Լիպարիտ Սարգսյան

Լիպարիտ Սարգսյան
Ծնվել է	փետրվարի 5, 1938
Ծննդավայր	Վահագնի, Կիրովականի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել է	հունվարի 6, 2023 (84 տարեկան)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայաստան
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, արձակագիր և մանկագիր
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Կրթություն	Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան (1962)
Անդամակցություն	ՀԳՄ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Պարգևներ	և Հայաստանի մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ
	Լիպարիտ Սարգսյան Վիքիդարանում
	Liparit Sargsyan Վիքիպահեստում

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Սարգսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Լիպարիտ Տիգրանի Սարգսյան (փետրվարի 5, 1938(1938-02-05), Վահագնի, Կիրովականի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - հունվարի 6, 2023(2023-01-06)^[1], Երևան, Հայաստան), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, մանկագիր։ Հայաստանի գրողների միության անդամ 1974 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1938 թվականի փետրվարի 5-ին ՀԽՍՀ Գուգարքի շրջանի Վահագնի գյուղում (այժմ՝ Լոռու մարզ)։ 1962 թվականին ավարտել է Երևանի Խ․ Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական համալսարանի պատմալեզվագրական ֆակուլտետը։ 1962-1963 թվականներին աշխատել է Կիրովականի միջշրջանային «Փարոս», 1963-1966 թվականներին՝ Երևանի Հայէլեկտրագործարանի «Էլեկտրամեքենաշինարար», 1966-1973 թվականներին՝ «Պիոներ կանչ» թերթերում։ Եղել է «Պիոներ» ամսագրի բաժնի վարիչ (1973-1974), պատասխանատու քարտուղար (1974-1977): 1977-1994 թվականներից աշխատել է «Սովետական գրող» հրատարակչությունում՝ որպես մանկապատանեկան գրականության բաժնի ավագ խմբագիր։ Մեծերի համար լույս է ընծայել մի շարք գրքեր՝ «Մենախոսություն» (1990), «Արմատահան ծառեր» (1991), «Սիրտս քեզ եմ բացում» (1998), «Խաչված ճակատագիր» (2000), «Հող և հաց» (2003), «Ցորնաշեղջ» (2004), «Հազարադուռ աշխարհ» (2008): 1974 թվականից Հայաստանի գրողների միության անդամ է։ «Արմատահան ծառեր» արձակ ժողովածուի համար 1991 թվականին արժանացել է Հայաստանի գրողների միության Ստեփան Զորյանի անվան մրցանակի։ 2006 թվականին «Վահեի երգը» մանկական գրքին շնորհվել է ՀԳՄ Վախթանգ Անանյանի անվան մրցանակ։ 2008 թվականին ծննդյան 70-ամյակի առթիվ արժանացել է ՀՀ վարչապետի հուշամեդալի, մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալի, ՀԳՄ «Գրական վաստակի համար» մեդալի և այլ պարգևների։ 1994 թվականից դասախոսել է Երևանի «Գալիք», Աբովյանի «Գրիգոր Նարեկացի» համալսարաններում։ Ղեկավարել է նաև Երևանի Ավետիք Իսահակյանի անվան կենտրոնական գրադարանի «Բողբոջներ» գրական ստուդիան։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա բազմաժանր գրող է, հեղինակ բանաստեղծությունների, տրիոլետների, պատմվածքների, վիպակների, որոնք պարբերաբար տպագրվում են հայաստանյան մամուլում։ Նրա ստեղծագործությունները հասցեագրված են մեծահասակներին, պատանի և մանուկ ընթերցողներին։ Թարգմանվել է ռուսերեն, անգլերեն, բելառուսերեն, լիտվերեն, սերբերեն և այլ լեզուներով։ Նրա տեքստերով գրված երգերը հնչում են ռադիոյով և հեռուստատեսությամբ։ Շուրջ 40 գրքի հեղինակ է։ Լույս են տեսել Լ. Սարգսյանի «Սպասումներ» (1967), «Սարի աղբյուր» (1970), «Մի բուռ ցորեն» (1974), «Փաթիլի երգը» (1974), «Ճյուղը կոտրած խնձորենին» (1976), «Մարդ և հող» (1978), «Զորավոր կաղնին» (1981), «Ակոս» (1983 թ.) բանաստեղծությունների և պատմվածքների ժողովածուները։ Լիպարիտ Սարգսյանի տեղծագործությունների թեման հայրենի բնությունն է, աշխատավոր մարդու և հողի բարեկամությունը։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քառյակներ, Էդիթ պրինտ, 2018, 95 էջ^[2]։
Արդար ճանապարհ, Էդիթ պրինտ, 2016, 174 էջ^[3]։
Արարման խորհուրդ, (բանաստեղծություններ), Երևան, 2013։
Հիշողության արահետներով (հուշակնարկներ, էսսեներ, գրախոսականներ), Երևան, 2010։
Մեզ մեր հավատն է պահել։ Քառյակներ, Զանգակ-97, 2006, 118 էջ^[4]։
Մանկության արահետ, Զանգակ-97, 2004, 95 էջ^[5]
Հող և հաց (բանաստեղծություններ), Երևան, 2003^[6]։
Ցորնաշեղջ, Հայաստան, 2003, 181 էջ^[7]
Խաչված ճակատագիր, Զանգակ-97, 2000, 141 էջ^[8]։
Արմատահան ծառեր (վիպակներ, պատմվածքներ), Երևան, 1991։
Մենախոսություն, Խորհրդային գրող, 1990, 270 էջ^[9]։
Ծույլ հավը, Արևիկ, 1988, 45 էջ^[10]։
Վահագնի (վիպակ պատանիների համար), Երևան, 1986։

