Կայքային հասանելիություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Կայքային հասանելիությունը դա ինտերնետային ծառայություններին և բովանդակությանը հաշմանդամների և տարեցների համար մուտքի խնդիրն է։ Այս չափանիշները սահմանվել են Web Accessibility Initiative (WAI) շրջանակներում World Wide Web Consortium (W3C) կողմից և վերոհիշյալ ծրագիրը պարտավորվում է ապահովել հատուկ կայքերի ստեղծումն ու պահպանումը իր ամբողջության մեջ, այսինքն՝ հատուկ մեթոդների կիրառում շահառուների համար և այս ամենը կիրառելու համար հատուկ քայլերի պլանավորում։

Չնայած, որ այս ամենը մեծ խթան է հանդիսանում ընդհանուր որակի կարգավորման համար, սական արդյունավետ հասանելիության աստիճանը ներկայումս շատ թույլ է։

Միջազգային հասանելիության չափանիշները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայքերի հասանելիությունը կախված է բազմաթիվ անկախ գործոններից՝

  • Կայքի բովանդակությունից այսինքն՝ տեղակատվության և փորձի ամբողջությունից, որը հաղորդվում է օգտագործողին մի անձի կողմից, որ այս ամենը պատրաստում է և տեղադրում է։
  • Հատուկ անձանցից, որ ստեղծում են բովանդակությունը և հանձնում ինտենետից օգտվողներին։
  • Ծրագրերի տեխնիկական օգնությունց, որոնք թույլ են տալիս էկրանի չափերը մեծացնել, տարբեր ֆորմատներով ֆայլեր կարդալ, և հատուկ տեխնիկայից՝ ստեղնաշարերի և այլ տեխնիկայի կիրառում։
  • Բովակդակության խմբագրման համար հատուկ ծրագրեր։
  • Կայքային հասանելիությունը խթանող ծրագրերից։
  • Բովանդակությունը խմբագրող հատուկ մարդկանցից, տեխնիկական օգնությունից, խմբագրման և այս ամենի հետազոտման համար հատում ծրագրերից և միջոցներից։

Որպեսզի հնարավոր լինի հասանելիությունը այս ամենի միջոցով, 1996 թ. ստեղծվել է WAI (Web Accessibility Initiative) ծրագիրը W3C կողմից։ Ծրագիրը հետամուտ է հետևյալ երեք կետերին՝

1. Բովանդակության ստեղծման միջոցները պետք է օգտագործվեն բոլորի կողմից և նպաստեն որպեսզի ստեղծված բովանդակությունը հասանելի լինի բոլորին։ Այսպիսով բոլոր նրանք ովքեր կստաձնեն այս գործը պետք է պահպանեն հատուկ կանոնակարգ, որը սահմանված է Authoring Tools Accessibility Guidelines-ում։
2. Հենց կայքում տեղադրված տեղեկատվությունը էլ պետք է լինի հասանելի։ Ինչը հանդիսանում է գլխավոր պայման այս ծրագրում և տեղեկատվության պահանջներն էլ ամբողջապես համակարգված են Web Content Accessibility Guidelines ։
3. Եվ վերջապես, որպեսզի բովանդակությունը հասանելի լինի բոլորին պետք է, որ օրինակ՝ ինտերնետային բրաուզերները օգտագործվեն բոլորի կողմից և հնարավոր լինի շահագործել այն հատուկ տեղեկատվությունը, որ տեղադրված է կայքում։