Ընկերության մարքեթինգային միջավայր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մարքեթինգային միջավայրն այն սուբյեկտներն ու ուժերն են, որոնք գործում են ընկերության սահմաններից դուրս և ազդում են ընկերության ղեկավարության՝ գործընկերների հետ հաջող հարաբերությունները պահպանելու և զարգացնելու հնարավորությունների վրա։ Մարքեթինգային միջավայրը բաժանվում է երկու մասի՝ միկրոմիջավայրի և մակրոմիջավայրի։ Մարքեթինգային միկրոմիջավայրն այն ուժերն են, որոնք գործում են ընկերության մոտակա շրջապատում և անմիջականորեն ազդում են ընկերության՝ իր հաճախորդներին սպասարկելու ունակությունների վրա։ Մարքեթինգային մակրոմիջավայրն այն հզոր գործոններն են, որոնք ձևավորում են հնարավորություններ և ազդում են ընկերության մակրոմիջավայրի վրա[1]։

Ընկերության վրա ազդում են ինչպես ուղղակի գործոններ, այնպես էլ անուղղակի ազդեցության գործոններ, որոնք ներկայացվում են ընկերության մակրոմիջավայրը։ Ընկերության մակրոմիջավայրը ձևավորում են ժողովրդագրական, մշակութային, քաղաքական, բնական, գիտատեխնիկական և տնտեսական միջավայրերը։
Ժողովրդագրական գործոններն են բնակչության թվաքանակը, դրա աճի տեմպերը, բնակչության սեռատարիքային կազմը և դրանում ընթացող փոփոխությունները, ծնելիության և մահացության մակարդակը, կյանքի միջին տևողությունը, պետության մեջ ընտանիքների թիվը, ընտանիքների կազմը և կառուցվածքը, արտագաղթը, ներգաղթը և դրանց ազդեցությունը, կրթության մակարդակը և դրա աճի տեմպերը, ինչպես նաև բնակչության բազմազանությունը։
Աշխարհի մասշտաբով բնակչության թվաքանակի մեծացումը հանգեցրել է մի շարք գլոբալ հիմնախնդիրների, որոնք կապված են աշխարհի բնակչությանը սննդամթերքով ապահովելու հետ։ Աշխարհի մասշտաբով դա հանգեցրել է սննդամթերքի գների աննախադեպ բարձրացմանն ու սննդամթերքի արտադրության ծավալների մեծացմանը։
Տնտեսական միջավայրը ձևավորում է այն գործոնները, որոնք ազդում են սպառողների գնողունակության և սպառողական ծախսերի կառուցվածքի վրա։ Հիմնականում ուսումնասիրվում են բնակչության միջին եկամուտները, դրանց բաշխումը հասարակության տարբեր շերտերի միջև, գնաճի տեմպերը և սպառողական ծախսերի մեծությունը, կազը ու կառուցվածքը։
Հայաստանի բնակչության սպառողական ծախսերի զգալի հատվածը բաժին է ընկնում պարենամթերքների ձեռք բերմանն ու կոմունալ ծառայությունների վճարմանը՝ կապված է բնակչության ցածր եկամուտների հետ։
Շրջակա միջավայրը ձևավորում են բնական ռեսուրսերը, որոնք անհրաժեշտ են ապրանքների և ծառայությունների արտադրության համար։ Շրջակա միջավայրի ուսումնասիրման առումով կարևոր է աղտոտվածության, ռեսուրսների սահմանափակության, հումքի և էներգառեսուրսների գների վերլուծությունը։
Գիտատեխնիկական միջավայրը ձևավորում են օրենքները, պետական հաստատություններն ու ազդեցության խմբերը, որոնք ազդում են մարդկանց և ընկերությունների վրա և սահմանափակում են նրանց գործունեությունը։
Քաղաքական միջավայրի գործոններից են նաև պետական մարմինները, որոնք իրականացնում են պետական տնտեսական քաղաքականությունը։
Մշակութային միջավայրը հասարակական ինստիտուտների և այլ ուժերի ամբողջությունն է, ինչն ազդում է հասարակության արժեքների, համոզմունքների, նախապատվությունների և գործողությունների վրա։
Հիմնական մշակութային արժեքներն արտահայտվում են մարդկանց իրենց մասին, ուրիշների մասին, կազմակերպությունների ու շրջակա միջավայրի մասին ունեցած պատկերացումների, ինչպես նաև ընտանիքի, հասարակության ու աշխարհի մասին ձևավորած մոտեցումների միջոցով։
Արտաքին միջավայրի կառավարումը մոտեցում է, երբ ընկերությունը մարքեթինգային միջավայրին հետևելու և դրա փոփոխություններին արձագանքելու փոխարեն ակտիվ գործողություններ է ձեռնարկում այն ձևավորող գործոնների կամ դրանց խմբերի վրա ազդելու ուղղությամբ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «ՀՊՏՀ մարքեթինգի ամբիոնի կողմից «Մարքեթինգի հիմունքներ» ուսումնական ձեռնարկ, ամբիոնի վարիչ, տ. գ. դ., պրոֆեսոր Արարատ Զաքարյան էջ 116». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 16-ին.