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգրիկուլիև Կայում։ Հովվի արահետը.- Երևան։ Սովետական գրող, 1983.- 52 էջ։
Ի սկզբանէ էր բանն=In the beginning was the word: [Բանաստեղծություններ՝ անգլերեն և հայերեն զուգադիր թարգմանությամբ].- Երևան։ Ապոլոն, 2013.- 440 էջ։
Իմ Դաղստան.- Երևան։ Սովետական գրող, 1980.- 332 էջ.- Բովանդ-ից՝ Ստեղծագործությունների մի մասը։
Իվանով Կրասարմ։ Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն։ Տեղեկագիրք.- Երևան։ Հայաստան, 1983.- 136 էջ։
Լեոնով Ալեքսեյ Ա. Արեգակնային քամի.- Երևան։ Սովետական գրող, 1983.- 55 էջ։
Ծիածան /Կազմ.՝ Հ. Սևան, Ս. Մուրադյան.- Երևան։ Սովետական գրող, 1982.- 184 էջ.- (ԽՍՀՄ գրողների բանաստեղծություններ)։
Կոչևսկի Վիկտոր։ Ցոլքեր.- Երևան։ Հայաստան, 1973.- 212 էջ։
Պոդգորեց Վ., Սպիտակ գնչուն։ Վիպակ, Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 128 էջ։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մովսես Խորենացու մեդալ, 2020^[11]։
Ավետիք Իսահակյանի անվան մրցանակ «Արդար ճանապարհ» գրքի համար, 2016^[12]
Ծննդյան 70-ամյակի և գրական վաստակի համար ՀՀ վարչապետի հուշամեդալ, 2008
ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ, 2008
Հայաստանի գրողների միության «Գրական վաստակի համար» մեդալ, 2008
«Արմատահան ծառեր» վիպակների և պատմվածքների ժողովածուի համար ՀԳՄ Ստեփան Զորյանի անվան մրցանակ, 1992
Ֆրիտյոֆ Նանսենի անվան մեդալ ^[13]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Մահացել է բանաստեղծ, մանկագիր Լիպարիտ Սարգսյանը
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ (2018). Քառյակներ. Ēditʻ Print. ISBN 9789939752143.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ (2016). Արդար ճանապարհ. Ēdit Print. ISBN 9789939750613.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2006). Մեզ մեր հավատն է պահել։ Քառյակներ. Զանգակ-97. ISBN 9789994111473.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2004). Մանկության արահետ։ Վիպակ, պատմվածքներ. Զանգակ-97. ISBN 9789993028758.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2003). Հող եւ հաց։ Բանաստեղծությունների ընտրանի. Զանգակ-97. ISBN 9789993024507.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2003). Ցորնաշեղջ. Հայաստան. ISBN 9785540019095.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2000). Խաչված ճակատագիր. Զանգակ-97. ISBN 9789993020905.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (1990). Մենախոսություն. Խորհրդային գրող. ISBN 9785550004678.
↑ Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (1988). Ծույլ հավը։ Բանաստեղծություններ. Արեւիկ. ISBN 9785807700438.
↑ «Հանրապետության նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». www.president.am. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
↑ «Գրողների միության ամենամյա մրցանակաբաշխության հաղթողները պարգեւատրվեցին». Երկիր Մեդիա (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 9-ին.
↑ Սարգսյան//01 հուլիսի 2014

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 222)։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լիպարիտ Սարգսյան» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լիպարիտ Սարգսյան» հոդվածին։

[_bb5686cd9585e2b9-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Մահացել է բանաստեղծ, մանկագիր Լիպարիտ Սարգսյանը

[2] Սարգսյան, Լիպարիտ (2018). Քառյակներ. Ēditʻ Print. ISBN 9789939752143.

[3] Սարգսյան, Լիպարիտ (2016). Արդար ճանապարհ. Ēdit Print. ISBN 9789939750613.

[4] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2006). Մեզ մեր հավատն է պահել։ Քառյակներ. Զանգակ-97. ISBN 9789994111473.

[5] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2004). Մանկության արահետ։ Վիպակ, պատմվածքներ. Զանգակ-97. ISBN 9789993028758.

[6] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2003). Հող եւ հաց։ Բանաստեղծությունների ընտրանի. Զանգակ-97. ISBN 9789993024507.

[7] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2003). Ցորնաշեղջ. Հայաստան. ISBN 9785540019095.

[8] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (2000). Խաչված ճակատագիր. Զանգակ-97. ISBN 9789993020905.

[9] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (1990). Մենախոսություն. Խորհրդային գրող. ISBN 9785550004678.

[10] Սարգսյան, Լիպարիտ Տիգրանի (1988). Ծույլ հավը։ Բանաստեղծություններ. Արեւիկ. ISBN 9785807700438.

[11] «Հանրապետության նախագահի հրամանագրերը - Փաստաթղթեր - Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ». www.president.am. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.

[12] «Գրողների միության ամենամյա մրցանակաբաշխության հաղթողները պարգեւատրվեցին». Երկիր Մեդիա (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 9-ին.

[13] Սարգսյան//01 հուլիսի 2014

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]