Արտավան Գ (մ.թ.ա. 1-ին դար - 38), Պարթևաց արքա12-ից։ Մոր կողմից՝ Արշակունի։ Նախապես թագավորել է Ատրպատականում։ Պարթևական գահը գրավել է Հռոմի դրածո Վոնոն թագավորին տապալելուց հետո՝ հիմնելով Արշակունիների կրտսեր ճյուղը։ Արտավանը 16 թ.-ին Վոնոնին վտարել է նաև Հայաստանից, որի գահը վերջինս գրավել էր Հռոմի օգնությամբ։ Արտավանը փորձել է Հայաստանի թագավոր հռչակել իր որդի Որոդեսին, սակայն Հռոմը կանխել է նրան և հայկական ավագանու համաձայնությամբ Հայոց թագավո հռչակել Զենոն-Արտաշեսին։ Վերջինիս մահից (34 թ.) հետո, Արտավանը Հայոց թագավոր է կարգել իր որդի Արշակ Ա-ին՝ նպատակ ունենալով Հայաստանի զինակցությամբ Հռոմը դուրս բերել Արևելքից, վերականգնել Աքեմենյան աշխարհակալության սահմանները։ Սակայն 35 թ.-ին Արշակ Ա-ն դավադրաբար սպանվել է և Հռոմի օգնությամբ հայկական գահին տիրել է Միհրդատ Իբերացին։ Հռոմի դրդմամբ պարթևական պետության վրա հարձակվել են վրացական և ալանական ցեղերը։ 36 թ.-ին պարթևական թագավոր է հռչակվել Հռոմի նոր դրածո Տրդատ Գ-ն, որի գահանիս է եղել Արտավանի դեմ ապստամբած Միջագետքի Սելևկիա քաղաքը։ Արտավանը հարկադրված է եղել պարթևական ուժերը Հայաստանից ետ տանել և հոգալ սեփական սահմանների պաշտպանությունը։ Նրան հաջողվել է հաղթել Տրդատ Գ-ին, վերականգնել իռ գահակալական իրավունքները (37 թ.), Ատրպատականի, Միջագետքի, Պարսքի, Ելամի, կառավարումը հանձնել Արշակունիների տան ներկայացուցիչներին, կայունացնել պարթևական պետության վիճակը։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 145)։
Artabanos II of Parthia Վիքիպահեստում
