Լատիներեն արտահայտությունների ցանկ «V»

Սա աշխարհ լեզուների մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Այս էջը ներկայացնում է ամենատարածված լատիներեն արտահայտությունների հայերեն թարգմանությունները։ Ընդգրկված արտահայտություններից շատերն իրենք նույնպես թարգմանված են հին հունարեն հռետորական արտահայտություներից, քանզի Հին Հունաստանում գրականությունը և հռետորական արվեստը մի քանի հարյուրամյակ ավելի վաղ են զարգացել քան Հին Հռոմում։

Այս ցանկի մեջ ընդգրկված է V տառը։ Հիմնական ցանկն ամբողջությամբ տես՝ Լատիներեն արտահայտությունների ցանկ (ամբողջը) էջում։

Բովանդակություն
A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · ամբողջը
Հղումներ

V[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լատիներենը	Թարգմանությունը	Ծանոթագրություններ
vade ad formicam	«Մրջյունի մոտ գնա՛...»	Բիբլիական արտահայտություն Առակների գրքից։ Լրիվ խոսքը այսպես է հնչում. «Մրջյունի մոտ գնա՛, ո՛վ ծույլ, նախանձի՛ր նրա գործերին և իմաստուն եղիր նրանից ավելի»^[1]։
vade mecum	«Արի ինձ հետ»	«Վադեմեկում»-ը մի բան է, որը մարդ միշտ իր հետ է պահում, օրինակ տեղեկատուն կամ ուղեցույցը։
vade retro Satana	«Հետ գնա, Սատանա...»	Չարհալած բացականչություն, որը կոչված է հեռու վանել չարքերին կամ սատանային, հաճախ օգտագործվում է ի արձագանք գայթակղության։ Սերում է ժամանակին տարածված Միջնադարյան Կաթոլիկ էքզորսիզմային բանաձևրց, և գալիս է Հիսուսի կողմից Սուրբ Պետրոսին հղված կշտամբանքից, Ավետարան ըստ Մարկոսի 8։ 33^[2], «vade retro me Satana» («Ետևս գնա, սատանա, որովհետև դու աստծո բաները չես խորհում, այլ մարդկանց»). Պորտուգալական մի ժամանակակից կարգախոս ծաղրաբար վերաշարադրել է արտահայտությունը. «Vai de metro, Satanás» («Գնա մետրոյով, սատանա»։).
vae victis	"Վայ պարտվածներին…"	Վերագրվում է Livy to Brennus, the chief of the Gauls, while he demanded more gold from the citizens of the recently-sacked Rome in 390 BC.
vanitas vanitatum omnia vanitas	"ունայնությունների ունայնություն, ամեն ինչ ունայնություն է"	Վուլգատից, Ժողովող, 1։ 2.
Varietas delectat	«Բազմազանությունը հաճելի է։ »
vaticinium ex eventu	"դեպքից հետո կատարված կանխագուշակություն"	Մի կանխագուշակություն, որն իբր գրվել է իր նկարագրած իրադարձություններից առաջ, մինչդեռ փաստացիորեն գրվել է դրանցից հետո։
vel non	"թե ոչ"	Իրավաբանական եզր է. այլընտրանքների ամփոփում, օրինակ "օրենքի այս պահանջը գործում է անկախ այն հանգամանքից, հանդիսանում է պատասխանողը տվյալ երկրի քաղաքացի, vel non (թե ոչ)։
veni, vidi, vici	Եկա, տեսա, հաղթեցի	Մ.թ.ա. 47 թ. Պոնտոսի Փարնակես II արքայի դեմ տարած հաղթանակը նկարագրող Հռոմի սենատին ուղարկված հաղորդագրությունն է, որը վերագրվում է Հուլիոս Կեսարին։
via	"միջոցով"	Գործածական է անգլերենում «միջոցով», «ճանապարհով» իմաստով, օրինակ՝ "I'll contact you via e-mail."

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Մ.Ա.Ս.Է. Աստվածաշունչ, Առակներ 6։6
↑ Մ.Ա.Ս.Է. Աստվածաշունչ, Ավետարան ըստ Մարկոսի 8։33

Ծանոթագրություններ[խմբագրել կոդը]

Լատիներեն արտահայտությունների հիմնական զանգվածը վերցված է 1728 թ. հրատարակված «Կիկլոպեդիա կամ արվեստների և գիտությունների ունիվերսալ բառարան» հրատարակությունից, (en:Cyclopaedia, or Universal Dictionary of Arts and Sciences), որն ամբողջությամբ հանրային օգտագործման տիրույթում է։
Հոդվածում ընդգրկված են նաև արտահայտություններ Ա.Ս.Ղարիբյանի խմբագրությամբ Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայի լեզվի ինստիտուտի կողմից 1958 թ. հրատարակված Ռուսերեն հայերեն քառահատոր բառարանի 4րդ հատորին հավելված լատիներեն արտահայտությունների ցանկից։
Adeleye, Gabriel G. (1999). World Dictionary of Foreign Expressions. Ed. Thomas J. Sienkewicz and James T. McDonough, Jr. Wauconda, IL։ Bolchazy-Carducci Publishers, Inc. ISBN 0865164223.
John Hardo Modern Catholic Dictionary.
Stone, Jon R. (1996). Latin for the Illiterati. London & New York։ Routledge. ISBN 0415917751.

[1] Մ.Ա.Ս.Է. Աստվածաշունչ, Առակներ 6։6

[2] Մ.Ա.Ս.Է. Աստվածաշունչ, Ավետարան ըստ Մարկոսի 8։33

[1]

[2]