Բելառուսում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բելառուսի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում ներառված են չորս հուշարձաններ (2014 թվականի դրությամբ), որ կազմում է Բելառուսի հուշարձանների ընդհանուր թվի 0,4 %-ը։ Երեք հուշարձաններցանկում ընդգրկված են մշակութային չափանիշներով, իսկ մեկը բնության հուշարձան է, որը ճանաչվել է առանձնահատուկ գեղեցկության ու գեղագիտական կարևորության բնության ֆենոմեն (չափանիշ vii)։ Բացի այդ՝ 2014 թվականի դրությամբ Բելառուսի տարածքում գտնվող 10 օբյեկտներ համարվում են համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելու թեկնածուներ[1]։ 1988 թվականի հոկտեմբերի 12-ին Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միությունը,որի կազմում էր այն ժամանակ Բելառուսը, ընդունում է Մշակութային ու բնության համաշխարհային ժառանգության պահպանության մասին կոնվենցիա[2]. Սակայն Բելառուսի տարածքում գտնվող առաջին հուշարձանն այդ ցանկում ընդգրկվում է միայն 1992 թվականին՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության կոմիտեի 16-րդ նստաշրջանում, երբ Բելառուսն արդեն անկախ պետություն էր։

Ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցանկում օբյեկտները ներկայացված են ըստ Բելառուսի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում ընդգրկման տարեթվի։

# Պատկեր Անվանում Տեղադրություն Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ընդգրկման տարին Չափանիշ
1 Բելավաժսկայա Պուշչա
(բելառուս․՝ Белавежская пушча)
Մոտակա քաղաք՝ Կամենեց
Մարզ՝ Բրեստի
(Լեհաստանի հետ համատեղ )
1992, 2014 33 vii
2 Միրի ամրոց
(բելառուս․՝ Мірскі замак)
Գյուղաքաղաք՝ Միր
Մարզ՝ Գրոդնոյի
XVI-XVII դդ. 2000 թվական 625 ii, iv
3 Ստրուվե աղեղ
(բելառուս․՝ Дуга Струвэ)
(5 կետ)
Մարզեր՝ Գրոդնոյի, Բրեստի
(Լատվիայի , Լիտվայի , Մոլդովայի , Նորվեգիայի , Ռուսաստանի , Ուկրաինայի , Շվեդիայի , Էստոնիայի հետ համատեղ)
XIX դար 2005 թվական 1187 ii, iii, vi
4 Ռադզիվիլների ապարանքը Նեսվիժում
(բելառուս․՝ Палацава-паркавы комплекс Радзівілаў у Нясвіжы)
Քաղաք՝ Նեսվիժ
Մարզ՝ Մինսկի
XVI դար 2005 թվական 1196 ii, iv, vi

Նախնական ցանկը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցանկում նշված են ըստ ընդգրկման տարեթվի։ Տվյալ ցանկում ներկայացված են Բեառուսի կողմից առաջարկված թեկնածուներ, որոնցից պիտի ընտրվեին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելիք հուշարձանները։

# Պատկեր Անվանում Տեղադրություն Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ընդգրկման տարեթիվ Չափանիշ
1 Ավգուստովի ջրանցք
(բելառուս․՝ Аўгустоўскі канал)
Մոտակա բնակավայր՝ Սոպոցկին
Մարզ՝ Գրոդնոյի
XIX դար 2004 թվական 1892 i, iii
2 Սոֆյայի տաճարը Պոլոցկում
(բելառուս․՝ Сафійскі сабор)
Քաղաք՝ Պոլոցկ
Մարզ՝ Վիտեբսկի
1030—1060 թթ.
ամբողջական վերակառուցում՝ 1738—1750 թթ.
2004 թվական 1893 i, ii
3 Կամենեցի աշտարակ
(բելառուս․՝ Камянецкая вежа)
Քաղաք՝ Կամենեց
Մարզ՝ Բրեստի
1271—1288 թթ. 2004 թվական 1894 i, ii, iii
4 Բորիսոգլեբի տաճարը Գրոդնոյում
(բելառուս․՝ Гродзенская Барысаглебская царква)
Քաղաք՝ Գրոդնո
Մարզ՝ Գրոդնոյի
1183 թվական 2004 թվական 1895 i, ii
5 Սուրբ Նիկոլայի մենաստանը Մոգիլյովում
(բելառուս․՝ Манастыр Св. Мікалая)
Քաղաք՝ Մոգիլյով
Մարզ՝ Մոգիլյովի
XVII դար 2004 թվական 1896 i
6 Բրեստիամրոց
(բելառուս․՝ Брэсцкая крэпасць)
Քաղաք՝ Բրեստ
Մարզ՝ Բրեստի
1833—1842 թթ. 2004 թվական 1897 i, ii, iii
7 Գոմելի ապարանքային համալիր
(բելառուս․՝ Гомельскі палацава-паркавы ансамбль)
Քաղաք՝ Գոմել
Մարզ՝ Գոմելի
XVIII—XIX 2004 թվական 1898 i, ii
8 Պաշտպանական տիպի կրոնական կառույցներ Բելառուսում, Լեհաստանում ու Լիտվայում
(բելառուս․՝ Абарончы храм)
Մարզ՝ Մինսկի, Բրեստի XVI դար 2004 թվական 1899 i
9 Անկախության պողոտա ճարտարապետական համալիր
(բելառուս․՝ праспект Незалежнасці)
Քաղաք՝ Մինսկ
Մարզ՝ Մինսկի
1940—1950-ական թթ. 2004 թվական 1900 i
10 Պելեսի փայտե եկեղեցիներ
(բելառուս․՝ Палессе)
Մարզեր՝ Գոմելի, Բրեստի XVI դարից 2004 թվական 1901 i, ii, iii

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Tentative» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2 декабря 2010-ին.
  2. «The States Parties - Belarus». unesco.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2 декабря 2010-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]