամ միլիոն տարի հետո, նույնն է։

Արեգակը 5-7 միլիարդ տարի հետո դուրս կգա հիմնական հաջորդականությունից և կսկսի վերածվել կարմիր հսկայի։ Արեգակը որպես կարմիր հսկա՝ Արեգակը կմեծանա այնքան, որ կկլանի Մերկուրին, Վեներան և, հնարավոր է նույնիսկ Երկիրը։