Դեյցիա շքեղ

Դեյցիա շքեղ
Դեյցիա շքեղ
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին	Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Հոնածաղկավորներ (Cornales)
Ընտանիք	Դրախտավարդազգիներ (Hydrangeaceae)
Ցեղ	Դեյցիա (Deutzia)
Տեսակ	Դեյցիա շքեղ (D. gracilis)
Միջազգային անվանում
Deutzia gracilis Siebold & Zucc.
Կարգավիճակ
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Քիչ մտահոգող տեսակ

Դեյցիա շքեղ (լատին․՝ Deutzia gracilis), դրախտավարդազգիների ընտանիքի, դեյցիա ցեղի բույս։

Նկարագրություն

Տերևաթափ թուփ է՝ մինչև 1,5 մ բարձրությամբ, աղեղնաձև կորացած ճյուղերով, որոնք սկզբնական շրջանում ծածկված են աղվամազով, սակայն հետագայում զրկվում են դրանից։ Սկզբնական շրջանում կեղևը դեղնադարչնավուն է, գրեթե մոխրագույն։ Տերևները երկարավուն նշտարաձև են, սրածայր, 3-6 սմ երկարությամբ։ Ծաղկաբույլերը 4-9 սմ երկարությամբ ուղղաձիգ հուրաններ են կամ ողկույզներ։ Ծաղիկները սպիտակ են, 1,5-2 սմ տրամագծով, տուփիկը գնդաձև է։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտուղները հասունանում են հոկտեմբերին։ Բարձր լեռնային շրջաններում ցրտահարվում է։ Լուսասեր է, բավականին խոնավասեր, վնասատուներով և հիվանդություններով քիչ է վարակվում, ջերմասեր է, պահանջկոտ չէ հողի նկատմամբ։

Տարածվածություն

Բնական պայմաններում շքեղ դեյցիան տարածված է Ճապոնիայի լեռների խառն անտառներում, թփուտներում, ժայռուտներում։ Հայաստանում ներկայումս Երևանից բացի հանդիպում է Վանաձորի, Իջևանի, Բյուրականի, Գյուլագարակի դեկորատիվ տնկարկներում։ Հեռանկարային է ծովի մակարդակից մինչև 1 700 մ բարձրություն ունեցող շրջանների համար։

Կիրառություն

Հայաստան է ներմուծվել 50-ական թվականներին, Երևանի կանաչապատման տեսակաշարը համալրելու նպատակով։ Առանձնապես բարձր է գնահատվել շքեղ դեյցիայի լիաթերթիկ ծաղիկներ ունեցող այլատեսակը, որը հետագայում լայն տարածում է գտել։

Ծանոթագրություններ

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեյցիա շքեղ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դեյցիա շքեղ» հոդվածին։