Գործիական հոլով

Գործիական հոլով (լատին․՝ casus instrumentalis), ցույց է տալիս անձ կամ առարկա, որի միջոցով կամ որով կատարվում է գործողությունը։

Օրինակներ

Լեզու	Ուղղական հոլովաձև	Գործիական հոլովաձև
Հայերեն	մարդ	մարդով
Ռուսերեն	человек	человеком
Ուկրաիներեն	людина	людиною
Չեխերեն	člověk	člověkem
Լատվիերեն	cilvēks	ar cilvēku

Գործածություն

Ժամանակակից հայերենում գործիական հոլովաձևը կազմվում է ուղղական կամ սեռական հոլովաձևերից՝ ով կամ բ վերջավորությունների ավելացմամբ։ Վերջինս ավելանում է Ա ներքին հոլովման պատկանող բառերին։

Գործիական հոլովաձևով դրված բառը նախադասության մեջ կարող է լինել՝

• Միջոցի անուղղակի խնդիր - Հրաշագործ էին և զանազան ավետարաններ, նարեկներ, որոնք գրված էին սուրբ մարգերի գրիչով: (Րաֆֆի)
• Ներգործող անուղղակի խնդիր - Չնայելով որ Արագածը, Արայի լեռը և նույնիսկ Եռաբլուրը պատած էին դեռ ձյունով, այնուամենայնիվ Անբերդու գավառը ծածկվել էր կանաչով։ (Մուրացան)
• Սահմանափակման անուղղակի խնդիր - Դեռ չէր դադարել ծերունի Սպարապետի համհարզը լինելուց, թեպետ տարիքով պակաս չէր նրանից: (Մուրացան)
• Տեղի պարագա - Դատաստանից փախածները նրա մոտ էին ծածկվում, սարերով անցնող ավազակային խմբերը նրա հարկի տակ էին ապաստան գտնում։ (Հովհաննես Թումանյան)
• Ժամանակի պարագա - Սակայն ամաչկոտ Արեգակն այժմ էլ Մարդուց էր քաշվում ցերեկով շրջել: (Հովհաննես Թումանյան)
• Ձևի պարագա - Նա հրամայում է ինձ՝ հեռանալ արքայական գահից, փառքերից, պերճությունից և քաշվել, առանձնանալ մի անապատ, լալ այնտեղ իմ մեղքերը և խստամբեր ճգնությամբ քավել նրանց։ (Մուրացան)
• Հիմունքի պարագա - Մյուսը` Հուսիկը սպանվեցավ եկեղեցում Տիրան թագավորի հրամանով, որի փեսան էր: (Րաֆֆի)
• Նպատակի պարագա - Նա կարևոր գործով էր եկել քաղաք:
• Միասնության պարագա - Քո ամբողջ ազգով անց պիտի կենաս իմ թրի տակով:
• Չափի պարագա - Ճանապարհը լայնացրին կես մետրով:
• Որոշիչ - Բրնձով փլավ։