Ժորդի Սավալ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժորդի Սավալ
Բնօրինակ անունկատ.՝ Jordi Savall i Bernadet
Ի ծնե անունJordi Savall i Bernadet
Ծնվել էօգոստոսի 1, 1941(1941-08-01)[1] (82 տարեկան)
Իգուալադա[2]
Երկիր Իսպանիա
Ժանրերearly music?[3]
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժշտագետ, դիրիժոր, վիոլահար, ուսուցիչ և թավջութակահար
Գործիքներվիոլա
ԼեյբլAlia Vox?
ԿրթությունConservatori Superior de Música del Liceu
ԱնդամակցությունHespèrion XXI?
ԱմուսինMaria Bartels?[4]
Պարգևներ
Արվեստների և գրականության շքանշանի կոմանդոր, Արվեստի և գրականության շքանշանի սպա, Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ,

Լեոնի Սոնինգի մրցանակ (2012)

, Սան Ժորդիի Խաչ,
, Կատալոնիայի խորհրդարանի մեդալ,

«Սեզար» մրցանակ ֆիլմի լավագույն երաժշտության համար (1992)

,

Լուի Կառուլայի անվան մրցանակ (2000)

,

գեղարվեստի ոսկե մեդալ (2016)

, «Կերպարվեստի ոլորտում վաստակի համար» ոսկե մեդալ,

Վիկտուար դե լյա մյուզիք (2002)

,

Ազգային երաժշտական մրցանակ (2014)

,

Հենդելի մրցանակ (2009)

,

Ուտրեխտի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

,

Բազելի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

,

Լուվենի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտոր

,

Guardó Pau Casals? (2017)

,

Կատալոնիայի խորհրդարանի պատվավոր շքանշան (2003)

,

Canigó Award? (2019)

,

Բարսելոնայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (նոյեմբերի 27, 2006)

,

Թագավորական ֆիլհարմոնիկ ակադեմիայի ոսկե մեդալ

և

Prat de la Riba Award? (2021)

 Jordi Savall Վիքիպահեստում

Ժորդի Սավալ ի Բերնադետ (կատ.՝ Jordi Savall i Bernadet, օգոստոսի 1, 1941(1941-08-01)[1], Իգուալադա[2]), կատալոնացի դիրիժոր։ Նվագում է (վիոլա դա գամբա) գործիքի վրա։ Հայտնի է առավելապես որպես հին եվրոպական, բարոկկո ոճի, ինչպես նաև ավանդական հայկական երաժշտության կատարող։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Բարսելոնայի կոսերվատորիայում (թավջութակ), որտեղ ծանոթացել է ապագա կնոջ՝ երգչուհի Մոնթսերրաթ Ֆիգերասի հետ։ Փարիզում լինելու ժամանակ Ազգային գրադարանում հայտնավերել է Մարենա Մարեի ձեռագրերը, որոնց կատարման համար նա սկսում է վիոլա դա գամբայով նվագել սովորել։ Շարունակել է իր ուսմունքը բազելյան Schola Cantorum-ում։ 1970 թվականին վիոլա դա գամբա նվագելով հաջողակ կարիերա է սկսել։ Քննադատների կողմից համարվում է հին երաժշտության լավագույն մեկնաբաններից մեկը։ Ստեղծել է Hespèrion XX (ներկայումս՝ Hesperion XXI) վաղ երաժշտության համույթը։

2012 թ. լույս է տեսել Սավալի «Հայկական ոգի» (Esprit d'Arménie) ձայնասկավառակը, որտեղ հավաքված են հայկական ավանդական մեղեդիներ։ Ըստ բրիտանական «Թայմս» ամսագրի երաժշտական քննադատի «Մտասևեռող և ողբերգական այս ձայնասկավառակը երկակի ողբ է` Ժորդի Սավալի հանգուցյալ կնոջ՝ երգչուհի Մոնսերատ Ֆիգուերասի, որը հայկական երաժշտություն էր սիրում, ինչպես նաև Հայաստանի համար՝ իր արտաքին նվաճման և կոտորածների երկար պատմությամբ։... Այն հիպնոտիկ և նրբին մելամաաղձոտ է»[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #123640873 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  3. Spotify (գերմ.) — 2006.
  4. La boda de Jordi Savall (կատ.) // La VanguardiaBarcelona: La Vanguardia Ediciones, 2017. — ISSN 1133-4835
  5. “Haunting and tragic, this CD is a double-lament — for Jordi Savall’s late wife, the singer Montserrat Figueras, who loved Armenian music, and for Armenia, with its long history of foreign subjugation and massacre...It is hypnotic and exquisitely melancholic.” Jordi Savall: Armenian Spirit

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]